Buzağılarda süte civanperçemi otu (achillea aleppica dc) ilavesinin neonatal hastalıklardan korunma, büyüme performansı ve bazı kan parametreleri üzerine etkileri
dc.authorid | 0000-0003-3479-3777 | |
dc.contributor.advisor | Şeker, Erdoğan | |
dc.contributor.author | Gündüz, Anakız | |
dc.date.accessioned | 2024-11-04T06:20:11Z | |
dc.date.available | 2024-11-04T06:20:11Z | |
dc.date.issued | 2024 | |
dc.department | Enstitüler, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Ana Bilim Dalı | |
dc.description.abstract | Neonatal buzağı hastalıkları; gerek koruyucu hekimlik uygulamalarının maliyetinin yüksek, gerekse tedavisinin masraflı olması yanında ölümlere de sebep olması nedeniyle süt ineği yetiştiriciliğinin en önemli sorunlarından biridir. Son yıllarda hayvanları enfeksiyöz hastalıklardan korunmasında kullanılan katkı maddelerinden antibiyotiklerin kullanımının sınırlandırılmasısı nedeniyle bitkisel kaynaklı katkılardan yararlanılmaya başlanmıştır. Bu amaçla kekik, nane, biberiye, sarımsak, tarçın gibi birçok tıbbi aromatik bitki yoğun olarak kullanılmaktadır. İnsanlarda başta sindirim sistemi bozuklukları olmak üzere birçok alanda kullanıldığı bilinen civanperçeminin (Achillea türleri) buzağılarda neonatal hastalıklara karşı kullanımı ile ilgili yapılmış bir çalışmaya rastlanmamıştır. İnsanlarda özellikle ishale karşı kullanılan civanperçeminin buzağı büyütmede karşılaşılan en büyük problem olan buzağı ishallerinden korumaya olumlu etkisinin olabileceği düşüncesiyle bu araştırma planlanmıştır. Araştırma bir günlük yaşta, 1 kontrol 2 deneme olmak üzere 3 gruba dağıtılan 56 adet Holstein ırkı buzağı ile 12 hafta (84 gün) süreyle yürütülmüştür. Buzağılar 9'u dişi, 9'u erkek olmak üzere (Toplam 18 buzağı) doğum sıralarına ve doğum ağırlıklarına dikkat edilerek gruplara dahil edilmiştir. Kontrol grubuna normal inek sütü, deneme I grubuna deneme süresince 5 gram/buzağı/gün (uçucu bileşen olarak 12,5 µL/gün) civanperçemi otu tozu (partikül büyüklüğü<1 mm) ilave edilmiş inek sütü verilmiştir. Deneme II grubu, kontrol grubu gibi beslenirken hastalık belirtisi gösteren buzağılara belirti kaybolana kadar, tedavi amaçlı içerisine günlük 10 gram/buzağı/gün (uçucu bileşen olarak 25 µL/gün) civanperçemi otu tozu katılmış inek sütü verilmiştir. Yapılan çalışmada kontrol grubu ile deneme grupları arasında büyüme performansı (canlı ağırlık artışı, günlük ortalama canlı ağırlık artışı, yem tüketimi, yemden yararlanma oranı), rektal ısı, dışkı skoru, ishalli gün sayısı ve dışkıda görülen Cryptosporidium spp. ookist yoğunluğu ve bazı kan parametreleri (glikoz, albümin, total kolesterol, trigliserit, AST, ALT, Ca, P, TAS, TOS, OSİ, SOD, GPX ve MDA) üzerine etkileri bakımından istatistiki yönden bir farklılık bulunmamıştır. Fakat dışkıda görülen Cryptosporidium spp. ookist yoğunluğunda matematiksel olarak azalma bulunmuş ve deneme gruplarında Cryptosporidium spp. ishali için ek tedaviye ihtiyaç olmamıştır. Ayrıca istatistiki yönden önemli çıkmasa da ekonomik yönden deneme gruplarında karlılık olduğu görülmüştür. Bu araştırma sonucunda, civanperçemi otu tozunun buzağı beslemede koruyucu olarak kullanılabileceği, bunun için doz, kullanım şekli, yöntemi ve zamanı ile ilgili yapılacak yeni çalışmalara ihtiyaç olduğu kanaatine ulaşılmıştır. | |
dc.description.abstract | Neonatal calf diseases is one of the most important problems of dairy cattle production due to the both high cost of preventive medicine practices and the reasons for the deaths. In recent years, due to the limitation of the usage of antibiotics which are the additives used to prevent animals from infectious diseases, it has been started to be benefitted from plant-derived additives. For this purpose, many medicinal and aromatic plants such as thyme, mint, rosemary, garlic and cinnamon are used extensively. No study has been found on the use of yarrow (Achillea species) against the neonatal calf diseases which is known to be used in many areas of humans' diseases for especially digestive system disorders. This research was planned with the idea that yarrow, which is used especially against diarrhea in humans, may have a positive effect on protecting calves from diarrhea, which is the biggest problem encountered in raising calves. The research was conducted for 12 weeks (84 days) with 56 one-day-old Holstein calves distributed into 3 groups: 1 control and 2 experimental ones. Calves, 9 females and 9 males (18 calves in total), were included in the groups by paying attention to their birth order and birth weight. The calves in control group were given normal cow's milk, and the calves in trial I group were given cow's milk supplemented with 5 grams/calf/day (12.5 µL/day as volatile component) of yarrow herb powder (particle size<1 mm) during the trial. While the calves in trial II group was fed like the control group, the calves showing signs of the disease were given cow's milk supplemented with 10 grams/calf/day (25 µL/day as volatile component) of yarrow herb powder daily for therapeutic purposes until the symptoms disappeared. In the study, no statistical difference was found in terms of its effects on growth performance (live weight gain, average daily gain, feed intake, feed conversion ratio), rectal temperature, stool score, number of days with diarrhea and Cryptosporidium spp.,oocyst density and some blood parameters (glucose, albumin, total cholesterol, triglyceride, AST, ALT, Ca, P, TAS, TOS, OSI, SOD, GPX and MDA). However, there were a numerical decrease in Cryptosporidium spp. oocyte density seen in the feces and there were no necessity for the supplemental treatments of calves' Cryptosporidium diarrhea. In addition, although it was not statistically significant, it was observed that there were economical profitabilities in the trial groups. As a result of this research, it was concluded that yarrow herb powder can be used as a preservative in calf feeding, and therefore it was decided that new studies are needed regarding the doses, ways of use, methods and usage period. | |
dc.description.sponsorship | Bu araştırma Selçuk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından 22212005 Proje numarası ile desteklenmiştir. | |
dc.identifier.citation | Gündüz, A. (2024). Buzağılarda süte civanperçemi otu (achillea aleppica dc) ilavesinin neonatal hastalıklardan korunma, büyüme performansı ve bazı kan parametreleri üzerine etkileri. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya. | |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/53205 | |
dc.identifier.yoktezid | 852671 | |
dc.language.iso | tr | |
dc.publisher | Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü | |
dc.relation.publicationcategory | Tez | |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
dc.subject | Buzağı Besleme | |
dc.subject | Civanperçemi | |
dc.subject | Buzağı İshali | |
dc.subject | Ekonomik Analiz | |
dc.subject | Calf Feeding | |
dc.subject | Yarrow | |
dc.subject | Calf Diarrhea | |
dc.subject | Economic Analysis | |
dc.title | Buzağılarda süte civanperçemi otu (achillea aleppica dc) ilavesinin neonatal hastalıklardan korunma, büyüme performansı ve bazı kan parametreleri üzerine etkileri | |
dc.title.alternative | Effects of yarrow herb (achillea aleppica dc) supplementation to milk in calves on protection from neonatal diseases, growth performance and some blood parameters | |
dc.type | Doctoral Thesis |