Farklı Kırkağaç tipi kavun çeşitlerinde sel baskını stresine tolerantlılığın agromorfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal yöntemlerle belirlenmesi
| dc.authorid | 0009-0007-7681-4659 | |
| dc.contributor.advisor | Seymen, Musa | |
| dc.contributor.author | Kıratlı, Havvanur | |
| dc.date.accessioned | 2024-10-24T07:52:06Z | |
| dc.date.available | 2024-10-24T07:52:06Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.date.submitted | 22.01.2024 | |
| dc.department | Enstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı | |
| dc.description.abstract | önemli verim ve kalite kayıplarına neden olmaktadır. Küresel iklim değişikliği ile birlikte, kuraklık ve tuzluluğun yanı sıra, sel baskını stresinin de olumsuz etkileri gün geçtikçe artmaya başlamıştır. Sel baskını stresi sonucunda köklerde meydana gelen oksijen eksikliği besin elementi alınımını kısıtlamakta, kimyasal ve biyokimyasal değişimler meydana getirerek bitki gelişimini engellemektedir. Günümüzde sel baskını stresinin olumsuz etkisinden sakınmak için tolerant tür veya çeşitlerin yetiştiricilikte kullanılması en önemli stratejilerden birisidir. Bu amaçla yapılan çalışmada, kavunda yapay şekilde oluşturulan on günlük sel baskını stresinin, ticari olarak yetiştiriciliği yapılan Sarı F1 (Ç1), Damla F1 (Ç2), Yücel F1 (Ç3), 1071 (aday) (Ç4), Sürmeli F1 (Ç5), Westeros F1 (Ç6), Kırkağaç 637 (Ç7), Kırkağaç 589 (Ç8), Süper soykan (Ç9), Kırkağaç yerel (Ç10) ve Kırgızistan yerel (Ç11) kavun çeşitlerinin, agronomik, fizyolojik ve biyokimyasal değişimler üzerine etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma tesadüf parselleri deneme desenine göre, bir tam sulama konusu (I100-TS) ve bir stres konusu (sel baskını stresi- SB) olmak üzere iki sulama konusundan oluşturulmuştur. Çalışmada 11x2=22 farklı çalışma konusu yer almış ve 3 tekrarlı kurulan denemede her tekrarda toplam 4 saksı yer almıştır. Tohum ekiminden hemen sonra tüm saksılara eşit miktarda sulama suyu uygulanmıştır. Sel baskını stresi konuları ve tam sulama konularının hepsine stres oluşturulana kadar eşit sulama yapılmıştır. Bitkiler 4-5 yapraklı hale geldiklerinde sel baskını stresi konularına toprağın üstünde 2-3 cm su kalacak şekilde stres uygulanmış ve tam sulama konularına hesaplanan sular verilmiştir. Her gün stres konularındaki su takip edilmiş ve eksilen su tamamlanmıştır. Stresin süresi tamamlandığında bütün konular aynı günde hasat edilerek, sel baskını stresinin kavun çeşitleri üzerinde etkilerinin belirlenebilmesi için, agronomik, fizyolojik ve biyokimyasal ölçümler yapılmıştır. Çalışma sonucunda, sel baskını stresi kavun çeşitlerinin fide döneminde agromorfolojik özelliklerinde önemli kayıplara neden olmuştur. Sel baskını stresi şartlarında prolin, protein, malondialdehit (MDA) ve hidrojen peroksit (H2O2) içeriklerinde önemli artışlar görülmüştür. Bunun yanı sıra ROS (reaktif oksijen türevleri) temizleyici olarak bilinen antioksidantlarında sel baskını stresi şartlarında arttığı görülmüştür. Stres şartlarında pigment içeriklerinin olumsuz etkilenmesinin yanı sıra, fotosentez aktivitesi de gerilemiştir. Çeşitler incelendiğinde, 1071-F1 ve Sürmeli-F1 ticari çeşitlerinin, diğer çeşitlere göre sel baskını stresine daha tolerant oldukları tespit edilmiştir. Kavun yetiştiriciliği için öncelikle sel baskını riskinin olduğu araziler ile taban arazilerinin tercih edilmemesi; bu tip arazilerde tolerant çeşitler ile yetiştiriciliğin yapılarak olası verim ve kalite kayıplarının önüne geçilmesi önem arz etmektedir. | |
| dc.description.abstract | Abiotic stress factors increase their negative effects day by day and cause significant yield and quality losses in agricultural production. Along with the global climate change, the negative effects of flood stress as well as drought and salinity have started to increase day by day. Oxygen deficiency in the roots because of flooding stress limits nutrient uptake and inhibits plant growth by causing chemical and biochemical changes. Today, using tolerant species or varieties in cultivation is one of the most important strategies to avoid the negative effects of flooding stress. In this study, it was determined that the ten-day flooding stress artificially created in melons was determined by commercially grown Sarı F1 (Ç1), Damla F1 (Ç2), Yücel F1 (Ç3), 1071 (candidate), (Ç4), Sürmeli F1 (Ç5), Westeros F1 (Ç6), Kırkağaç 637 (Ç7), Kırkağaç 589 (Ç8), Süper soykan (Ç9), Kırkağaç yerel (Ç10) ve Kırgızistan yerel (Ç11) melon cultivars on agronomic, physiological and biochemical changes were tried to be determined. According to the study randomized plots experimental design, two irrigation subjects were created, one full irrigation subject (I100-TS) and one stress subject (flooding stress-SB). The study consisted of 11x2=22 different study subjects, with 3 replications and a total of 4 pots in each replication. An equal amount of irrigation water was applied to all pots immediately after planting. Flooding stress subjects and full irrigation subjects were all irrigated equally until stress was established. When the plants have 4-5 leaves, the flooding stress subjects are stressed so that 2-3 cm of water remains above the soil, and the calculated water is given to the full irrigation subjects. Every day, the water in the stress subjects was followed and the decreasing water was completed. When the duration of the stress was completed, all subjects were harvested on the same day and agromorphological, physiological and biochemical measurements were made in order to determine the effects of flooding stress on melon varieties. As a result of the study, flooding stress caused significant losses in agronomic characteristics of melon varieties during the seedling period. Significant increases were observed in proline, protein, malondialdehyde (MDA) and hydrogen peroxide (H2O2) contents under flooding stress conditions. In addition, it has been observed that antioxidants known as ROS (reactive oxygen derivatives) scavengers increase under flooding stress conditions. In addition to the negative effects of pigment contents under stress conditions, photosynthesis activity also decreased. When the cultivars were examined, it was determined that the commercial cultivars 1071-F1 and Sürmeli-F1 were more tolerant to flooding stress than the other cultivars. In addition to the fact that there is a risk of flooding and the bottom lands are not preferred for melon cultivation, it is important to cultivate with tolerant varieties in preventing yield and quality losses. | |
| dc.identifier.citation | Kıratlı H., (2024). Farklı Kırkağaç Tipi Kavun Çeşitlerinde Sel Baskını Stresine Tolerantlılığın Agromorfolojik, Fizyolojik ve Biyokimyasal Yöntemlerle Belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/52909 | |
| dc.identifier.yoktezid | 860742 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Abiyotik Stres | |
| dc.subject | Antioksidant Aktivite | |
| dc.subject | Cucumis Melo | |
| dc.subject | Fotosentez Aktivitesi | |
| dc.subject | Küresel İklim Değişikliği | |
| dc.subject | Abiotic Stress | |
| dc.subject | Antioxidant Activity | |
| dc.subject | Photosynthetic Activity | |
| dc.subject | Global Climate Change | |
| dc.title | Farklı Kırkağaç tipi kavun çeşitlerinde sel baskını stresine tolerantlılığın agromorfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal yöntemlerle belirlenmesi | |
| dc.title.alternative | Determination of tolerance to flooding stress in different Kırkağaç type melon varieties using agromorphological, physiological and biochemical methods | |
| dc.type | Master Thesis |
