Neyzen Emîn (Yazıcı) Efendi'nin Hamparsum nota sistemiyle yazdığı 15 adet taksîminin günümüz notasına çevirisi ve makâmsal olarak incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi, Mevlana Araştırmaları Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Türk müziğinin eğitim-öğretimi, yüzyıllar boyunca adına "meşk" denilen bir sistem ile yapılmıştır. Birebir yürütülen, usta-çırak ilişkisine dayalı bu sistemde öğretici aktaracaklarını anlatır ve yaparak gösterir, öğrenici ise dikkatle dinler, izler ve taklit eder. Meşk, diğer birçok sanat dallarında da uygulanmıştır. Ancak müzik, doğrudan işitmeye bağlı yani diğer sanat dallarına göre çok daha soyut olduğundan önemi ve faydası daha fazladır. Türk müziği üstâdları notayı, büyük ölçüde nazariyât anlattıkları defterlerde, anlattıklarını yazıya dökmek ve örneklemek amacıyla kullanmışlardır. Eserlerin bugüne ulaşan notaları ise icrâ esnasında kullanılmak için değil, gerektiğinde müracaat etmek için bir nevi hatırlatıcı olarak yazılmıştır. Türk mûsikîsinin yakın târihte yaşamış büyük üstâdlarından Neyzenbaşı Dede Emîn Efendi'nin Hamparsum nota yazım sistemiyle yazdığı, çalışmamıza konu olan taksîm defteri de eğitim-öğretim amacıyla oluşturulmuş bir defterdir. Bu çalışmada; Dede Emîn Efendi'nin hayâtından, Türk mûsikîsindeki yerinden, Hamparsum nota yazım sisteminden bahsedilmiş, söz konusu defter tanıtılmış, içerisindeki taksîmlerin tablo hâlinde fihristi oluşturulmuştur. Daha sonra defterde bulunan ilk 15 taksîm günümüz nota sistemine çevrilmiş ve makâm yönünden incelenmiştir. Çalışmanın sonunda Dede Emîn Efendi'nin Hamparsum nota yazım sistemini nasıl kullandığı, kendi geliştirdiği bâzı işâretlemeler ve taksîmleri notaya alma tekniği ile ilgili bulgulara ulaşılmıştır. Yapılan incelemeler ile Dede Emîn Efendi'nin makâmları nasıl kurduğu, hangi makâmlarda hangi geçkileri nasıl yaptığı ilgililerin istifâdesine sunulmuş ve kendi geliştirdiği özel işâretlerle -özellikle neyzenler olmak üzere - sâzendeler için önemli sayılabilecek bilgiler verdiği tespit edilmiştir.
The education of Classical Turkish music have been carried out through a system called as "meşk" over centuries. In this system, conducted one-on-one and based on a master-apprentice relationship, the instructor conveys knowledge by both explaining and demonstrating, while the learner attentively listens, observes, and imitates. Meşk has been applied in fields of art, but its significance and benefits are particularly pronounced in music education due to the abstract nature of music, which relies directly on auditory perception. Masters of Turkish music have historically utilized notation primarily in theoretical treatises to articulate musical concepts and provide examples. However, surviving notations of compositions were not intended for performance but rather served as mnemonic aids for reference when necessary. The Improvisation Manuscript, writed by Neyzen Emin Dede, one of the prominent figures in recent Turkish music history, using the Hamparsum Notation System, is the focus of this study. This manuscript was crafted with the purpose of education and instruction. In this research, aspects of Neyzen Emin Dede's life, his role in Turkish music, and the Hamparsum Notation System are discussed. The Improvisation Manuscript is introduced, and a catalog of its improvisational pieces is presented in tabular form. Subsequently, the first 15 improvisations from the manuscript are transcribed into the contemporary notation system and analyzed in terms of maqam. The study concludes by elucidating how Emin Dede utilized the Hamparsum Notation System, revealing significant findings regarding his self-developed markings and improvisational notation technique. The examination provides insights into how Emin Dede constructed maqam, executed melodic transitions, and introduces unique markings that are particularly valuable for Ney players and other instrumentalists. The information presented in this study offers readers valuable insights into Emin Dede's musical practices, enriching the understanding of Turkish music education and performance techniques.
The education of Classical Turkish music have been carried out through a system called as "meşk" over centuries. In this system, conducted one-on-one and based on a master-apprentice relationship, the instructor conveys knowledge by both explaining and demonstrating, while the learner attentively listens, observes, and imitates. Meşk has been applied in fields of art, but its significance and benefits are particularly pronounced in music education due to the abstract nature of music, which relies directly on auditory perception. Masters of Turkish music have historically utilized notation primarily in theoretical treatises to articulate musical concepts and provide examples. However, surviving notations of compositions were not intended for performance but rather served as mnemonic aids for reference when necessary. The Improvisation Manuscript, writed by Neyzen Emin Dede, one of the prominent figures in recent Turkish music history, using the Hamparsum Notation System, is the focus of this study. This manuscript was crafted with the purpose of education and instruction. In this research, aspects of Neyzen Emin Dede's life, his role in Turkish music, and the Hamparsum Notation System are discussed. The Improvisation Manuscript is introduced, and a catalog of its improvisational pieces is presented in tabular form. Subsequently, the first 15 improvisations from the manuscript are transcribed into the contemporary notation system and analyzed in terms of maqam. The study concludes by elucidating how Emin Dede utilized the Hamparsum Notation System, revealing significant findings regarding his self-developed markings and improvisational notation technique. The examination provides insights into how Emin Dede constructed maqam, executed melodic transitions, and introduces unique markings that are particularly valuable for Ney players and other instrumentalists. The information presented in this study offers readers valuable insights into Emin Dede's musical practices, enriching the understanding of Turkish music education and performance techniques.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Neyzen Dede Emîn Efendi, Hamparsum Nota Yazım Sistemi, Taksîm, Makâm, Hamparsum Notation System, Improvisation, Maqam
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Alanç, Ş. (2024). Neyzen Emîn (Yazıcı) Efendi'nin Hamparsum nota sistemiyle yazdığı 15 adet taksîminin günümüz notasına çevirisi ve makâmsal olarak incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Mevlana Araştırmaları Enstitüsü, Konya.
