1970'ler Dönemi Türk Sinemasında İdeoloji ve Mitoloji: Tarkan Filmleri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Kültürel ürünler, onu üreten toplumlardan bağımsız kabul edilemez. Dolayısıyla
1970’ler Türkiye’sine bakacak olursak; ekonomik çöküş, siyasi istikrarsızlık ve
toplumsal kaos ortamı, sinemayı da etkilemiştir. Hâl böyle olunca Türk Sineması,
dönemin bunalımlı atmosferinden kurtulmak için mitolojik kahramanlar ve
ideolojilerden beslenmiştir. İdeoloji, inanç sistemi tarafından oluşturulan, gerçeği
maskeleyen, doğruyu olduğu gibi yansıtmayan ve her yerde mevcut olan bir olgu
olarak bu görevi üstlenmiştir. Öte yandan kahramanlık ise bir olayda önemli yeri olan
ya da tehlikeli bir durumda yararlılık gösteren kimse anlamına gelmektedir. Nitekim
mitoslarda tanrılar ile özdeşleştirilen kahramanlık; gücü, cesareti, yüceliği ve başarıyı
temsil etmektedir. İdeolojik ilişkiler içerisinde yetişen her birey, kendi var olduğu
toplumun inanç ve düşünce sistemini taşıdığı için tarihsel diyalektik süreç içerisinde
mitoslara sıklıkla başvurmuştur. Bu iki temel kavramdan beslenmek zorunda kalan
Türk Sineması, 1970’lerde bir çıkış yolu aramıştır.
Bu çalışmada, Türk Mitolojisi ve ideolojik ilişkilerin Türk Sineması’ndaki görünümü
ele alınmış, 1970-1980 yılları arasında Türkiye’nin; ekonomi-politiği ve toplumsal
yapısı da göz önünde tutularak, Tarkan film serilerinin alt metinleri ve kahramanlık
anlatıları incelenmiştir. Bu doğrultuda karşılaştırma, yorumlama ve göstergelerin
çözümlenmesi gibi aşamalardan oluşan kahramanın yolculuğu yapısal analiz yöntemi
kullanılmıştır. Araştırılan bilgiler sonucu dönemin toplumsal psikolojisini dışa vuran
Tarkan film serisi, kurtarılmayı bekleyen ülke teması içerisinde; seyircilerin
korkusunu kısmen yatıştıran psikolojik bir kaçış sunduğu tespit edilmiştir.
Cultural products cannot be considered independent of the societies that produced them. Therefore, if we look at Turkey in the 1970s; the economic collapse, political instability and social chaos also affected the cinema. As such, Turkish Cinema was fed by mythological heroes and ideologies in order to get rid of the depressed atmosphere of the period. Ideology has undertaken this task as a phenomenon created by the belief system, masking the truth, not reflecting the truth as it is, and present everywhere. On the other hand, heroism means a person who has an important place in an event or who is useful in a dangerous situation. As a matter of fact, the heroism identified with the gods in myths; it represents strength, courage, glory and success. Since every individual who grows up in ideological relations carries the belief and thought system of the society in which he exists, he has frequently applied to myths in the historical dialectical process. Having to feed off these two basic concepts, Turkish Cinema sought a way out in the 1970s. In this study, the effect of Turkish Mythology and ideological relations on Turkish Cinema was discussed. The sub-texts and heroic narratives of the Tarkan film series were examined, taking into account the political economy and social structure. In this direction, the structural analysis method of the hero's journey, which consists of stages such as comparison, interpretation and analysis of indicators, was used. As a result of the researched information, the Tarkan film series, which expresses the social psychology of the period, is within the theme of the country waiting to be rescued; It has been determined that it offers a psychological escape that partially calms the fear of the audience.
Cultural products cannot be considered independent of the societies that produced them. Therefore, if we look at Turkey in the 1970s; the economic collapse, political instability and social chaos also affected the cinema. As such, Turkish Cinema was fed by mythological heroes and ideologies in order to get rid of the depressed atmosphere of the period. Ideology has undertaken this task as a phenomenon created by the belief system, masking the truth, not reflecting the truth as it is, and present everywhere. On the other hand, heroism means a person who has an important place in an event or who is useful in a dangerous situation. As a matter of fact, the heroism identified with the gods in myths; it represents strength, courage, glory and success. Since every individual who grows up in ideological relations carries the belief and thought system of the society in which he exists, he has frequently applied to myths in the historical dialectical process. Having to feed off these two basic concepts, Turkish Cinema sought a way out in the 1970s. In this study, the effect of Turkish Mythology and ideological relations on Turkish Cinema was discussed. The sub-texts and heroic narratives of the Tarkan film series were examined, taking into account the political economy and social structure. In this direction, the structural analysis method of the hero's journey, which consists of stages such as comparison, interpretation and analysis of indicators, was used. As a result of the researched information, the Tarkan film series, which expresses the social psychology of the period, is within the theme of the country waiting to be rescued; It has been determined that it offers a psychological escape that partially calms the fear of the audience.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Türk Mitolojisi, 1970’ler Dönemi, İdeoloji, Tarkan, Turkish Mythology, 1970s Period, Ideology, Tarkan
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Tunç, T., (2022). 1970'ler Dönemi Türk Sinemasında İdeoloji ve Mitoloji: Tarkan Filmleri. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
