İhvân-ı Safâ'da zâhir ve bâtın

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2011

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

İhvân-ı Safâ cemiyeti X. yüzyılda Basra'da ortaya çıkmış dinî, felsefî ve siyasi yönelimlere sahip bir gruptur. Dönemin sosyal ve entelektüel problemlerine felsefî bir yaklaşımla, eklektik bir yapı içerisinde çözüm üretmeye çalışmıştır. Ayrıca değerlendirmeye aldıkları konu ve meselelerin çok geniş bir yelpaze arz etmesinden ve bu konuların kısa ve öz bir şekilde işleniş biçimlerinden dolayı onlar, İslam felsefe tarihinde ilk 'Ansiklopedistler' olarak bilinmektedir. İhvân-ı Safâ, insanın ayırıcı özelliği olan bilişsel arzusunu en temel fıtrî eğilimlerden birisi olarak addetmektedir. İnsandaki bu bilişsel süreç, insanın öncelikle kendini (nefs) bilmesi, daha sonra tabiatı bilmesi ve en sonunda da tabiat ötesini, yani metafiziksel hakikatleri kavraması olarak kendini gösterir. Bütün bu süreç içerisinde göze çarpan en önemli nokta zâhir ve bâtın karakteristiğidir. Öyle ki, bu düalist yaklaşım İhvân düşüncesinin her noktasında kendini göstermekte, hatta çoğu zaman genel paradigmanın kendisi olabilmektedir. Bu anlamda, beden ve ruh ikilisi olarak başlayan ayırım, zâhirin bilgisi (tabiata dair bilgi) ve bâtının bilgisi (metafiziksel hakikat), zâhir ve bâtın varlıklar silsilesi, dinin zâhiri olan şeriat ve dinin bâtını olan hikmet, Kitab'ın zâhiri olan tenzil ve Kitab'ın bâtını olan te'vil olarak devam etmektedir. Anahtar kelimeler: İhvân-ı Safâ, zâhir, bâtın, din, hikmet, nefs, te'vil, tenzil
The Brethren of Purity, with its religious, political and philosophical tendencies, is a secret society of Muslim philosophers in Basra, Iraq, in the 10th century CE. With an eclectical approach peculiar to them, this group had tried to provide diverse solutions to the social and intellectual problems of their time. Beside all this, very wide range and diversive subjects evaluated by them in The Resâil, had given their name: `The Encyclopedists. Man's cognitive desire in general is presumed by İkhwan al-Safa as one of the most prominent innate predisposition of mankind. This cognitive process starts with the knowledge of the self (nafs), continues with the knowledge of the nature and ends with the highest form of the knowledge; knowledge of the metaphysics. Along this process, there is one very interesting point viewed in all segments of Ikhwan's speculative paradigm: the miscellaneous display of zâhir (exoteric) and bâtın (esoteric). Accordingly, this dualist approach starts with body-soul issues, goes on through the distinction of exoterical and esoterical knowledge, shar?iyya and hikmet, tenzil and ta'wil and so on. Keywords: Ikhwan al-Safa, zahir, batın, ad-din, hikmet, nafs, ta'wil.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

İhvan-ı safa, Zahir, Batın, Din, Hikmet, Nefs, Te'vil, Tenzil, Ikhwan al-Safa, Religion, Nafs, Ta'wil, Wisdom

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Macic, H. (2011). İhvân-ı Safâ'da zâhir ve bâtın. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.