Diyarbakır'da su mimarisi
| dc.contributor.advisor | Uluçam, Abdüsselam | |
| dc.contributor.author | Yeşilbaş, Evindar | |
| dc.date.accessioned | 2018-03-08T08:57:33Z | |
| dc.date.available | 2018-03-08T08:57:33Z | |
| dc.date.issued | 2007 | |
| dc.department | Enstitüler, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı | en_US |
| dc.description.abstract | Diyarbakır'da Su Mimarisi konulu tez çalışmamız, Diyarbakır merkezindeki Türk Döneminde inşa edilen su ile ilgili mimari yapılarından tarihi taş köprü, hamam ve çeşme yapılarını içermektedir. Yapılan incelemelerde toplam 42 adet su yapısı (Köprü, Hamam, Çeşme) tespit edilmiştir. Eserlerin yoğunluk alanı Diyarbakır merkezinde sur içidir. Bu yapılar 3 köprü, 6 hamam, 33 çeşmeden meydana gelmektedir. Yapılan çalışmalarda su yapıları kendi içinde ve Anadolu'nun diğer su mimari yapılarıyla değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Günümüzde mevcut olmayan ve salnamelerde geçen 130 çeşme, adı bilinen 14, adı bilinmeyen 10, toplam 24 hamam kısaca açıklanmıştır. Bölgenin fazla dağlık coğrafi konuma sahip olmamasından kaynaklı olarak, köprülerin akarsular üzerinde stratejik noktalarda inşa edildiklerini görülür. İncelenen köprülerde dikkati çeken ana inşa malzemesi siyah renkli bazalt kesme taşıdır. Bu yapılar en azı beş gözlü olmak üzere (Kara Köprü), yedi gözlü (Devegeçidi Köprüsü) ve on gözlü (Dicle Köprüsü) olarak inşa edilmişlerdir. Köprülerden Devegeçidi Köprüsü dik köprü grubunda diğer iki köprü düz köprü grubunda incelenmiştir. İncelenen 6 hamamdan, 4 tanesi haçvari, dört eyvanlı ve köşe halvetli; bir hamam yıldızvari planda inşa edilmiştir. Bir hamamın da sıcaklık bölümü yıkık olduğundan hangi plan tipinde inşa edildiği tespit edilememiştir. Katalogda incelenen çeşmelerden Tahtalı Katsal Sokak Çeşmesi dışında tamamına yakınında özenli taş işçiliği görülmemektedir. Diyarbakır'daki çeşmeler genellikle tek cepheli olarak inşa edilmişlerdir. Şehirde üçyüzlü olarak inşa edilen Hatun Kastal Çeşmesi'nin dışında üç yüzlü, dört yüzlü ve sebilli çeşme örnekleri yoktur. Yapılar dönemlerinin üslup özelliklerini yansıtmakla birlikte mahalli özelliklere de sahiptirler | en_US |
| dc.description.abstract | Our thesis study called ? The Water Architecture in Diyarbakır? covers the historical stone bridges, Türkish baths and fountains built in the Turkish era. 42 water structures ( bridges, Turkish bath, fountain) were found through the study .they were mainly located inside Diyarbakır city walls. 3 bridges, 6 baths and 33 fountains comprise these structures. An internal and external evaluation of the structures with a comparison to after Anatolian water structures were realized. 130 bridges currently non-existing and 24 Turkish baths have been briefly explained. 10 of these 14 baths are not known by name. It is seen that the bridges are built on strategical points over the rivers because the region is not very mountainous. The main building material of the bridges examined is black stone. These structures were built with at least 5 arch ( Black Bridges), seven arch (Devegeçidi Bridges) and 10 arch (Dicle Bridges) .Devegeçidi Bridges was examined in upright bridge group while the other two were examined in straight bridge group. 4 of the 6 baths examined were built crosslike with four iwan and corner secluded retreat while one bath was built starlike . Heating section of one bath was ruined so the type of the building plan could not be understood. In almost all the fountains in the catalogue except for the Tahtalı Katsal Street Fountain, a painstaking storework is not seen. Fourtains in Diyarbakır are generally built single- sided. Except for the three-sided Hatun Katsal Fountain, no other examples of three or four-sided fountains are seen in the city. They reflect the style of their era as well as having local features. | en_US |
| dc.identifier.citation | Yeşilbaş, E. (2007). Diyarbakır'da su mimarisi. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya. | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/9416 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.selcuk | 20240510_oaig | en_US |
| dc.subject | Diyarbakır | en_US |
| dc.subject | Köprüler | en_US |
| dc.subject | Bridges | en_US |
| dc.subject | Su | en_US |
| dc.subject | Water | en_US |
| dc.subject | Çeşmeler | en_US |
| dc.subject | Fountains | en_US |
| dc.subject | Mimari | en_US |
| dc.subject | Architecture | en_US |
| dc.title | Diyarbakır'da su mimarisi | en_US |
| dc.title.alternative | Water architecture in Diyarbakir | en_US |
| dc.type | Master Thesis | en_US |
