Modernleşme sürecinde aşiretlerin dönüşümü: Şanlıurfa aile ve aşiret dernekleri

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2013-04-30

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışma, Türkiye?deki modernleşme sürecini Şanlıurfa toplumsal hayatında önemli bir unsur olan aşiretler bağlamında ele almaktadır. Toplumsal bir değişim modeli olan modernleşme, geleneksel toplumun bir ögesi kabul edilen aşiret sistemini etkilerken aşiretler çeşitli mekanizmalarla yapılarını korudukları gibi modernleşmeyi de kısmen içselleştirmektedir. Tez, modernleşmeye gösterilen uyum, direnç ve çatışmanın hangi alanlarda meydana geldiğini, diğer bir deyişle aşiret modernleşmesini incelemektedir. Kuramsal yaklaşımların yanı sıra Şanlıurfa merkezde aktif 14 aile ve aşiret derneğinden 152 kişi ile yapılan anket bulguları, aşiret mensuplarıyla yapılan görüşme bilgileri ile derneklerin yayın ve dokümanlarının taranması sonucu elde edilen verileri de kapsayan bu çalışma, modernleşme ve yeniden aşiretleşme (retribalization) eğilimlerine ulaşmıştır. Şanlıurfa Aile ve Aşiret Dernekleri, formel olarak sivil toplum kuruluşu örgütlenmelerine karşın özerklik, gönüllülük, baskı grubu varlığı, eşitlik, demokratik işleyiş vd. ölçütleri ile Batılı anlamda sivil toplum örgütü kriterlerine tam olarak uymamaktadır. Derneklerin yapı ve pratiklerindeki modern-geleneksel melezliği, klasik modernleşme kuramlarının tek tipçi, evrenselci, pozitivist, evrimci ve kalkınmacı modellerinin aksine din, gelenek ve görenekleri modern imkan ve araçlarla bütünleştiren eklektik, melez, yerli ve otantik özellikler sergilemektedir. Geleneğin rasyonelleştirilmesini tasvir eden bu durum, klasik Batılılaşmadan bağımsız olarak, toplumların kendi özgün değer ve dinamikleriyle modernleşebileceği anlayışını içeren çoklu modernitelerin bir örneğini temsil etmektedir.
Transformation of Tribes within the Modernization Process: The Familial and Tribal Associations in Şanlıurfa This study deals with the Turkish modernization process within the context of tribes, important factors of social life in Şanlıurfa. While modernization as a social change model affects tribal system, part of the traditional society, tribes preserve their structures through different mechanisms as well as internalize modernization to some extent. The thesis evaluates conformity, reaction and challenge vis-à-vis in which fields of modernization or in other words tribal modernization. Beside the theoretical approaches, this research covering results of 152 surveys from 14 familial or tribal associations active in the city center of Şanlıurfa as well as their publications and their documents reach of modernization and retribalization tendencies. The familial and tribal associations in Şanlıurfa, though organized as civil society organizations formally do not fit criteria of autonomy, voluntarism, pressure group existence, equality, democratic functioning and etc. wholeheartedly the Western sense. The modern-traditional hybridity in the structures and practices of the associations show eclectical, hybrid, local and authentic specialties integrating religion, traditions and customs with the modern possibilities and instruments despite the single typist, universalist, positivist and developmentalist models of the classical modernization theories. This situation depicting the rationalization of tradition, independent from classic Westernization, represent an example of understanding including multi-modernities in which societies could modernize with their own peculiar values and dynamics.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Aşiretler, Tribes, Dernekler, Associations, Gelenekler, Traditions, Geleneksel toplum, Traditional society, Geleneksel yapı, Traditional structure, Modernleşme, Modernization, Sosyal değişme, Social change, Topluluklar sosyolojisi, Sociology of community, Şanlıurfa

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Kaya, M. (2013). Modernleşme sürecinde aşiretlerin dönüşümü: Şanlıurfa aile ve aşiret dernekleri. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış doktora tezi, Konya.