Kırsal alanda yaşayan Tip 2 Diyabetli bireylerin hastalık yönetiminde öz-etkililik düzeyleri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2016
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırma, kırsal alanda yaşayan diyabetli bireylerin hastalık yönetiminde öz-etkililik düzeylerinin ve bu düzeyin bazı sosyodemografik özelliklere, yaşam alışkanlıkları ve bireyin hastalık özelliklerine göre değişip değişmediğinin belirlenmesi amacına yönelik olarak tanımlayıcı türde yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu kırsal bölgede bir hastanenin Dahiliye Polikliniklerine başvuran tüm Tip 2 diyabetli bireylerden gelişigüzel örneklem metodu ile seçilen 216 yetişkin diyabetli birey oluşturmuştur. Araştırma verileri Nisan- Haziran 2015 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırma verilerin toplanmasında; araştırmacılar tarafından hazırlanan anket formu ve Tip 2 Diyabette Öz-Etkililik Ölçeği kullanılmıştır. Veriler yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizi için SPSS 20 paket programından yararlanılmıştır. Veriler sayı, yüzde ve ortalama ± standart sapma olarak özetlenmiştir, analizde bağımsız gruplarda t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. İstatistik olarak p<0,05 değerler anlamlı kabul edilmiştir. Çalışma da kırsal alanda yaşayan diyabetli bireylerin öz-etkililik düzeylerinin orta düzeyde olduğu ve öz-etkililik ölçek toplam puanında erkeklerin, eğitim durumu ilkokul ve üzeri olanların, emekli/çalışanların, en uzun yaşadığı yer il/ilçe olanların, oral antidiyabetik ve insülin tedavisini birlikte alanların, diyabete yönelik sağlık eğitimi alanların, diyabet yönetimini yeterli algılayanların, diyabet komplikasyonları hakkında bilgi sahibi olanların, diyabet komplikasyonları olmayanların, daha olumlu puan düzeyi gösterdiği tespit edilmiştir (p<0,05). Ölçeğin toplam puanı medeni durum, düzenli aylık gelir, aile tipi ve beraber yaşadığı kişi, ailede diyabet hastası bulunma durumu, başka kronik hastalığa sahip olma durumu, yaş, tanı alma yılı, kullandığı ilaç sayısı ve doktor kontrol sayısına göre farklılaşmadığı saptanmıştır (p>0,05). Elde edilen diğer bulgu ise, metabolik kontrol parametreleri ve öz-etkililik düzeyi arasında farkın olmadığıdır (p>0,05). Sonuç olarak, kırsal alanda yaşayan diyabetli bireylerin öz-etkililik düzeylerinin geliştirilmesi ve özellikle kadın, okuryazar olmayan ve ilkokul mezunu olmayan, yaşamlarının büyük kısmını köyde geçiren bireylere yönelik olarak diyabete ilişkin öz-etkililik düzeyini geliştirme programlarının hazırlanması, diyabete yönelik eğitimlerinin arttırılması, komplikasyonlar hakkında bilgi düzeyinin ve komplikasyonlar açısından bireylerin sık izleminin yapılması, kırsal alanda uygulanan sağlık hizmetlerinin ulaşılabilir olması için sağlık politikalarının oluşturulması gerektiği bu çalışmanın en temel önerisidir.
This descriptive study aims to determine the self-efficacy levels of diabetic patients living in rural areas regarding diabetes management and whether this level varies in terms of socio-demographic values, lifestyle habits and characteristics of the disease. The study group consisted of 216 patients with type 2 diabetes mellitus haphazardly chosen from the ones who consulted to the internal medicine clinic of a hospital in a rural area. Self-Efficacy Scale For Patients With Type 2 Diabetes Mellitus and a questionnaire form prepared by the researchers were used as data gathering tools. The data was collected through face-to-face interviews. SPSS 20 software package was used for the statistical analysis of the study. The analysis of the data was obtained by using descriptive statistics (frequencies, percentages, means, standard deviations) and t test and one-way analysis of variance were used in independent samples. A probability value of p <0.05 was considered statistically significant. It was found out in the study that the self-efficacy level of diabetic patients living in rural areas was moderate and that 1) males, 2) ones who graduated from primary schools or higher, 3) retired/employed ones, 4) ones who lived mostly in a city or a town, 5) ones who got oral anti-diabetic and insulin treatment together, 6) ones who got diabetic training, 7) ones who perceived diabetic management as sufficient, 8) ones who had sufficient information about complications of diabetes, and 9) ones who did not have complications of diabetes showed more positive attributes (p<0,05). It was determined that total score of the scale did not vary according to marital status, regular monthly income, type of family and the person living together with, the case of having a diabetic person in the family, having another chronic disease, age, the year of diagnosis, the number of drugs and doctor controls (p>0,05). Another finding of the study was that there was no significant difference between metabolic control parameters and the level of self-efficacy (p>0,05). As a result of this study it is suggested that the self-efficacy levels of diabetic patients should be improved, training programs for increasing self-efficacy levels of females, illiterate individuals and the ones who are not primary school graduates and have spent most of their lives in villages should be prepared and training programs for diabetes should be encouraged, and knowledge levels of individuals should be determined and periodic medical monitoring should be maintained in terms of complications and health policies should be developed to make health services to be more accessible in rural areas.
This descriptive study aims to determine the self-efficacy levels of diabetic patients living in rural areas regarding diabetes management and whether this level varies in terms of socio-demographic values, lifestyle habits and characteristics of the disease. The study group consisted of 216 patients with type 2 diabetes mellitus haphazardly chosen from the ones who consulted to the internal medicine clinic of a hospital in a rural area. Self-Efficacy Scale For Patients With Type 2 Diabetes Mellitus and a questionnaire form prepared by the researchers were used as data gathering tools. The data was collected through face-to-face interviews. SPSS 20 software package was used for the statistical analysis of the study. The analysis of the data was obtained by using descriptive statistics (frequencies, percentages, means, standard deviations) and t test and one-way analysis of variance were used in independent samples. A probability value of p <0.05 was considered statistically significant. It was found out in the study that the self-efficacy level of diabetic patients living in rural areas was moderate and that 1) males, 2) ones who graduated from primary schools or higher, 3) retired/employed ones, 4) ones who lived mostly in a city or a town, 5) ones who got oral anti-diabetic and insulin treatment together, 6) ones who got diabetic training, 7) ones who perceived diabetic management as sufficient, 8) ones who had sufficient information about complications of diabetes, and 9) ones who did not have complications of diabetes showed more positive attributes (p<0,05). It was determined that total score of the scale did not vary according to marital status, regular monthly income, type of family and the person living together with, the case of having a diabetic person in the family, having another chronic disease, age, the year of diagnosis, the number of drugs and doctor controls (p>0,05). Another finding of the study was that there was no significant difference between metabolic control parameters and the level of self-efficacy (p>0,05). As a result of this study it is suggested that the self-efficacy levels of diabetic patients should be improved, training programs for increasing self-efficacy levels of females, illiterate individuals and the ones who are not primary school graduates and have spent most of their lives in villages should be prepared and training programs for diabetes should be encouraged, and knowledge levels of individuals should be determined and periodic medical monitoring should be maintained in terms of complications and health policies should be developed to make health services to be more accessible in rural areas.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Taşra, Provinces, Öz yeterlilik, Self-efficacy, Diabetes mellitus
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Gedik, S. (2016). Kırsal alanda yaşayan Tip 2 Diyabetli bireylerin hastalık yönetiminde öz-etkililik düzeyleri. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.
