Tür İçi ve Türler Arası Melezlemenin ‘Michele Palieri’ Üzüm Çeşidinde Bazı Agronomik Özellikler Üzerine Etkileri

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2021

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Hermafrodit üzüm çeşitlerinde, genellikle kendine tozlanma ile önemli oranda tane tutumu gerçekleşir. Bunun yanında, yapılan çalışmalar üzümlerin tozlanma ile verim ve kalitesinin belirgin şekilde arttığını göstermiştir. Bu çalışma diploid ve tetraploid tozlayıcıların 'Michele Palieri' sofralık üzüm çeşidinin agronomisi üzerine etkilerinin saptanması amacıyla yürütülmüştür. Bulgular, tozlayıcıların ana çeşitlerin agronomisini önemli ölçüde etkilediğini ve incelenen çeşitlerde güçlü xenia ve metaxenia etkilerin varlığını ortaya koymuştur. Tane tutumu, çekirdek büyüklüğü ve üzüm şırasının SÇKM içerikleri ile ilgili en yüksek değerler, 'Crimson Seedless' ın tozlayıcı olarak kullanıldığı durumda elde edilmiştir. Tetraploid 'Kyoho' çeşidinin poleni interploid yabancı tozlayıcı olarak tane tutumunun yetersiz kalmasına neden olmuştur. Bununla birlikte, daha koyu ve daha yoğun tane rengine sahip olan 'Kyoho' çeşidinin polenleri, ana çeşidin tane rengini belirgin şekilde arttırmıştır. Diploid tozlayıcıların kullanıldığı salkımların ağırlığı, kendileme yapılanlardan daha yüksek olmuştur. Serbest tozlanma ve 'Michele Palieri' x 'Italia' kombinasyonunun tane tutum değerleri, kendine tozlanmaya göre % 26.6 ve % 22.8 daha yüksek bulunmuştur. Tane kopma ve kabuk yırtılma direnci özellikleri ile ilgili en yüksek değerler 'Michele Palieri' x 'Italia' kombinasyonunda tespit edilirken, her iki parametrede en düşük değerler kendine tozlanan tanelerde bulunmuştur. Sonuç olarak, birden fazla çeşit ile bağ tesisi, bağ veya örtü altı yetiştirme koşulları altında tane tutumunu ve kalitesini iyileştirmek için önerilebilir. Tetraploid 'Kyoho' çeşidi ise türler arası ıslah çalışmasında özel karakterlerin ıslahı amacıyla tozlayıcı çeşit olarak kullanılabileceğini düşündürmüştür.
In many hermaphroditic grape cultivars, self-pollination ensures some level of berry set. However, studies demonstrated that yield and quality of grapes were markedly enhanced by cross-pollination. The present investigations were performed to reveal the effects of diploid and tetraploid pollinizers on the agronomy of 'Michele Palieri' table grape cultivar. The findings showed that pollinizers had remarkably different impacts on the agronomy of maternal cultivar, revealing the existence of strong xenial and metaxenial effects in the studied cultivars. The highest values related to berry set, seed size and soluble solid content were achieved when 'Crimson Seedless' was used as pollinizer. The clusters set berries poorly when the pollen of tetraploid 'Kyoho' was used as interploid cross-pollination. However, berry color was markedly improved by 'Kyoho' pollens with darker and more intense skin color. Cluster mass was significantly improved by external pollens of diploid cultivars resulting from better berry set and berry development in comparison with self-pollination. Berry mass values of free pollination and 'Michele Palieri' x 'Italia' treatments were 26.6% and 22.8% higher than that of self-pollination. The highest values on berry detachment and skin rupture forces were detected in 'Michele Palieri' x 'Italia' combination, while the lowest measures were on both parameters were found in self- pollination berries. Finally, the use of pollinizer cultivars, instead of monovarietal vineyard establishment, could be recommended to improve berry set and quality under vineyard or protected cultivation conditions. Tetraploid 'Kyoho' could be used in an interspecific and interploid breeding study as donor for unique characters.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

metaxenia, tane gelişimi, tane tutumu, tozlanma, türler arası melezleme, üzüm yetiştiriciliği, xenia, Pollination, berry set, berry development, interspecific hybridization

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Küçükbasmacı, H., (2021). Tür İçi ve Türler Arası Melezlemenin ‘Michele Palieri’ Üzüm Çeşidinde Bazı Agronomik Özellikler Üzerine Etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.