Anadolu Selçukluları zamanında gelişen Fütüvvet Teşkilatı ve bu teşkilatın halkın eğitimine olan katkıları
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2008
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Ahilik, kökeni Türkistan'a kadar uzanan, İslâm dünyasındaki benzeri olarak görülen fütüvvetten ayrılan, Anadolu Türklerinin onu bu bölgede geliştirip biçimlendirdikleri Türklere özgü bir kuruluştur. Fütüvvet teşkilatının tarihî gelişim süreci ele alınarak, bu teşkilatın Anadolu'da millî unsurlarla donanarak Ahilik şekline dönüşmesi ve Anadolu'da Ahiliğin kurulmasını sağlayan etmenlere değinilerek teşkilatın bu bölgede Anadolu Selçukluları zamanındaki gelişimi ile halkın eğitimine olan katkılarının tespit edilmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışma yapılırken Fütüvvet ve Ahilik ile ilgili yapılan bilimsel çalışmalar; kitaplar, makaleler, bildiriler, basılmamış tezler incelenerek, bunlar tasnif edilmiş ve konumuzla ilgili olanlar ele alınarak incelenmiştir. Bu kaynaklardan elde edilen bilgiler, belirlenen plana uygun olarak derlenmiştir. Çalışma yedi bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde, Ahilik ile doğrudan ilgili olan fütüvvet kavramı ele alınarak, fütüvvetçiliğin sosyal bir kurum olarak ortaya çıkışı ve gelişim süreci açıklanmıştır. İkinci bölümde, Anadolu'da Ahiliğin ortaya çıkışını hazırlayan nedenler, Ahi Evren'in hayatı, Bacıyân-ı Rûm ve Ahi fütüvvetnâmelerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde, Ahiliğin icra ettiği temel fonksiyonlar; siyasî ve askerî fonksiyonlar, sosyo-ekonomik fonksiyonlar, ahlâkî fonksiyonlar belirtilmiştir. Dördüncü bölümde, Ahi birliklerinde yönetim anlayışı; beşinci bölümde, Ahiliğin halkın eğitimine olan katkıları; altıncı bölümde, Ahi birliklerinde gerçekleştirilen törenlerin özellikleri; son bölümde ise Ahiliğin Anadolu Selçukluları dönemindeki Mevlevîlik ve Bektaşîlik ile olan ilişkileri ifade edilmiştir.
Ahilik is an organization specific to Turks, shaped and developed by Anatolian Turks in this region, its origins going to Turkistan, and is different from fütüvvet, which is seen as its similar one in Islamic World. The objective of this study consists of turning into Ahilik form of this organization, considering its historical development process, being equipped with the national elements in the era of Anatolian Seljuk; and the development of this organization as well as identifying its contributions to the education of people, pointing out the factors providing the Ahilik?s being founded in Anatolia. While carrying out the study, the scientific works about fütüvvet and ahilik, books, articles, papers, non-published thesis were reviewed and sorted; and the relevant ones were considered and investigated. The information obtained from these resources was gathered together in accordance with the plan established. The study consists of seven sections. In the first section, considering the concept of fütüvvet, which is directly related to Ahilik; it was explained that fütüvvet emerged as a social institute and its development process. In the second section, it was included the reasons preparing the emergence of Ahilik in Anatolia, the life of Ahi Evren, the fütüvvetname ?Bacıyân ? Rum? and ?Ahi.? In the third section, the main functions performed by Ahilik, political and military functions, and moral functions were indicated. In the fourth section, the management understandings in Ahi Unities was stated; the contribution of Ahilik to the education of the people in fifth section; the features of rituals realizing in Ahi Unities in sixth section; and the relationship of Ahilik with Mevlevilik and Bektaşilik in the era of Anatolian Seljuk in the last section.
Ahilik is an organization specific to Turks, shaped and developed by Anatolian Turks in this region, its origins going to Turkistan, and is different from fütüvvet, which is seen as its similar one in Islamic World. The objective of this study consists of turning into Ahilik form of this organization, considering its historical development process, being equipped with the national elements in the era of Anatolian Seljuk; and the development of this organization as well as identifying its contributions to the education of people, pointing out the factors providing the Ahilik?s being founded in Anatolia. While carrying out the study, the scientific works about fütüvvet and ahilik, books, articles, papers, non-published thesis were reviewed and sorted; and the relevant ones were considered and investigated. The information obtained from these resources was gathered together in accordance with the plan established. The study consists of seven sections. In the first section, considering the concept of fütüvvet, which is directly related to Ahilik; it was explained that fütüvvet emerged as a social institute and its development process. In the second section, it was included the reasons preparing the emergence of Ahilik in Anatolia, the life of Ahi Evren, the fütüvvetname ?Bacıyân ? Rum? and ?Ahi.? In the third section, the main functions performed by Ahilik, political and military functions, and moral functions were indicated. In the fourth section, the management understandings in Ahi Unities was stated; the contribution of Ahilik to the education of the people in fifth section; the features of rituals realizing in Ahi Unities in sixth section; and the relationship of Ahilik with Mevlevilik and Bektaşilik in the era of Anatolian Seljuk in the last section.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Anadolu Selçukluları, Fütüvvet Teşkilatı, Halk eğitimi, Fütüvvet organization, Public education, Anatolian Seljuk
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Çeker, S. (2008). Anadolu Selçukluları zamanında gelişen Fütüvvet Teşkilatı ve bu teşkilatın halkın eğitimine olan katkıları. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.
