Konjuge linoleik asidin kromatografik tayininin incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2010-08-09

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Son yıllarda hastalıkların önlenmesi ve tedavi edilmesi maksadıyla fonksiyonel besinler ve doğal sağlık ürünleri daha fazla tüketilmeye başlanmıştır. Fonksiyonel besinler; besleyici özellikleri dışında vücudumuza fizyolojik yararlar sağlayan ve kronik hastalık riskini azaltabilen besinler olarak tanımlanmaktadır. Bu fonksiyonel bileşiklerden birisi de son yıllarda büyük ilgi gören, insan sağlığı için çok önemli etkileri bulunan konjuge linoleik asit (CLA) izomerleridir. CLA; esansiyel bir yağ asidi olan ve 18 karbon atomu ile iki çift bağ içeren linoleik asidin (C18:2, c-9,c-12) (omega-6) konjuge olmuş çok sayıdaki pozisyonel ve geometrik izomerlerinin karışımı için kullanılan ortak bir terimdir. CLA'nın çift bağları cis yada trans formunda bulunmaktadır. Bu bağların cis ya da trans formunda bulunması, bileşiğin biyolojik olarak farklı aktiflik göstermesine neden olmaktadır. CLA'nın 28 adet farklı izomerinin bulunduğu bilinmesine karşın, şimdiye kadar bunlardan yalnızca c-9, t-11 ve t-10, c-12 izomerlerinin biyolojik olarak özellikleri tespit edilebilmiştir. Bu çalışmada; insan metabolizması üzerinde bağışıklık sistemini güçlendirme, kanser oluşumunu azaltma veya yok etmeye, kemik ve kıkırdak sağlığını iyileştirme, yüksek kolesterolü ve damar tıkanıklığını engelleyerek kalp hastalıklarından koruma ve obeziteyi engelleme gibi pek çok faydası olduğu belirtilen Konjuge Linoleik Asitin (CLA) çeşitli yenilebilir yağlardaki miktarlarının ve izomer yüzdelerinin, önemli bir teknik olan gaz kromatografi teknikleri ile (GC-FID & GC-MS) tespit edilmesi için deneysel parametrelerin optimizasyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Standartlarda ve literatürde yer alan bazı metotlar incelenerek ön denemeler gerçekleştirilmiş, 4 farklı CLA izomeri (c-9 t-11, t-10c-12, c-9 c-11 ve t-9 t-11) ile hazırlanan standart karışım kullanılarak GC-FID & GC-MS sistemlerinde tarafımızdan geliştirilmiş olan HKARA-10, Metot-2 ve Metot-3 metotları uygulanmış, akış hızı ve hareketli faz türü gibi deney parametreleri optimize edilmiştir. Optimizasyon çalışmaları tamamlanan bu metotlar kullanılarak, CLA`in çeşitli yağ örneklerindeki izomerlerinin bağıl yüzdeleri tespit edilmiştir. İki farklı hareketli faz kullanılarak gerçekleştirilen tereyağı analizlerinden elde edilen veriler incelendiğinde; oluşturulan bu metotlar ile yağ numunelerinde, sağlık üzerine pek çok olumsuzluğu kanıtlanmış olan trans yağ asitleri dâhil olmak üzere, doymuş ve doymamış tüm yağ asitlerinin ve CLA izomerlerinin ayrımında başarılı sonuçlar sağlanabildiği görülmüştür. Elde edilen veriler; tereyağı numunesinin toplamda %1 düzeyinde CLA izomeri içermekte olduğunu ve toplam CLA'nın %80'nini 9-cis, 11-trans, %4'ünü 9-trans, 11-cis, %3'ünü 10-trans, 12-cis, %3'ünü 9-cis,11-cis, %10'unu 9-trans,11-trans izomerinin oluşturduğunu göstermektedir. Bu tez kapsamında gerçekleştirilen çalışmalarla; canlılar açısından oldukça büyük bir öneme sahip CLA`in kalitatif ve kantitatif tayini için uygulanabilirliği kolay metotlar geliştirilmiş ve bu metodlarla etkili bir yöntem olan GC-FID & GC-MS teknikleri kullanılarak yenilebilir yağlarda bulunan CLA izomer çeşitlerinin tespit edilmesi sağlanmıştır.
In recent years, the purpose of prevention of disease and treatment of functional foods and natural health products are being began to consume more. Functional foods are defined as foods our body physiological benefits and they can reduce the risk of chronic diseases outside nutritional properties. One of these functional compounds conjugated linoleic acid (CLA) isomers, are of great impact in recent years, are important implications for human health. CLA is an essential fatty acid and the common term used for 18 of carbon atoms with two double bonds that contain the mixture of conjugated numerous positional and geometric isomers of linoleic acid (C18: 2, c-9, C-12) (omega-6). Double bonds of CLA are in cis or trans form. Due to cis or trans form of these bounds, the compound demonstrate different biological activity. Although it is known as 28 pieces of different isomers in CLA, so far only c-9, t-11 and t-10, c-12 isomers of the biological properties could be identified. In this study, optimization studies of the experimental parameters were carried out to identify the percentage and the amount of conjugated linoleic acid (CLA) isomers having benefits on human metabolism such as strengthening the immune system, reduction or destroyed cancer, improvement the bones and cartilage health, prevention heart disease by preventing high cholesterol and vascular congestion and protection obesity in a variety of edible oils by using gas chromatography technique (GC-FID & GC-MS). Some methods are examined in the Standards and literature and the pre-experiments were evaluated, four different CLA isomers (c-9 t-11, T-10C-12, c-9 c-11 and t-9 t-11) were prepared with the standard mixture using the GC -FID & GC-MS system HKARA-10, Metot-2 and Metot-3 methods, were developed by us, were applied and some experimental parameters were optimized. The relative percentage of CLA isomers in the various oil samples were determined by using these methods which were completed the optimization studies. Two different mobile phases were used in butter analyzes and when obtained datas were examined, by using these methods in the oil samples, successful results were achieved on the separation of all fatty acids and CLA isomers, including trans fatty acids that a lot of negativity proven on health, saturated and unsaturated. The obtained datas show that butter sample contains CLA isomers 1% level in total and this are seperated into 80% 9-cis, 11-trans, 4% 9-trans, 11-cis , 3%, 10-trans, 12-cis, 3% 9-cis,11-cis and 10% 9-trans, 11-trans isomer. By means of the part of the experiments in this study, applicability of the easy methods for qualitative and quantitative determination of the CLA that have a huge importance in terms of lives have been developed and determining various CLA isomer types in the edible oils was provided by using effective GC-FID & GC-MS techniques.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kromatografi-affinite, Chromatography-affinity, Kütle spektrometrisi, Mass spectrometry, Optimizasyon, Optimization, Yağ asitleri, Fatty acids, Yağlar, Oils

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Saraç, A. G. (2010). Konjuge linoleik asidin kromatografik tayininin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.