Tarihi kentin korunmasında çevresel kapasite yöntemi-Mardin örneği
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2011-03-15
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Doktora tezi, Venedik ve Kudüs'ten sonra dünyanın yaşanabilir üçüncü kentsel sit alanı olan ve son zamanlarda turizm gelişmesiyle gündem oluşturan Mardin İli tarihi kent merkezinin sürdürülebilirliğini önemli ölçüde etkileyen kapasite sorunlarına, ölçülebilir ve tanımlayıcı göstergeler geliştirerek çözüm bulmaya yönelik olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma, kentteki kültürel, mimari, sosyolojik alandaki konuların ara kesitlerinden oluştuğu için soyut ve somut kavramların bileşkesi durumundadır. Mardin tarihi kent merkezindeki turizm gelişmesi ve yaşam döngüsü içinde, yöre halkı ve kültürel mirasa konu olan alanların çevresel değerlerine etki eden unsurlar ve kapasite eşikleri araştırmanın çıkış noktasıdır. Kente ilişkin, kent mekânın parçasını oluşturan ve bir araya geldiklerinde kent mekânını ortaya çıkaran kültürel miras değerleri Temel Değerler, UNESCO'nun dünya mirası misyonu içinde listeye alınma koşulları olarak tespit edilen kriterler ise Seçkin Evrensel Değerler (SED) olarak ele alınmıştır. Alana ilişkin en yüksek önem derecesi gösteren kapasite sorunları belirlenmiş, birbirleri ile olan ilişkileri ve bağımlılıkları araştırılmıştır. Temel değerler ve tehditler birlikte değerlendirildiğinde sorunların çözümlenmesine yönelik kaygılar ortaya çıkmıştır. Temel Değerler ve Seçkin Evrensel Değerler açısından önemli sorun/tehdit oluşturdukları düşünülen sorunlar saptanmış ve Kapasite Göstergeleri oluşturulmuştur. Turizm, bağlı gelişmeler ve çevresel özelliklerin önem derecesine göre, faktörlerin çakıştığı alanlarda, sistemin aşmaması gereken kapasite durumlarının belirlenmesine yardımcı olabilmek üzere, çevresel hasarın kabul edilemez olduğu üst sınırlara işaret eden, göstergeden göstergeye değişiklik oluşturan eşikler belirlenmiştir. Eşiklerin aşılmasını engelleyecek tedbirlerin alınmasının yanı sıra kültürel miras alanının uzun dönemli işletmesi için yararlı olabilecek veriler olan izleme ölçütleri elde edilmiştir. Uygulama ve yönetime ilişkin öneriler geliştirilmiştir.
The present doctoral dissertation has been elaborated in order to find solutions by devising measurable and defining indicators against the capacity problems extensively influencing the sustainability of the Mardin historical city center, which is the third habitable urban site of the world after Venice and Jerusalem and which builds an agenda with the recent development of tourism. Since the study consists of the intersections of the cultural, architectural and social issues in the city, it is a blend of the abstract and the concrete. The point of the departure of the study is the factors which have a bearing upon the environmental values of the sites and their capacity thresholds within the development of tourism in the Mardin historical city center and life cycle. Cultural heritage values regarding the city and composing the city site are referred to as Key Values, and the criteria determined as the conditions to be included in the list in UNESCO?s world heritage mission are called the Outstanding Universal Values. Capacity problems with the highest significance level were specified and their relations and dependence were investigated along with the definition of the key values concerning the site. When the primary values and threats are evaluated together, concerns regarding the solutions arose. The problems which were thought to be dangerous for the Primary Values and Outstanding Universal Values were identified and the Capacity Indicators were created. The thresholds varying between indicators and pointing at the high limits that indicate the extent to which environmental harm could not be accepted were specified in order to help the determining of the states of capacity which the system should not exceed, in accordance with the tourism, related developments and the importance of environmental features. Monitoring standards that can be useful in the management of cultural heritage areas as well as the precautions to prevent the exceeding of the thresholds were formed. Suggestions for implementation and management were developed.
The present doctoral dissertation has been elaborated in order to find solutions by devising measurable and defining indicators against the capacity problems extensively influencing the sustainability of the Mardin historical city center, which is the third habitable urban site of the world after Venice and Jerusalem and which builds an agenda with the recent development of tourism. Since the study consists of the intersections of the cultural, architectural and social issues in the city, it is a blend of the abstract and the concrete. The point of the departure of the study is the factors which have a bearing upon the environmental values of the sites and their capacity thresholds within the development of tourism in the Mardin historical city center and life cycle. Cultural heritage values regarding the city and composing the city site are referred to as Key Values, and the criteria determined as the conditions to be included in the list in UNESCO?s world heritage mission are called the Outstanding Universal Values. Capacity problems with the highest significance level were specified and their relations and dependence were investigated along with the definition of the key values concerning the site. When the primary values and threats are evaluated together, concerns regarding the solutions arose. The problems which were thought to be dangerous for the Primary Values and Outstanding Universal Values were identified and the Capacity Indicators were created. The thresholds varying between indicators and pointing at the high limits that indicate the extent to which environmental harm could not be accepted were specified in order to help the determining of the states of capacity which the system should not exceed, in accordance with the tourism, related developments and the importance of environmental features. Monitoring standards that can be useful in the management of cultural heritage areas as well as the precautions to prevent the exceeding of the thresholds were formed. Suggestions for implementation and management were developed.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Çevresel kapasite, Kapasite göstergeleri, Mardin, Tarihi kentler, Turizm, Capacity indicators, Environmental capacity, Historic cities, Tourism
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Gündüz, E. (2011). Tarihi kentin korunmasında çevresel kapasite yöntemi-Mardin örneği. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış doktora tezi, Konya.
