Zekât Muhasebesi Açısından Finansal Tablolardan Şirketlerde Zekât Matrahının Belirlenmesi: Bir Limited Şirket Örneği
| dc.authorid | 0000-0002-7120-5703 | en_US |
| dc.contributor.advisor | Ceran, Yunus | |
| dc.contributor.author | Durmuş, Mehmet Ali | |
| dc.date.accessioned | 2023-11-02T14:28:15Z | |
| dc.date.available | 2023-11-02T14:28:15Z | |
| dc.date.issued | 2021 | en_US |
| dc.date.submitted | 2021 | |
| dc.department | Selçuk Üniversitesi | en_US |
| dc.description.abstract | Dünyada ve Türkiye’de mensupları açısından büyük dinlerden bir tanesi İslam dinidir. İslam dininin beş temel esasından kabul edilen şartlardan bir tanesi de zekât ibadetidir. Zekât, mali ibadetler sınıfında yer alması itibarı ile kendi içinde farklı ve sektörel bazda özel durumlar barındırır. İnsanların yaşam dönemleri içinde tarım ve basit ticaret boyutundan üretim, sanayi ve tüzel kişilikleri bulunan şirketler, oransal anlamdaki önemlerini korumakta/arttırmaktadırlar. Şirketlerin varlıkları / kaynakları ile gelir / giderlerinin belirlenmesinde finansal tablolardan yararlanılır. Bu çalışmanın amacı şirketlerin finansal tablolarından yararlanılarak zekâta tabi, zekât matrahından indirilecek, zekât açısından özellikli ve zekâttan muaf olan hesap kalemlerinin belirlenmesi, hesaplanması ve muhasebeleştirilme sürecini incelemektir. Çalışma, şirketlerin sahiplerinin müslüman olmaları veya müslüman kimselerin ağırlıkta olması halinde zekât ödemesinin nasıl yapılacağı sorusunu gündeme alır. Bu noktada kendini zekât ibadeti ile sorumlu hissedenlerin İslam hukukçularının görüşleri bağlamında finansal tabloların zekât açısından nasıl yorumlanabileceği noktasında bir fikir oluşturmasına fayda sağlanması amaçlanmıştır. Çalışmanın en önemli çıktısı, şirketlerin sahip olduğu varlıkları elde ettiği kaynaklar ile gelir-giderlerin zekât muhasebesi açısından tek düzen hesap planında yer aldığı şekli ile Vergi Usul Kanunu ile karşılaştırmalı olarak değerlemektir. Zekâta tabi/tabi olmayan, zekât matrahından indirilecek hesaplar ve özellik arz eden finansal kalemler tespit edilmekte ve değerleme farkları ile ortaya koyulmaktadır. Bu teorik çalışma, örnek uygulama yardımı ile zekât matrahının belirlenmesiyle somut duruma getirilmektedir. Çalışmada aynı zamanda uluslararası Şer-i Muhasebe Standartları olan AAOIFI’ye göre de hesap yapılmakta ve önerilen hesaplarla karşılaştırılmakta ve yorumlanmaktadır. Sonuç olarak ise AAOIFI’ye göre yapılan hesaplamalar ile kıyaslandığında farklı bir tutar ortaya çıkmaktadır. Oluşan bu farkın sebepleri hesap bazında incelendiğinde ise duran varlıklarda olan, bir yıldan uzun sürede nakde çevrilmesi planlanan, arazi ve arsalar, taşıtlar, borç ve alacak kalemlerinin dâhil edilme durumundan kaynaklandığı gözlemlenmektedir. | en_US |
| dc.description.abstract | One of the major religions in the world and in Turkey in terms of its members is Islam. One of five basic principles of the religion of Islam is the worship of zakat. As zakat is included in the financial worship category, It contains different and sectorally specific conditions within itself. Companies that have production, industry and legal entities from agriculture and simple commerce dimensions in people's life periods maintain/increase their importance in a proportional sense. Financial statements are used to determine the assets/resources and income/expenses of companies. The aim of this study is to examine the process of determining, calculating and accounting for the account items that are subject to zakat, to be deducted from the zakat base, special in terms of zakat and exempt from zakat, by using the financial statements of the companies. The study raises the question of how to pay zakat if the owners of the companies are Muslims or if Muslim people predominate. At this point, it is aimed to help those who feel responsible for zakat worship to form an idea about how financial statements can be interpreted in terms of zakat in the context of the views of Islamic jurists. The most important output of the study is evaluated comparatively with the Tax Procedure Law, as the assets owned by the companies, the resources they obtain, and the income-expenses are included in the uniform chart of accounts in terms of zakat accounting. Accounts subject to/not subject to zakat, which will be deducted from the zakat base, and financial items with special features are determined and presented with valuation differences. This theoretical study is made concrete by determining the zakat base with the help of a sample application. In the study, calculations are also made according to the international Shariah Accounting Standards, AAOIFI, and compared and interpreted with the proposed account. As a result, a different amount emerges when compared to the calculations made according to the AAOIFI. When the reasons for this difference are analyzed on an account basis, it is observed that it arises from the inclusion of land and plots, vehicles, debt and receivable items, which are in fixed assets, which are planned to be converted into cash in more than one year. | en_US |
| dc.identifier.citation | Durmuş, M. A., (2021). Zekât Muhasebesi Açısından Finansal Tablolardan Şirketlerde Zekât Matrahının Belirlenmesi: Bir Limited Şirket Örneği. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/51018 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.selcuk | 20240510_oaig | en_US |
| dc.title | Zekât Muhasebesi Açısından Finansal Tablolardan Şirketlerde Zekât Matrahının Belirlenmesi: Bir Limited Şirket Örneği | en_US |
| dc.title.alternative | Determination of Zakat Base in Companies from Financial Statements in Terms of Zakat Accounting: A Limited Liability Company Case | en_US |
| dc.type | Doctoral Thesis | en_US |
