Konya ili Selçuklu İlçesinde genel toplumda travmatik deneyim, travma sonrası stres bozukluğu ve akut stres bozukluğu yaygınlığının araştırılması

Amaç: Bu çalışmada genel toplumda travmatik deneyim, travma sonrası stres bozukluğu, akut stres bozukluğu yaygınlığının ve travmatik deneyim ve bu iki bozuklukla ilişkili faktörlerin araştırılması amaçlanmıştır Gereç ve Yöntem: Çalışma Selçuklu ilçesinde bulunan 34 aile sağlığı merkezinden basit rastgele örnekleme yöntemi ile belirlenen 30'unda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini aile sağlığı biriminin kapsadığı mahallede ikamet edenler arasından sistematik örnekleme yöntemiyle birer kişi atlayarak seçilen 18 yaş üstü 1587 kişi oluşturmaktadır. Araştırmada sosyodemografik veri formu görüşmeci tarafından uygulandıktan sonra SCID-5 ile tanı koydurucu görüşmeler yapılmıştır. Bulgular: Çalışmamızda yaşam boyu travmatik deneyim yaygınlığı %54,9, TSSB %2,6, TSSB nokta yaygınlığı %0,9, ASB yaşam boyu yaygınlığı % 4,4 bulundu. Kadınlarda yaşam boyu travmatik deneyime maruz kalma oranı %55,2, erkeklerde %54,6 idi. Travmatik olayların yaklaşık %58'si 18 yaş altı ve 18-24 yaş grubunda meydana gelmişti. Erkeklerde ; motorlu araç kazaları, iş kazaları, fiziksel saldırı, silahlı veya bıçaklı saldırı, tehdit, kitlesel kişiler arası şiddet, savaş veya terörle ilişkili travmalar istatistiksel olarak anlamlı şekilde kadınlardan yüksek bulunurken, kadınlarda; tecavüz, diğer cinsel saldırılar, eş/partner şiddeti erkeklerden yüksek bulunmuştur. Kadınlarda TSSB erkeklerden 4,65 kat yüksek bulundu. Travma türlerine göre TSSB'nin; tecavüz travmasında 3,89 kat, diğer cinsel saldırılarda 4,81 kat, silahlı veya bıçaklı saldırılarda 3,29 kat, ölüm tehdidinde 2,92 kat yüksek olduğu bulundu. ASB kadınlarda erkeklere göre 2,5 kat daha yüksek bulundu. ASB riski savaşla ilişkili travmalarda 8,8 kat, depremde 3,5 kat, fiziksel saldırılarda 3,6 kat yüksek bulundu. Sonuç: Çalışmamız genel toplumda hem kadınlarda hem erkeklerde yaşam boyu travmatik olay maruziyetinin yüksek olduğunu göstermektedir. Travmatik olayların çocukluk dönemi, ergenlik ve genç erişkinlik döneminde sık meydana geldiği göz önüne alındığında bu yaş grubuna yönelik koruyucu önlemler alınması ortaya çıkabilecek patolojilerin önlenmesi açısından önemli bir müdahale alanı olabilir. Hastalıkların kronisite kazanma riskinin, ortaya çıkabilecek komorbid durumların, işlevsellik kayıplarının azaltılabilmesi için bu kişilere gerekli destek hizmetlerinin artırılmasına yönelik planlamalar ülkemizde yapılacak epidemiyolojik araştırmaların artırılması ile sağlanabilir.

Aim: In this study, it was aimed to research the prevalence of traumatic experiences, posttraumatic stress disorder, acute stress disorder and the factors associated with these disorders. Materials and Methods: The study was carried out in 30 family health centers determined by a simple random sampling method in Selçuklu district which has 34 centers. The sample of the study consists of 1587 people over the age of 18. The participants were selected by a systematic sampling method, which was applied by skipping one participant in sequence and choosing the next, from among the residents of the neighborhood covered by the family health unit. After the sociodemographic data form was applied by the interviewer, face-to-face diagnostic interviews were conducted with Structured Clinical Interview for DSM-5 (SCID-5). Results: In our study, the lifetime prevalence of traumatic experiences was 54.9%. the point prevalence of PTSD was 0.9% and the lifetime prevalence was 2.6%; the lifetime prevalence of ASD was 4.4%. The lifetime exposure to traumatic experiences was 55.2% for women and 54.6% for men. Approximately 58% of traumatic events occurred in the under-18 and 18-24 age group. In men, motor vehicle accidents, work accidents, physical assault, armed or knife attacks, threats, mass interpersonal violence, war, or terrorism-related traumas are statistically significantly higher than in women. In women, rape, other sexual assaults, and spouse/partner violence were found to be higher than in men. The prevalence of PTSD in women was 4.65 times higher than in men. PTSD risk according to trauma types; It was found that rape trauma increased 3.89 times, other sexual assaults 4.81 times, armed or knife attacks 3.29 times, and death threats 2.92 times. The prevalence of ASB was found to be 2.5 times higher in women than in men. The risk of ASD increased 8.8 times in war-related traumas, 3.5 times in earthquakes, and 3.6 times in physical attacks. Conclusion: Our study shows that traumatic experiences were quite common in the general population both for men and women. Considering that traumatic experiences occur frequently in childhood, adolescence, and young adulthood, taking protective precautions for this age group may be an important intervention area in terms of preventing pathologies that may arise. Planning to increase the necessary support services to these people in order to reduce the risk of chronicity of the diseases, the emergence of a comorbid condition, and loss of functionality can be achieved by increasing the epidemiological studies to be conducted in our country.