Perimenopozal dönemdeki kadınların depresyon ve psikolojik güç düzeyleri ile serviks kanserinin erken tanısına yönelik tutumları arasındaki ilişki

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2025

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırma, perimenopozal dönemdeki kadınların depresyon ve psikolojik güç düzeyleri ile serviks kanserinin erken tanısına yönelik tutumları arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini 1 Mart 2024 – 30 Haziran 2024 tarihleri arasında Konya Çumra Devlet Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği'ne başvuran, araştırma kriterlerine uyan kadınlar oluşturmuştur. Araştırma verileri, Tanıtıcı Özellikler Bilgi Formu, Kadın Psikolojik Güç Ölçeği (KPGÖ), Perimenopozal Depresyon Değerlendirme Ölçeği (PDDÖ) ve Servikal Kanserin Erken Tanısına İlişkin Tutum Ölçeği (SKETİT) kullanılarak toplanmıştır. Tanıtıcı veriler hesaplanırken, ortalama, standart sapma, frekans ve yüzde kullanılmıştır. Verilerin analizinde pearson korelasyon, yordayıcı değişken analizinde çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Ölçek puan karşılaştırmasında ise tek yönlü MANOVA testi kullanılmıştır. Karşılaştırma esnasında homojen dağılıma göre Tukey ve Tamhane T2 testleri kullanılmıştır. Çalışmada kadınların yaş ortalaması 47,39±3,79 (min=40, max=53) bulunmuştur. Kadınların KPGÖ puanı 68,61±13,74, PDDÖ puanı 7,18±6,89 bulunmuştur. Kadınların psikolojik güç düzeyleri yeterli seviyede olmasa da depresyon puan ortalamaları düşük bulunmuştur. Çalışmada kadınların SKETİT puan ortalaması 80,95±10,48 olup; servikal kanserin erken tanısı ve taramalara ilişkin bilgi düzeyleri ve serviks kanseri taramalarına katılımlarının ortalamanın üstünde olduğu belirlenmiştir. Kadın psikolojik güç düzeyi ile servikal kanserin erken tanısına yönelik tutum arasında anlamlı ilişki bulunmazken, perimenopozal depresyon düzeyi ve servikal kanserin erken tanısına yönelik tutum arasında anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Elde edilen verilerde; SKETİTÖ-algılanan duyarlılık alt boyutunu yordamasında KPGÖ-güçlülük/savunuculuk (β=0.234, t=4.622, p<0.001), KPGÖ-benlik saygısı (β=-0.190, t=-3.431, p<0.01) ve Perimenopozal Depresyon Değerlendirme Ölçeği (β=0.136, t=2.763, p<0.01)'nin anlamlı yordayıcılar olduğu bulunmuştur. Servikal Kanserin Erken Tanısına İlişkin Tutum Ölçeği ve Perimenopozal Depresyon Değerlendirme Ölçeği'nin yordamasında KPGÖ-benlik saygısı (β=-0.297, t=-5.569, p<0.001), KPGÖ-güçlülük/savunuculuk (β=0.273, t=5.591, p<0.001) ve Perimenopozal Depresyon Değerlendirme Ölçeği'nin (β=0.161, t=3.382, p<0.01) anlamlı yordayıcılar olduğu bulunmuştur. Çalışma sonucunda perimenopozal depresyon düzeyi arttıkça servikal kanserin erken tanısına ilişkin tutumun olumlu düzeyde arttığı belirlenmiştir. Kadın psikolojik güç düzeyi ile servikal kanserin erken tanısına ilişkin tutum arasında ise anlamlı ilişki bulunamamıştır. Ebeler tarafından perimenopozal dönemdeki kadınların psikolojik güç ve depresyon düzeylerinin değerlendirilmesi, desteğe ihtiyaç duyan kadınların uzmanlara yönlendirilmesi, servikal kanserin erken tanısı ve taramalara ilişkin verilen eğitimlerin etkinliği ve sayısının arttırılması önerilmektedir.
This research was conducted in a descriptive and relationship-seeking manner to determine the relationship between the depression and psychological strength levels of women in the perimenopausal period and their attitudes towards the early diagnosis of cervical cancer. The sample of the study consisted of women who applied to Konya Çumra State Hospital Gynecology and Obstetrics Polyclinic between March 1, 2024 and June 30, 2024, and met the research criteria. Research data were collected using the Descriptive Characteristics Information Form, Women's Psychological Empowerment Scale (WPES), Perimenopausal Depression Assessment Scale (PDAS) and The Scale of Attitudes Towards Early Diagnosis of Cervical Cancer (SATEDCC). While calculating descriptive data, mean, standard deviation, frequency and percentage were used. Pearson correlation was used in data analysis, and multiple linear regression analysis was used in predictive variable analysis. One-way MANOVA test was used for scale score comparison. During the comparison, Tukey and Tamhane T2 tests were used according to homogeneous distribution. The average age of women in the study was found to be 47.39±3.79 (min=40, max=53). Women's WPES score was found to be 68.61±13.74, and their PDAS score was 7.18±6.89. Although women's psychological strength levels were not at a sufficient level, their depression score averages were found to be low. In the study, the mean SATEDCC score of women was 80.95±10.48; It was determined that their knowledge level about early diagnosis of cervical cancer and screenings and their participation in cervical cancer screenings were above average. While there was no significant relationship between women's psychological strength level and attitude towards early diagnosis of cervical cancer, it was determined that there was a significant relationship between perimenopausal depression level and attitude towards early diagnosis of cervical cancer. In the data obtained; In predicting the SATEDCC-perceived sensitivity sub-dimension, WPES-strength/defensiveness (β=0.234, t=4.622, p<0.001), WPES-self-esteem (β=-0.190, t=-3.431, p<0.01) and Perimenopausal Depression Assessment Scale (β=0.136, t=2.763, p<0.01) significant were found to be predictors. In predicting The Scale of Attitudes Towards Early Diagnosis of Cervical Cancer and Perimenopausal Depression Rating Scale (β=0.165, t=3.584, p<0.001) WPES-self-esteem (β=-0.297, t=-5.569, p<0.001), WPES-assertiveness/advocacy (β=0.273, t=5.591, p<0.001) and Perimenopausal Depression Rating Scale (β=0.161, t=3.382, p<0.01) significant were found to be predictors. As a result of the study, it was determined that as the level of perimenopausal depression increased, the attitude towards the early diagnosis of cervical cancer increased at a positive level. No significant relationship was found between women's psychological strength level and attitudes towards early diagnosis of cervical cancer. It is recommended that midwives evaluate the psychological strength and depression levels of women in the perimenopausal period, refer women who need support to specialists, and increase the effectiveness and number of trainings given on early diagnosis of cervical cancer and screening.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Erken Tanı, Perimenopozal Depresyon, Psikolojik Güç, Servikal Kanser, Tutum, Attitude, Cervical Cancer, Early Diagnosis, Perimenopausal Depression, Psychological Power

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Peker, E. T. (2025). Perimenopozal dönemdeki kadınların depresyon ve psikolojik güç düzeyleri ile serviks kanserinin erken tanısına yönelik tutumları arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.