65 yaş ve üzerindeki bireylerin yaşa dayalı ayrımcılığa (ageism) ilişkin düşünce ve deneyimlerinin değerlendirilmesi-Sinop örneği
| dc.contributor.advisor | Daşbaş, Serap | |
| dc.contributor.author | Işık, Abdullah | |
| dc.date.accessioned | 2021-11-04T08:15:07Z | |
| dc.date.available | 2021-11-04T08:15:07Z | |
| dc.date.issued | 2020 | en_US |
| dc.date.submitted | 2020 | |
| dc.department | Enstitüler, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı | en_US |
| dc.description.abstract | Bu araştırma, Türkiye'de yaşlı nüfus oranının en yüksek olduğu Sinop ilinde 65 yaş ve üzerindeki bireylerin yaşa dayalı ayrımcılığa ilişkin düşünce ve deneyimlerinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Araştırma, yaşa dayalı ayrımcılığın baskı ve ayrımcılık karşıtı sosyal hizmet temelinde değerlendirilmesi açısından önem arz etmektedir. Araştırma, açıklayıcı sıralı (ardışık) desen kullanılarak iki aşamada gerçekleştirilen bir karma yöntem araştırmasıdır. Araştırmanın nicel aşamasında olasılıklı küme örnekleme yöntemiyle 177 bireyden nitel aşamasında ise amaçlı yoğunluklu örnekleme yöntemiyle 20 bireyden veri toplanmıştır. Araştırma, Sinop ilinde bulunan Sinop Huzurevi ve Yaşlı Bakım Rehabilitasyon Merkezi, Yaşlılar Dinlenme Lokali ve Çay Bahçesi, Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu, ibadethaneler, kıraathaneler ve çay bahçeleri gibi farklı sosyokültürel mekân deneyimi olan bireylerle yapılmıştır. Araştırmanın nicel aşamasında veriler, araştırmacı tarafından literatürden faydalanarak geliştirilmiş Kişisel Bilgi Formu ve bireylerin yaşa dayalı ayrımcılık düzeylerine ilişkin veriler elde etmeye yönelik uygulanabilir olduğu kanıtlanan Fraboni Ageism Ölçeği (FSA) kullanılarak yüzyüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Nitel aşamada veriler, anlatıların derinlemesine anlaşılması amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulan Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu aracılığıyla toplanmıştır. Niceliksel veriler, ölçeğin analiz çalışmalarıyla birlikte SPSS 11.5 paket programı, niteliksel veriler ise betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre birinci aşamada ölçeğin örnekleme kabul edilebilir uyum sınırlarında ve yaşlı popülasyonda da uygulanabilir olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların olumsuz önyargı/geleneksel inançlar, kaçınma ve ayrımcılık alt faktörleriyle yaşa dayalı ayrımcılık düzeylerinin ortalamaları farklılık göstermekle birlikte cinsiyet, meslek, çocuk sayısı gibi sosyo-demografik özelliklere göre farklılaşmadığı, ancak yaş, medeni durum, eğitim durumu, aylık ekonomik gelir, sağlık durumu, zamanın çoğunun geçirildiği yer, şuan yaşanılan yer, kim veya kimlerle yaşandığı, sosyal güvence ve ayrımcılığa en fazla maruz kalınan yer ve/veya mekân ile kim(ler) tarafından ayrımcılığa maruz kalındığı gibi sosyo-demografik değişkenlere göre farklılaştığı bulunmuştur. İkinci aşamada ise yaşa dayalı ayrımcılığın kurum, aile ve yalnız yaşam biçimleri; kişisel, sosyal ve toplumsal duyarlılıklar; şahsi, aile, akraba, çocuklar, gençler, kurumlar ve toplum boyutlarda ayrıcılık deneyimleri; bireysel, kolektif ve toplumsal başa çıkma yöntemleri; eşitlik, sosyal adalet, insan hakları, farklılık gibi temel değerler ve son olarak kişisel, kurumsal gibi sosyal hizmetlere erişim temaları çerçevesinde gerçekleştiğine dikkat çekilmiştir. Sonuç olarak, yaşlı hakları ve refahıyla ilgili sosyal hizmet araştırmalarında Fraboni yaşa dayalı ayrımcılık ölçeğinin kullanılması, yaşlı bireylerin katılımıyla yaş temelli baskı ve ayrımcılık karşıtı uygulamaların geliştirilmesi, yaşlılığın olumlu yönünü ön plana çıkaran güçlendirici sosyal politika araçları ve sosyal hizmet uygulamalarının geliştirilmesi, yaşa dayalı ayrımcılığın önlenmesine yönelik farkındalığın sağlanması ve ''yaşçı ideoloji''nin önlenmesi gibi çıkarımlara ulaşılmıştır. | en_US |
| dc.description.abstract | This study aims to evaluate the opinions and experiences of individuals aged 65 and 65+ about ageism in Sinop province having the highest rate of elderly population of Turkey. The study is significant for evaluating ageism on the basis of anti-oppressive and anti-discriminatory social work. It is a mixed method research carried out in two stages by using explanatory sequential design. In the quantitative stage of the study, data were collected from 177 individuals with probability cluster sampling method and from 20 individuals with purposeful intensity sampling method in qualitative stage. The study was conducted with individuals with different sociocultural experiences such as Sinop Nursing Home and Elderly Care Rehabilitation Center, Elderly Recreation Place, Teacher's House and Evening Art School, places of worship, coffee houses and tea gardens in Sinop. In the quantitative stage of the study, the data were collected by face-to-face interview using the Personal Information Form developed by the researcher using the literature and Fraboni Scale of Ageism (FSA) which is proven to be applicable for obtaining data on the age-based discrimination levels of individuals. At the qualitative stage, the data were collected through a Semi-Structured Interview Form created by the researcher for in-depth understanding of the narratives. Together with the analysis studies of the scale, quantitative data were analyzed with SPSS 11.5 package program and qualitative data were analyzed with content analysis method. According to the study findings, in the first stage, the scale was determined as compatible with the sample in acceptable limits and feasible for the elderly population. The first stage findings show that the averages of ageism level with sub-factors (antilocution, avoidance and discrimination) of the participants are different, and ageism level of participants was not significantly different according to some socio-demographic variables such as gender, occupation, and number of children, but it was significantly different according to the others such as age, marital status, educational status, monthly economic income, health status, the place where most of the time is spent, current residence, lived with whom, social security, the place where the discrimination occurs most and who is discriminated by. The second stage findings show that ageism occurs within the framework of institutional, family and solitary living arrangements; personal, interpersonal and social sensitivities; discrimination experiences in the personal, domestic, relative, children, youth, institutions and society dimensions; individual, collective and social coping methods; its reflections on values as equality, social justice, human rights, diversity, and finally personal and institutional access to social services themes. As a result, using Fraboni Scale of Ageism in social work research on the rights and welfare of the elderly, improvement of anti-age-based oppression and discrimination practices with the participation of elderly, improvement of empowering social policy tools and social work practices that emphasize the positive aspect of old age, raising awareness on the prevention of ageism, and the prevention of ''ageist ideology'' are suggested. | en_US |
| dc.identifier.citation | Işık, A. (2020). 65 Yaş ve Üzerindeki Bireylerin Yaşa Dayalı Ayrımcılığa (Ageism) İlişkin Düşünce ve Deneyimlerinin Değerlendirilmesi-Sinop Örneği. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya. | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/42338 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.selcuk | 20240510_oaig | en_US |
| dc.subject | Baskı ve Ayrımcılık Karşıtı Sosyal Hizmet | en_US |
| dc.subject | Karma Yöntem Araştırması | en_US |
| dc.subject | Ageism | en_US |
| dc.subject | Anti-oppressive and Anti-discriminatory Social Work | en_US |
| dc.title | 65 yaş ve üzerindeki bireylerin yaşa dayalı ayrımcılığa (ageism) ilişkin düşünce ve deneyimlerinin değerlendirilmesi-Sinop örneği | en_US |
| dc.title.alternative | An evaluation of opinions and experiences of individuals aged 65 and 65+ about ageism-Sinop case | en_US |
| dc.type | Doctoral Thesis | en_US |
