Hemodiyaliz Tedavisi Alan Bireylerde Arteriyovenöz Fistüle İlişkin Öz bakım Davranışlarının Fistül Durma Korkusu ile İlişkisi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2020

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Hemşireler tarafından hemodiyaliz hastalarının öz bakımına yönelik birçok problemler fark edilip değerlendirilmekte fakat hastaların yaşadıkları korku yeterince açıklanamamaktadır. Bu araştırma; hemodiyaliz tedavisi alan bireylerde Arteriyovenöz fistüle ilişkin öz bakım davranışlarının fistül durma korkusu ile ilişkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı ve ilişkisel türde yapılan çalışmada örneklem seçimine gidilmeden, dahil edilme kriterlerini sağlayan 259 hasta örneklemi oluşturmuştur. Veriler Anket Formu, Öz Bakım Davranışları Ölçeği ve Fistül Durma Korkusuna Yönelik Sorular kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma kullanılmıştır. Karşılaştırmalarda ise bağımsız gruplarda t testi, tek yönlü varyans analizi ve pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Ölçeğin belirleyiciliğinde ise çoklu regresyon analizi enter modelinden yararlanılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 61,09±13,34 olup; %57,9’u erkek, %88,8’i evli, %40,2’si ilkokul mezunudur. Verilere göre hastaların %79,5’i fistül durma korkusu yaşadığı; ölçekten ortalama 65,86±0,65 puan elde edildiği ve kadınların erkeklere; gelir getirici bir işte çalışmayanların çalışanlara göre öz bakım puanlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Ayrıca çoğu zaman/her zaman fistül durma korkusu yaşayan hastaların bazen ya da hiçbir zaman/nadiren korku yaşayan hastalara göre daha düşük öz bakım ölçek puan ortalamasına sahip oldukları belirlenmiştir (p<0.05). Sonuç olarak; ölçeğin en önemli belirleyicilerinden birinin fistül durma korkusu yaşama olduğu belirlenmiştir. AVF durma korkusunun artması öz bakım puanını düşürmekte olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Hastalara fistül bakımı ile ilgili eğitim verilirken, fistül durma korkularının da değerlendirilmesi önerilmektedir.
Nurses have recognized and evaluated many problems regarding the self-care behavior of hemodialysis patients; however, the fear experienced by the patients cannot be sufficiently elucidated. This study aimed to determine the relationship between self-care behaviors related to arteriovenous fistula and fear of fistula failure in individuals receiving hemodialysis treatment. In this descriptive and relational study, 259 patients who met the inclusion criteria were included without the use of any sample selection procedure. The data were collected using the questionnaire form, self-care behavior scale, and questions on the fear of fistula failure. Numbers, percentage, mean, and standard deviation were used to evaluate the data. For comparisons, t-test, oneway analysis of variance, and Pearson’s correlation analysis were used for independent groups. Multiple regression analysis model was used to determine the scale. The mean age of the participants was 61.09 ± 13.34 years; 57.9% of the participants were male, 88.8% were married, and 40.2% were primary school graduates. Based on the data, 79.5% of the patients had a fear of fistula failure, and the mean score on the scale was 65.86 ± 0.65. The self-care scores of women were higher than those of men, and self-care scores of those who did not work in a revenuegenerating job were higher than the rest (p < 0.05). Furthermore, we found that patients who often or always experienced fear of fistula failure had lower mean scores on the self-care scale than those of patients who sometimes, never, or rarely experienced fear of fistula failure (p < 0.05). In conclusion, the results indicated that one of the most important determinants of the scale was the fear of fistula failure. Increased fear of the failure of arteriovenous fistula led to a decrease in the self-care scale score. It is recommended to evaluate patients’ fear of fistula failure while training them on fistula care.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Arteriyovenöz fistül, hemodiyaliz, hemşire, korku, öz bakım, Arteriovenous fistula, fear, hemodialysis, nursing, self care

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Alabacak, Ş., (2020). Hemodiyaliz Tedavisi Alan Bireylerde Arteriyovenöz Fistüle İlişkin Öz bakım Davranışlarının Fistül Durma Korkusu ile İlişkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.