İlk Türk yemek kitabı Melceü’t-Tabbahin’de bulunan tatlılar üzerine bir değerlendirme

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

31.12.2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Toplumların birçok değişik özelliklere sahip medeniyetler kurarak yaşadıkları Anadolu’da zengin bir kültür ortaya çıkardıkları görülmektedir. Bu zenginlikle beslenmeye başlayan Selçuklu Dönemi’nde nispeten sade olan Türk mutfağı Cumhuriyet Dönemi’ne gelinceye kadar önemli mesafeler kat etmiştir. Türk mutfağında da toplumun diğerleri ile kültürel etkileşimi neticesinde yemekler ve tatlılar çok çeşitlenip zenginleşmiştir. Bu çalışmada, Mehmet Kamil’in 1844 yılında yazdığı ilk Türk yemek kitabının içerdiği tatlılar üzerinden Türk mutfağındaki tatlıların günümüze kadar değişimi doküman inceleme yöntemiyle değerlendirilmiştir. Kitabın yazıldığı günden günümüze 150 yıldan fazla zaman geçmesine rağmen tatlıların Türk mutfağında halen önemini koruduğu bilinmektedir. Kitap’taki tatlılar bağlamında, Türk mutfağı tatlıları; i) hamur tatlıları, ii) sütlü, hafif tatlılar ve şekerlemeler ile iii) meyveli tatlılar olmak üzere üç ana gruba ayrılmaktadır. Bu tatlılardan baklavalar, helvalar, kadayıflar, lokmalar, aşure, sütlaç ve ayva tatlısı gibi çeşitlerin halen Anadolu’da yaygın olarak yapıldığı belirlenmiştir. Kavun baklavası, lorlu baklava gibi bazı tatlılar ise birçok yerde neredeyse unutulmaya yüz tutmuş olup sınırlı olarak yapılmaktadır. Türk toplumunun damak tadının değişimi ile tatlıların yapımında kullanılan malzemelerde zamanla değişim meydana gelmiştir. Kitabın yazıldığı dönem ve öncesinde mutfakta pekmez ve bal asıl tatlandırıcı olarak kullanılmıştır. Ayrıca günümüzde tüketilen yağların yerine de susam yağı hatta hayvan iç yağlarının tatlılarda kullanıldığı tespit edilmiştir. Literatürde, Türk tatlılarıyla ilgili bilgilerin sınırlı olduğu görülmüş olup gastronomik ve etimolojik olarak ayrıntılı araştırılması gerekmektedir.
It is seen that societies established civilizations with many different characteristics and created a rich culture in Anatolia where they lived. The relatively simple Turkish cuisine in the Seljuk Period, which began to feed on this richness, made significant progress until the Republic Period. In Turkish cuisine, as a result of the cultural interaction of the society with others, dishes and desserts have diversified and become richer. In this study, the changes in desserts in Turkish cuisine until today were evaluated through the document review method based on the desserts included in the first Turkish cookbook written by Mehmet Kamil in 1844. Although more than 150 years have passed since the day the book was written, it is known that desserts still maintain their importance in Turkish cuisine. In the context of the desserts in the book, Turkish cuisine desserts are divided into three main groups as; i) dough desserts, ii) milky, light desserts and candies, and iii) fruit desserts. It has been determined that varieties such as baklava, halva, kadayıf, lokma, aşure, rice pudding and quince dessert are still widely made in Anatolia. Some desserts such as melon baklava and curd baklava have almost been forgotten in many places and are made in limited quantities. With the changing taste of the Turkish society, the ingredients used in making desserts have changed over time. Molasses and honey were used as the main sweeteners in the kitchen before and during the period when the book was written. It has also been determined that sesame oil and even animal fat were used in desserts instead of the oils consumed today. It has been seen that there is limited information about Turkish desserts in the literature and they need to be investigated in detail in terms of gastronomy and etymology.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tatlı, Türk mutfağı, Geleneksel, Kültür, Dessert, Turkish Cuisine, Traditional, Culture

Kaynak

Çatalhöyük Uluslararası Turizm ve Sosyal Araştırmalar Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

13

Künye

Badem, A. (2024). İlk Türk Yemek Kitabı Melceü’t-Tabbahin’de Bulunan Tatlılar Üzerine Bir Değerlendirme. Çatalhöyük Uluslararası Turizm Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi(13), 13-24. https://doi.org/10.58455/cutsad.1498823