Anaçlık potansiyel gösteren 42-01 zerdali genotipinin in vitro mikroçoğaltım özelliklerinin araştırılması
| dc.authorid | 0000-0002-7115-1987 | en_US |
| dc.contributor.advisor | Eşitken, Ahmet | |
| dc.contributor.author | Nas, Zeynep | |
| dc.date.accessioned | 2022-08-16T08:18:18Z | |
| dc.date.available | 2022-08-16T08:18:18Z | |
| dc.date.issued | 2021 | en_US |
| dc.date.submitted | 2021 | |
| dc.department | Enstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı | en_US |
| dc.description.abstract | Meyvecilikte anaç kullanımı yüksek verim ve kalite için vazgeçilmez bir unsurdur. Kayısıda Prunus armeniaca türü içerisinde klon anacı geliştirmeye yönelik yapılan çalışmalardan sonuç alınamaması nedeniyle çöğür anaçları kullanılmaktadır. Kayısıda anaç olarak kullanılacak genotiplerin köklenmesinin zor olması dolayısıyla gerek çelikle çoğaltma gerekse mikroçoğaltma çalışmalarından istenen sonuçlar alınamamıştır. İn vitro şartlarda klonal olarak çoğaltılabilecek bir P. armeniaca anacının geliştirilmesi bu çalışmanın en önemli amacıdır. Elde edeceğimiz zerdali klon anacı, kayısının kendi türü içerisinde ilk klon anacı olmasının yanı sıra erik, şeftali ve badem türleri için de anaç olarak kullanılabilecektir. Bu çalışmamızda, materyal olarak Konya'da yaptığımız arazi çalışması sırasında belirlediğimiz, anaçlık özellikleri üstün olan 42-01 zerdali genotipinin in vitro mikro çoğaltım özellikleri araştırılmıştır. Ana bitkiden alınan çelikler laboratuvar ortamında yüzey sterilizasyona tabi tutulmuş ve eksplantlar 0,5 mg/l BA+0,01 mg/l IBA+0,5 mg/l GA içeren NRM (Nas ve Read, 2004) ortamında kültür tüplerinde kültüre alınmıştır. Eksplantlar, sürgün kültür ortamında rejenerasyon denemelerinde kullanılabilecek sayıda sürgün elde edilinceye kadar 3'er haftalık aralıklarla aynı sürgün kültür ortamında alt kültüre alınmıştır (Başlangıç safhası). Başlangıç safhasında yeterli sayıda 1-1,5 cm uzunluğunda sürgün elde edildikten sonra, kültürlerin in vitro' da sürdürülebilirliğini, stabilizasyonunu ve en iyi mikro çoğaltım katsayısını sağlayacak kültür ortamını belirlemek amacıyla, başlangıç aşamasından alınacak eksplantlar farklı kombinasyonlarda BA (0, 0.5, 1.0 mg l-1) ve IBA (0, 0.01, 0.025 mg l-1) içeren NRM ve MS ortamları üzerinde alt kültüre alınmıştır. Daha sonra farklı konsantrasyonlarda (0.0, 1.0 ve 2.0 mg l-1) IBA içeren 1/1 ve ½ yoğunluktaki MS ve NRM ortamlarına köklendirmeye alınmıştır. Köklenmiş ve sağlıklı bitkicikler kademeli bir şekilde dış ortama alıştırılmıştır. Çalışmada, ortalama bitki canlılığı oranı, 0,0 mg/l BA + 0,01 mg/l IBA+ 0,5 mg/l GA içeren MS (%38,90) ve 0,0 mg/l BA + 0,025 mg/l IBA + 0,5 mg/l GA içeren NRM (%30,56) dışında, diğer tüm uygulamalarda %69,44-100,00 arasında değişmiştir. Eksplant başına ortalama en yüksek sürgün sayısı 1,0 mg/l BA + 0,00 mg/l IBA + 0,5 mg/l GA içeren MS ortamında kaydedilmiştir (5,97 adet/eksplant). Sürgün uzunluğu bakımından en uzun sürgünler 0,5 mg/l BA + 0,01 mg/l IBA + 0,5 mg/l GA içeren MS ortamından elde edilmiştir ( 2,77 cm). Optimum köklenme oranı, 2,0 mg/l IBA içeren ½ MS ortamında (%61) kaydedilmiştir. 2,0 mg/l IBA içeren ½ NRM ortamında eksplant başına 6,33 kök sayısı not edilmiştir. Kök uzunluğu bakımından en iyi sonucu 2,0 mg/l IBA içeren ½ NRM uygulamasında kaydedilmiştir (2,46 cm). | en_US |
| dc.description.abstract | The use of rootstocks in fruit growing is an indispensable factor for high yield and quality. In apricot, in Prunus armeniaca specie, seedling rootstocks are used due to the lack of results from the studies realized to develop clone rootstocks. Due to the difficulty in rooting the genotypes to be used as rootstock in apricot, the desired results could not be obtained from either with cutting propagation or with micropropagation. Development of a P. armeniaca rootstock that can will be reproduced clonally in conditions in vitro is the most important aim of this study. The zerdali clone rootstock we will obtain, in addition to being the first clone rootstock in own specie of apricot, also can be used as rootstock for plum, peach and almond species. In this our study, as a material, the in vitro micro-propagation properties of the 42-01 zerdali genotype, which we determined during the field study we realized in Konya, with superior rootstock features were investigated. Cuttings taken from the mother plant were subject to surface sterilize under laboratory conditions and explants were cultured in culture tubes in NRM (Nas and Read, 2004) medium containing 0,5 mg/l BA + 0,01 mg/l IBA + 0,5 mg/l GA. Explants were taken subcultured in the same shoot culture medium at 3-week intervals until the number of shoots that will could be used in regeneration experiments in the shoot culture medium was obtained. After obtaining a sufficient number of shoots of 1-1,5 cm lenght in the initial stage, in order to determine the culture medium that will provide the sustainability, stabilization and the best micro propagation coefficient of the cultures on in vitro, explants will taken from the initial stage were taken to subculture on NRM and MS media containing different combinations of BA (0, 0.5, 1.0 mg/l) and IBA (0, 0.01, 0.025 mg/l). Later, it was be rooted in 1/1 and ½ density MS and NRM media containing IBA at different concentrations (0.0, 1.0 and 2,0 mg/l). Rooted and healthy plantlets was gradually acclimated to the external environment. In the study, mean plant survival rate was ranged from 69,44% to 100% in all other applications, except MS (38,90%) containing 0,0 mg/l BA + 0,01 mg/l IBA + 0,5 mg/l GA and NRM (30,56%) containing 0,0 mg/l BA + 0,025 mg/l IBA + 0,5 mg/l GA. The average hightest number of shoots per explant was recorded in MS medium containing 1,0 mg/l BA + 0,00 mg/l IBA + 0,5 mg/l GA. (5,97 number/ explant). The longest shoots in terms of shoot length were obtained from MS medium containing 0,5 mg/l BA + 0,01 mg/l IBA + 0,5 mg/l GA (2.77 cm). Optimum rooting rate was recorded in MS medium containing 2.0 mg/l IBA (%61). Numbers of root per explant in ½ NRM medium containing 2.0 mg/l IBA were noted as 6.33. | en_US |
| dc.identifier.citation | Nas, Z. (2021). Anaçlık potansiyel gösteren 42-01 zerdali genotipinin in vitro mikroçoğaltım özelliklerinin araştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/42737 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.selcuk | 20240510_oaig | en_US |
| dc.subject | Anaç | en_US |
| dc.subject | İn vitro | en_US |
| dc.subject | Kayısı | en_US |
| dc.subject | Apricot | en_US |
| dc.subject | In vitro | en_US |
| dc.subject | Rootstock | en_US |
| dc.title | Anaçlık potansiyel gösteren 42-01 zerdali genotipinin in vitro mikroçoğaltım özelliklerinin araştırılması | en_US |
| dc.title.alternative | Investigation of in vitro micro propagation properties of 42-01 zerdali genotype indicating rootstocks potential | en_US |
| dc.type | Master Thesis | en_US |
