Takipteki Banka Kredilerinin Makroekonomik Belirleyicileri: Ticari Krediler Örneği

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2016

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Finansal sektörün temel aktörlerinden olan bankaların karlılık durumları ve mali yapılarının güçlü olması ülke ekonomileri açısından büyük öneme sahiptir. Bankaların en önemli işlevi tasarruf fazlası olanlar ile fon ihtiyacı olanları bir araya getirmektedir. Bankaları bu işlevi yerine getirirken özellikle fon ihtiyacı olanların fon ihtiyaçlarını kredi (ihtiyaç, ticari, tüketici vb.) vererek karşılamaktadırlar. Verilen kredilerin düzenli bir şekilde geri dönüşünün sağlanması bankaların mali yapılarını güçlendirmekte ve karlılık oranlarını arttırmaktadır. Ancak verilen krediler her zaman geri ödenmemekte ve takibe düşmektedir. Takipteki kredilerin artması bankalar açısından mali yapılarını düşürücü ve karlılıklarını azaltıcı bir etki yapmaktadır. Ekonominin dinamoları olan bankaların takipteki kredilerinin artmasının altında yatan nedenler bankanın kendi iç dinamikleri ile alakalı olabilirken, makroekonomik değişkenlerinde takipteki kredilerin artmasında büyük etkisi vardır. Bu çalışmanın amacı, ülke ekonomileri açısından hayati öneme sahip olan bankaların aktif büyüklüklerini etkileyen en önemli faktörlerden birisi olan ve firmaların ödeyebilme güçlerini gösteren takipteki ticari kredileri belirleyen makroekonomik faktörleri tahmin etmek ve bu faktörlerin takipteki ticari kredileri etkileyiş yönünü ve derecesini tespit etmektir. Takipteki kredilerin belirleyicileri yapısal kırılmalar altında tespit edilmiş olup, birim kök sınamaları Kapetanios çoklu yapısal kırılmalı birim kök testi ile sınanmış, eşbütünleşme testi yapısal kırılmalı Hatemi-J (2008) eşbütünleşme testi ile yapılmıştır. Ayrıca eşbütünleşme katsayılarının tahmini de Dinamik En Küçük Kareler (DEKK) yöntemi ile tespit edilmiştir. Bu bağlamda 2005Q4-2015Q2 dönemi için yapılan Hatemi-J (2008) eşbütünleşme testi sonuçlarına göre takipteki ticari kredileri belirleyen makroekonomik faktörler GSYİH, BİST-100 endeksi, ticari kredi faiz oranları ve reel döviz kuru olarak tespit edilmiştir. Ayrıca BİST-100 endeksinin takipteki ticari kredi oranlarını negatif güçlü yönde etkilediği, reel döviz kurunun ise pozitif güçlü yönde etkilediği tespit edilmiştir.
The profitability and strong financial structures of banks, one of the main actors of the financial sector, are of great importance for the economies of the countries. The most significant function of the banks is to pair up the ones who have oversavings and funding needs. While banks are fulfilling this function, they especially provide funding needs by giving loans ( personal finance, commercial, consumer, etc.) Providing regular return of the credits strengtens the financial structures of the banks and increases their profitability rates. However, the issued loans are not always paid back and become non-performing. The increase in non-performing loans has a decreasing impact on financial structures and profitability for the banks. While underlying reasons for the increase in non-performing loans of the banks, the dynamos of the economy, are related with their own dinamics, macroeconomical variables have also great impact on the increase in non-performing loans. The purpose of this study is to estimate macroeconomic factors which determine non-performing commercial loans,one of the most significant factors affecting the size of assets of the banks which is vital for the economies of countries and identify affecting side and degree of the non-performing commercial loans of these factors. The determiners for non-performing loans were identified by structural breaks and unit root tests were tested by Kapetanios multi structural break unit root test and cointegration test was performed by structural break Hatemi-J (2008) cointegration test. Also the estimation for cointegration coefficients was determined by Dinamic Least Squares Method. In this context, according to Hatemi-J (2008) cointegration test results for 2005 Q4-2015Q2 periods, macroeconomic factors determining the non-performing commercial loans were identified as Gross Domestic Product(GDP), BIST-100 index, commercial loans interest rates and real exchange rates. Also it was determined that BIST-100 index affected the non-performing commercial loans negatively, however, the real exchange rates affected them positively.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Takipteki Krediler, Tüketici Kredileri, Kapetanios Çoklu Yapısal Kırılmalı Birim Kök Testi, Hatemi-J Eşbütünleşme Testi, Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi, Non-Performing Loans, Consumer Loans, Kapetanios Multiple Structural-Break Unit Root Test, Hatemi-J Cointegration Test, Dinamic Least Squares Method

Kaynak

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

36

Künye

Genç, E., Şaşmaz, M. Ü., (2016). Takipteki Banka Kredilerinin Makroekonomik Belirleyicileri: Ticari Krediler Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 36, 119-129.