Konya geleneksel giysilerinde artık değerlendirme özelliklerinin değerlendirilmesi
Yükleniyor...
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Türk kültürünün önemli örneklerini oluşturan, sanatsal özellikler taşıyan geleneksel giysilerimiz ayrıcalıklıdır. Bu giysiler bölgenin coğrafik, sosyal, ekonomik yapısı ile birlikte gelenekler, görenekler, yaşam tarzları gibi birçok faktör ile şekillenmiş ve çeşitlenmiştir. Konya; Anadolu Selçuklu Devleti'nin başkenti olarak ayrıca tasavvuf öğretisi merkezi oluşu ile de farklıdır. Bugün çok az sayıda örnekleri bulunan geleneksel giysilerimiz müzelerde veya evlerde bohça içinde; çeyiz sandıklarının alt köşelerinde değişik koşullarda saklanmaktadır. Konya geleneksel giysileri kültür tarihimizde oldukça önemli yere sahiptir. Bu giysilerde görülen artık değerlendirmeler geçmişi anlatan iletişim aracı olmuştur. Savaş yılları, darlık, yoksulluk, her türlü israfa karşı önlemin yanı sıra nazar, umut, özlem, sevgi, nefret gibi duygular geleneksel giysilerimizde artık değerlendirmede etkindir. Ekonomik güçlükler zaman insanının yaratıcı gücünü kullanarak tasarrufa yöneltmiştir. Hayatın sürdürülebilmesi için doğal kaynaklara ihtiyaç vardır, fakat insan ihtiyaçlarının sınırsız olmasına karşı kaynaklar sınırlıdır. Gelişen sanayi, hızlı nüfus artışı, artan talepler tüketim çılgınlığının artmasına neden olmaktadır. Küresel moda ile birlikte hızla değişen modern ve pratik giysi kullanımı anlayışı, geleneksel giysilerimizin kullanımdan çıkmasına, orjinalliğinin bozulmasına, el değiştirmesine, parçalarının eksilmesine, onarımının da yapılmamasıyla eski önemini kaybetmiştir. Bu araştırma Konya geleneksel giysilerinde artık değerlendirme özelliklerinin belirlenmesi amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Konya müzelerinde, evlerinde, antikacılarında bulunan üretim öncesi ve sonrasında artık değerlendirme özellikleri bulunan 70 adet geleneksel giysi arasından seçilen 35 adet giysiyi kapsamaktadır. Bu giysilerde kullanılan artıkların durumunu, nedenlerini ve değerlendirme yöntemlerini belirlemeyi konu edinen araştırmada betimsel model uygulanmıştır. Betimsel yöntemin kullanıldığı araştırma kapsamında örneklemin oluşturulmasında araştırmayı doğru temsil edecek geleneksel giysiler seçilmiştir. Benzer malzeme, kalıp, dikim, süsleme, tasarruf özelliği taşıyan tasarımlar araştırma kapsamı dışında tutulmuştur. Araştırma kapsamında ayrıntılı incelenen giysilerin bilgileri verilmiş, teknik kalıp çizimleri üzerinde artık değerlendirme yerleri belirlenmiş, genel ve detay fotoğrafları metne yerleştirilmiştir. Artık değerlendirme özellikleri tablolara aktarılarak, yüzde hesaplamaları yapılmış, oluşturulan grafik çizimleri değerlendirme bölümünde yorumlanmıştır. Araştırma; giymediğimiz, kullanmadığımız, beğenmediğimiz, yıpranmış, yorgun geleneksel giysilerimizi, hikayelerini belgelendirmek, artık malzeme kullanımı ve model özelliklerinden faydalanılarak yeni tasarımlarla günümüz moda tasarımcılarına farklı bakış açısı kazandırmak, sürdürülebilir çözümler ile ekolojik ve yavaş moda anlayışına yerel kültürden ilham alarak katkı oluşturmak adına önem taşımaktadır. Artıklardan çevre ve doğal kaynakları koruyarak, hızla değişip, tüketimin körüklenmesine yeniden kullanım, geri dönüşüm ve geri kazanımla engel olunması, doğru ve güçlü kullanıcı bilinci edinmemize katkı sağlaması ve bu konuda yapılacak araştırmalara kaynak oluşturması beklenmektedir.
SUMMARY Our traditional clothes, which are important examples of Turkish culture and which have artistic features, are privileged. These garments have been shaped and diversified by many factors such as traditions, customs, lifestyles along with the geographical, social and economic structure of the region. Konya; As the capital of the Anatolian Seljuk State, it is also different with the fact that it is the center of Sufism. Traditional clothes, which have very few examples today, are kept under different conditions in the lower corners of the dowry chests in museums or houses. Konya's traditional clothing has a very important place in our cultural history. The residual evaluations seen in these garments were the means of communication. War years, stricture, poverty, all kinds of measures against the evil eye, hope, longing, love, hate feelings, such as traditional clothing is now effective in our assessment. Economic difficulties led to savings by using the creative power of the human being. Natural resources are needed to sustain life, but resources are limited to limiting human needs. Emerging industry, rapid population growth, and increasing demands lead to an increase in consumption frenzy. With the understanding of the use of modern and practical clothing that changes rapidly with global fashion, traditional clothes are not used, its originality deteriorated, sold to other people, its parts reduced and without repairing it lost its value. This research was planned and carried out in order to determine the characteristics of the reclamation of scraps in traditional garments of Konya. It covers 35 traditional garments selected from 70 traditional garments, which have the characteristics of evaluation before and after the production process in Konya museums, homes and antiques. A survey model was applied to determine the status, causes and evaluation methods of scraps used in these garments. Within the scope of the research using descriptive method, traditional garments were chosen to represent the research correctly. Designs with similar materials, patterns, ornamentation and savings are excluded from the scope of the research. Within the scope of the research, informations of the elaborately examined clothes are given, general and detailed photos are placed ob the text by determining the places of the scrap evaluation on technical pattern drawings. The evaluation of the scrap properties transferred to the tables, their calculations are made and the generated graphical drawings are interpreted in the evaluation section. Research has importance to document stories of traditional clothes which we do not wear, we do not use, worn, tired and to gain a different perspective for today's fashion designers by utilizing the model features and scrap material usage and to contribute to ecological and slow fashion understanding with sustainable solutions by inspiring local culture. It is expected to contribute to the acquisition of correct and strong user awareness and to be the source of the researches on this subject by protecting environment and natural sources from scraps, preventing consumption with re-using and recovery of materials.
SUMMARY Our traditional clothes, which are important examples of Turkish culture and which have artistic features, are privileged. These garments have been shaped and diversified by many factors such as traditions, customs, lifestyles along with the geographical, social and economic structure of the region. Konya; As the capital of the Anatolian Seljuk State, it is also different with the fact that it is the center of Sufism. Traditional clothes, which have very few examples today, are kept under different conditions in the lower corners of the dowry chests in museums or houses. Konya's traditional clothing has a very important place in our cultural history. The residual evaluations seen in these garments were the means of communication. War years, stricture, poverty, all kinds of measures against the evil eye, hope, longing, love, hate feelings, such as traditional clothing is now effective in our assessment. Economic difficulties led to savings by using the creative power of the human being. Natural resources are needed to sustain life, but resources are limited to limiting human needs. Emerging industry, rapid population growth, and increasing demands lead to an increase in consumption frenzy. With the understanding of the use of modern and practical clothing that changes rapidly with global fashion, traditional clothes are not used, its originality deteriorated, sold to other people, its parts reduced and without repairing it lost its value. This research was planned and carried out in order to determine the characteristics of the reclamation of scraps in traditional garments of Konya. It covers 35 traditional garments selected from 70 traditional garments, which have the characteristics of evaluation before and after the production process in Konya museums, homes and antiques. A survey model was applied to determine the status, causes and evaluation methods of scraps used in these garments. Within the scope of the research using descriptive method, traditional garments were chosen to represent the research correctly. Designs with similar materials, patterns, ornamentation and savings are excluded from the scope of the research. Within the scope of the research, informations of the elaborately examined clothes are given, general and detailed photos are placed ob the text by determining the places of the scrap evaluation on technical pattern drawings. The evaluation of the scrap properties transferred to the tables, their calculations are made and the generated graphical drawings are interpreted in the evaluation section. Research has importance to document stories of traditional clothes which we do not wear, we do not use, worn, tired and to gain a different perspective for today's fashion designers by utilizing the model features and scrap material usage and to contribute to ecological and slow fashion understanding with sustainable solutions by inspiring local culture. It is expected to contribute to the acquisition of correct and strong user awareness and to be the source of the researches on this subject by protecting environment and natural sources from scraps, preventing consumption with re-using and recovery of materials.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
geleneksel, traditional, giysi, cloth
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Esirgenler, E. (2019). Konya Geleneksel Giysilerinde Artık Değerlendirme Özelliklerinin Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
