Raymond Wıllıams’ın “His Yapıları” Kavramı Ve Bu Kavram Perspektifinde Xıx. Asır Türk Edebiyatı Tarihi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2020

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

“His yapıları”, edebiyat ve kültür eleştirmeni Raymond Williams’ın kültür kuramında anahtar kavramlar arasında yer alır. Williams, kendisini en çok dönemin edebî eserlerinde gösterdiğini söylediği his yapılarını bazı eserlerinde açıklamaya çalışmış bazılarında ise doğrudan eleştirilerinde kullanmıştır. His yapıları, Williams’a göre “dünya görüşü” veya “ideoloji” kavramlarına benzemekle birlikte, bu ikisinin ifade ettiklerinde eksik kalan nitelikleri de kapsar. Bu nedenle, aralarında Terry Eagleton’ın da olduğu eleştirmenler tarafından da karmaşık ve soyut bulunan bu kavramın doğrudan tanımını vermektense kavramın Williams’ın metinlerindeki seyrini izlemek daha yararlı sonuçlar verecektir. Bu sonuçlardan biri de, açık bir tanımdan mahrum olmasına rağmen his yapılarının Türk edebiyatı tarihçiliğine ve eleştirisine dair sunduğu imkânlar olduğu, fakat bu imkânların ancak Williams’ınkine benzer bir eleştiri tarzı ve bütünlüklü bir bakış zemininde mümkün olduğu gerçeğidir. Bu bağlamda, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın edebiyat tarihçiliğinin; kültür (medeniyet) kavramlarına bakışı ve edebî eseri belirli toplumsal süreçlerin de ürünü olarak görmesi bakımından Williams’ın görüşleriyle benzer nitelikleri olduğu gözlemlenmiştir. Tanpınar’ın tespitlerinin ve Williams’ın “his yapıları” kavramının, özellikle üç noktada kesiştiği görülmüştür: Nesil fikri, yeni türlerin ortaya çıkışı ve duygu. Bu çalışmada, Raymond Williams’ın “his yapıları” kavramının tarihçesi ve tanımları verildikten sonra bu kesişim noktalarına değinilecek ve XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi’nde “his yapıları” ile örtüşen noktalar incelenmeye çalışılacaktır.
“Structures of feeling”, is one of the key concepts in the cultural theory of the literary and cultural critic Raymond Williams. He does not only try to explain structures of feeling in some of his works, but he also uses them in his literary critics. According to Williams, one of the key features of this concept is that it is mostly seen in the literature of the period and though it looks very similar to “ideology” or “worldview”, structures of feeling includes specific qualities that those two concepts remain incapable. The concept of structures of feeling is found complicated and intangible by many critics including Terry Eagleton. Therefore, instead of trying to give its lexical meaning, following the course of the concept in Williams' texts will yield more useful results. One of these results is the fact that despite the lack of a clear definition, the structures of feeling have opportunities for Turkish literature historiography and criticism, but these opportunities are only possible with a criticism style similar to Williams' and a holistic view. In this context, it has been observed that Ahmet Hamdi Tanpınar's literary historiography has similar qualities to Williams’ views in terms of his view of the concepts of culture (civilization) and his view of literary work as the product of certain social processes. Tanpınar's detections and Williams' concept of “feeling structures” have been found to intersect, especially in three points: the idea of Generation, the emergence of new literary genres, and emotion. In this study, after the history and definitions of Raymond Williams’ concept of “feeling structures” are given, these intersections will be addressed and the points that overlap with “feeling structures” in the XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi by Tanpınar will be examined.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Raymond Williams, Ahmet Hamdi Tanpınar, His Yapıları, Raymond Williams, Ahmet Hamdi Tanpınar, Structures of Feeling

Kaynak

Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

50

Künye

Özkan, A, F. (2020). Raymond Wıllıams’ın “His Yapıları” Kavramı Ve Bu Kavram Perspektifinde Xıx. Asır Türk Edebiyatı Tarihi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. (50), 1-21.