Kuzey Azerbaycan Hanlıkları, Çarlık Rusyası’nın İşgali ve Hâkimiyet Süreci (1747-1917)

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0002-6273-6350en_US
dc.contributor.advisorSolmaz, Sefer
dc.contributor.authorGöktuğ, Musa
dc.date.accessioned2023-12-09T13:52:38Z
dc.date.available2023-12-09T13:52:38Z
dc.date.issued2022en_US
dc.date.submitted2022
dc.departmentSelçuk Üniversitesien_US
dc.description.abstractİran’da hüküm süren Avşar İmparatoru Nadir Şah’ın (1736-1747), öldürülmesinden sonra 1747’de Azerbaycan’da bağımsız hanlıklar ve onlara tâbi özerk yapıda sultanlıklar kurulmuştur. Yani ülke Orta Çağ’a has küçük ölçekli feodal devletlere parçalanmış, milli birlik ve beraberlik bozulmuş ve ülkeyi birleştirmeye çalışan güçlü hanlara karşı da ittifaklar kurularak bu girişimler engellenmiştir. Rusya, I. Petro (1682-1725) döneminden başlayarak Güney Kafkasya’nın, dolayısıyla Azerbaycan’ın ele geçirilmesinin planlarını yapmakta ve bu planları geniş bir zamana yayarak adım adım uygulamak suretiyle artık Kafkaslara sokulmaktaydı. XVIII. yüzyılın sonlarından itibaren Güney Kafkasya’nın işgaline hız veren II. Katerina’yla birlikte, Rus istilası farklı bir boyut kazanmıştır. Azerbaycan hanları, Rusya, Kaçar ve Gürcü Hanı II. İrakli’ye karşı Osmanlı Devleti ile diplomatik ilişkiler geliştirmiş ve yardım istemiştir. Osmanlı Devleti, o günün şartlarında yeterli düzeyde olmasa da elinden geldiği ölçüde yardım etmeye çalışmıştır. Gürcistan’ın önce 1783’te Rusya himayesine alınması ve 1801’de ilhak edilmesi sonrası Azerbaycan’ın kuzey topraklarının Rusya, güney topraklarının ise Kaçarlar tarafından işgal edilip aralarında paylaşılması süreci başlamış ve 10 Şubat 1828 Türkmençay Antlaşması ile sonuçlandırılmıştır. Bu tarihten sonra Azerbaycan; Kuzey Azerbaycan ve Güney Azerbaycan olmak üzere ikiye bölünmüş, ikiye ayrılan bu parçaların her birinin siyasi, iktisadî ve kültürel gelişimleri farklı mecralarda devam etmiştir. Çarlık Rusyası’nın 1801’de Kuzey Azerbaycan’da başlayan hâkimiyeti; önce 27 Şubat 1917’de Rus Burjuva Devrimi ve nihayet 25 Ekim 1917’de de Bolşevik Devrimi ile tamamen son bulmuştur. Bu çalışmada; Kuzey Azerbaycan hanlıklarının kurulmalarından Rus egemenliğine girmelerine, Rusya’nın hanlıkları istilası ve sonrasında burada kurduğu hâkimiyet sürecinin 1917 yılında sona ermesine kadarki dönem incelenmiş olup bu bağlamda Kuzey Azerbaycan’ın 1747 yılından 1917 yılına kadar olan 170 yıllık tarihi dönemi ele alınmıştır.en_US
dc.description.abstractAfter the assassination of the Avshar Emperor Nadir Shah (1736-1747), who ruled in Iran, independent khanates and autonomous sultanates were established in Azerbaijan in 1747. In other words, the country was divided into small-scale feudal states peculiar to the Middle Ages, national unity and solidarity were broken, and these attempts were prevented by establishing alliances against powerful khans trying to unite the country. Starting from the period of Petro I (1682-1725), Russia was making plans for the capture of the South Caucasus, and therefore Azerbaijan, and was now entering the Caucasus by spreading these plans over a wide period of time and implementing them step by step. With Catherine II, who accelerated the occupation of the South Caucasus from the end of XVIIIth century, the Russian invasion gained a different dimension. Azerbaijani khans developed diplomatic relations with the Ottoman Empire and asked for help against Russia, Qajar and Georgian Khan İrakli II. He developed diplomatic relations with the Ottoman Empire against Iraqli and asked for help. The Ottoman Empire tried to help as much as it could, even if it was not at a sufficient level under the conditions of that day. After Georgia was first taken under the protection of Russia in 1783 and annexed in 1801, the process of occupied and sharing the northern lands of Azerbaijan by Russia and the southern lands by the Qajars began and was concluded with the Treaty of Turkmenchay on February 10, 1828. After this date, Azerbaijan; The political, economic and cultural developments of each of these parts, which were divided into two as North Azerbaijan and South Azerbaijan, continued in different channels. The dominance of Tsarist Russia in Northern Azerbaijan in 1801; It came to an end, first with the Russian Bourgeois Revolution on February 27, 1917, and finally with the Bolshevik Revolution on October 25, 1917. In this study; The period from the establishment of the Northern Azerbaijan khanates to their entry into the Russian domination, the invasion of the khanates by Russia and the end of the domination process thereafter in 1917 has been examined, and in this context, the 170-year historical period of Northern Azerbaijan from 1747 to 1917 is discussed.en_US
dc.identifier.citationGöktuğ, M., (2022). Kuzey Azerbaycan Hanlıkları, Çarlık Rusyası’nın İşgali ve Hâkimiyet Süreci (1747-1917. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12395/51320
dc.language.isotren_US
dc.publisherSelçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsüen_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.selcuk20240510_oaigen_US
dc.subjectAzerbaijanen_US
dc.subjectRussiaen_US
dc.subjectTsarist Russiaen_US
dc.subjectKhanates of Azerbaijanen_US
dc.subjectKhanates of Northern Azerbaijanen_US
dc.subjectRussian İnvasionen_US
dc.subjectRussian Dominationen_US
dc.subjectAzerbaycanen_US
dc.subjectRusyaen_US
dc.subjectÇarlık Rusyasıen_US
dc.subjectAzerbaycan Hanlıklarıen_US
dc.subjectKuzey Azerbaycan Hanlıklarıen_US
dc.subjectRus İşgalien_US
dc.subjectRus Hâkimiyetien_US
dc.titleKuzey Azerbaycan Hanlıkları, Çarlık Rusyası’nın İşgali ve Hâkimiyet Süreci (1747-1917)en_US
dc.title.alternativeNorthern Azerbaijan Khanates, Occupation of Tsarist Russia and Domination Process (1747-1917)en_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
783575.pdf
Boyut:
13.81 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
İndir
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Sosyal Bilimler Enstitüsü Tez Koleksiyonu