Çağdaş Türk resminde doğa teması üzerine lirik soyutlamalar

Lirik soyutlama, doğayı sadece görsel bir nesne olarak ele almak yerine, onunla kurulan içsel bağları, hatıraları, hayalleri ve duyguları ifade etmenin güçlü yollarından biri olmuştur. Çağdaş Türk resminde doğanın lirik bir anlayış içinde işlenişi, sanatçının kendi içsel yolculuğuna da ışık tutmaktadır. Lirik soyutlamalar sayesinde, doğa sadece bir manzara olmaktan çıkarak, bireyin doğayla kurduğu öznel bir ilişkinin simgesi haline gelmiştir. Araştırmanın çerçevesinde 1960 sonrası Türk resim sanatında seçilmiş örnekler üzerinden doğa soyutlamaları yapan sanatçılar Gencay Kasapçı, Muzaffer Akyol, Zafer Gençaydın, Devrim Erbil, İsmet Değirmenci, Hamza İnanç, Zeki Faik İzer ve Kemal Önsoy' un doğa teması üzerine lirik soyutlama çalışmaları plastik ögeler dahilinde incelenmiş, eser incelemeleri 3 adet örnekle sınırlandırılmıştır. 10 adet uygulama çalışmasıyla desteklenmiştir. Veriler genel tarama yöntemi kullanılarak toplanmış ve literatür taraması sonucu elde edilen bulgular nitel değerlendirme yöntemiyle incelenmiştir. Yapılan araştırmada ortaya konan bulgular, çağdaş Türk ressamlarının doğa temasına lirik yaklaşımlarının çok yönlü olduğunu gösterirken, her sanatçının doğayı kendi perspektifinden bakarak özgün yorumlarla eserlerine aktardığı görülür. Sanatçılar, doğanın büyüleyici gücünü lirik soyutlama ile ifade ederken aynı zamanda onun içinde gizlenen anlamları keşfetmeye çalışmaktadırlar. Tezin bu alanda araştırma ve uygulama yapacak olanlara derinlemesine yeni yollar açacağı ve literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Lyrical abstraction has become one of the powerful ways of expressing the inner bonds, memories, dreams and emotions established with nature, instead of treating it merely as a visual object. The lyrical understanding of nature in contemporary Turkish painting also sheds light on the artist's own inner journey. Thanks to lyrical abstractions, nature has ceased to be just a landscape and has become a symbol of the individual's subjective relationship with nature. Within the framework of the research, the lyrical abstraction works of Gencay Kasapçı, Muzaffer Akyol, Zafer Gençaydın, Devrim Erbil, İsmet Değirmenci, Hamza İnanç, Zeki Faik İzer and Kemal Önsoy, who made nature abstractions through selected examples in Turkish painting art after 1960, were examined within the scope of plastic elements, and the work reviews were limited to 3 examples. It was supported by 10 application studies. Data were collected using the general screening method and the findings obtained as a result of the literature review were examined with the qualitative evaluation method. The findings of the research show that the lyrical approaches of contemporary Turkish painters to the theme of nature are multifaceted, and it is seen that each artist looks at nature from his own perspective and transfers it to his works with original interpretations. While the artists express the fascinating power of nature with lyrical abstraction, they also try to discover the meanings hidden within it. It is thought that the thesis will open new paths for those who will do research and practice in this field and contribute to the literature.