Konya Merkez'deki Selçuklu üslubunda yapılmış çini sandukalar

Konya 12. yy.'da Anadolu Selçukluların başkent olmuştur. Başkent olmasıyla birlikte yoğun bir imar faaliyetini beraberinde getirdiği gibi sanatı da önemli ölçüde etkilemiştir. Konya merkezde, Anadolu Selçukluları'na ait birçok mimari eser inşa edilmiştir. Bu araştırmada, Konya merkezde bulunan ve Anadolu Selçuklu dönemine tarihlenen Karaarslan Türbesi, Sırçalı Bedreddin Muslih Medresesi, II. Kılıç Arslan Türbesi, Mevlâna Manzumesi Dergâhı, Sahip Ata Türbesi'nde bulunan çini sandukalar ile yine Selçuklu üslubunda yapılmış Osmanlı dönemine tarihlenen Cemal Ali Dede Türbesi'ndeki çini sandukalar ele alınmıştır. Çalışma dört ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, "Giriş" ana başlığı altında "konunun tanımı, amacı ve önemi", "konunun sınırları", "kullanılan materyal ve yöntem" ve "konu ile ilgili literatür özetleri" üzerine genel bilgiler verilmiştir. "Anadolu Selçuklu Devletinde Çini Sanatı" başlığını taşıyan ikinci bölümde "Çininin Tarihçesi ve Anadolu Selçuklularında Kullanımı" alt başlığı altında hammadde, teknik ve desen ile kullanım alanları üzerine bilgi verilmiştir. Ayrıca, "Sandukanın Tanımı" başlığını taşıyan diğer alt başlıkta sanduka terimi üzerinde durulmuştur. "Konya Merkez'deki Selçuklu Üslubunda Yapılmış Çini Sandukalar" başlığını taşıyan üçüncü bölüm, araştırma bulgularının yer aldığı, çalışmanın konusunu belirleyen katalog bölümüdür. Katalog bölümünde, 25 adet çini sanduka Örnek No, İnceleme Tarihi, Eserin Adresi, Eserin Bulunduğu Yer, Tarihi, Fotoğraf No, Çizim No, Tür-Cins, Ölçüleri, Kullanılan Renkler, Kullanılan Motifler, Kullanılan Teknikler, Desen Tasarımı, Günümüzdeki Durumu ve Kompozisyon şeklinde oluşturulan bir gözlem formuna göre oluşturulmuştur. Her bir katalogda, sandukalar bu ölçütlere göre incelenmiş; fotoğraflar ve çizimler ile desteklenmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümü ise "Değerlendirme ve Sonuç" başlığını taşımaktadır. Bu bölümde sandukalar; yeri, kime ait olduğu, tarihi, türü, formu, malzeme ve teknik, ölçüsü, yazı türü, yazı dili, kullanılan renk, kullanılan motif ve süsleme şeklinde oluşturulan başlıklarla tablolar halinde değerlendirilmiştir.

The City of Konya became the capital of the Anatolian Seljuk Empire in the 12th century. Its designation as the capital initiated an intense period of urban development, bringing with it a flourishing of artistic endeavors. Numerous architectural works from the Anatolian Seljuk era were constructed in the city center of Konya. This study focuses on certain structures located in the city center, dated to the Anatolian Seljuk period, such as the Karaarslan Tomb, the Sırçalı Bedreddin Muslih Madrasa, the Tomb of Kilij Arslan II, the Mevlana Complex and Dervish Lodge, and the Sahip Ata Tomb, examining the tile cenotaphs found within. Additionally, the study addresses the tile cenotaphs in the Cemal Ali Dede Tomb, dated to the Ottoman period but constructed in the Seljuk style. The study consists of four main sections: The first section, titled "Introduction", provides general information under the headings "Definition, Purpose, and Importance of the Subject", "Scope of the Study", "Materials and Methods Used" and "Literature Review". The second section, titled "Ceramic Art in the Anatolian Seljuk State", contains a subsection titled "The History of Tiles and Their Use in the Anatolian Seljuks", which elaborates on raw materials, techniques, patterns, and areas of use. Another subsection, "Definition of a Cenotaph", focuses on the term "cenotaph". The third section, titled "Tile Sarcophagi Made in the Seljuk Style in Konya Center", presents the research findings and constitutes the catalog section, which is central to the study. The catalog section examines 25 tile cenotaphs based on a detailed observation form with criteria such as Sample No., Date of Examination, Address of the Artifact, Location, Historical Context, Photograph No., Drawing No., Type-Kind, Dimensions, Colors Used, Motifs Used, Techniques Used, Pattern Design, Current Condition, and Composition. Each cenotaph is analyzed according to these parameters and is supported with photographs and drawings. The fourth section, titled "Evaluation and Conclusion", assesses the cenotaphs based on their location, ownership, historical context, type, form, material, technique, dimensions, type of script, language of the inscriptions, colors used, motifs, and decorations. These evaluations are presented in tabular form under respective headings.