Orta Anadolu merinosu koyunlarda COX 2 selektif ve non spesifik nonsteroid antienfulamatuar ilaç uygulamalarının gebe kalma oranı üzerine etkisi

Sunulan çalışmada; aşım sezonu başlangıcında (Haziran-Temmuz aylarında) östrüsleri senkronize edilen Orta Anadolu Merinosu ırkı koyunlarda aşım sonrası maternal kabul döneminde Karprofen ve Diklofenak Sodyum uygulamalarıyla embriyonik ölümlerin azaltılması ve dolayısıyla gebe kalma oranlarının artırılması amaçlandı. Çalışma materyalini; en az bir kez doğum yapmış, 2-6 yaşlı, aynı bakım ve besleme şartlarında barındırılan ve ultrasonografik muayenede reprodüktif herhangi bir sağlık sorunu belirlenmemiş 210 baş Orta Anadolu Merinosu ırkı koyun oluşturdu. Koyunların östrüs senkronizasyonu amacıyla 9 gün ara ile çift doz PGF2α 1 ml kas içi (12,5 mg, dinoprost, Dinolytic, Zoetis, Türkiye) olarak uygulandı. Koyunların östrüsleri saat 06.00 ve 16:00'da arama koçu kullanılarak belirlendi. Östrüsleri tespit edilen koyunlara elde aşım yöntemi uygulanarak aşımları gerçekleştirildi (0. gün). Aşımlardan sonra hayvanlar yaşlarına göre rastgele üç gruba ayrıldı. Aşımları izleyen 11. günde; Grup I'e (n=70) 1,4 mg/kg dozda Karprofen deri altı yolla (Rimadyl XL, Zoetis, Türkiye), Grup II'ye (n=70) 2,5 mg/kg dozda Diklofenak Sodyum kas içi yolla (Diklovet, Vetaş, Türkiye) ve Grup III'e (n=70) ise 1 ml serum fizyolojik (plasebo) deri altı yolla uygulandı. Tüm gruplardan 9., 11., 13., 15. ve 17. günde progesteron analizi amacıyla kan örnekleri alındı. Aşımları gerçekleşen koyunların gebelik muayeneleri 25. ve 50. günlerde real-time ultrasonografi ile yapılarak doğum kayıtları ile karşılaştırıldı. Grup I, Grup II ve Grup III'de 25. günde gebe kalma oranı sırasıyla %80, %81 ve %76; doğum oranı sırasıyla %77,1, %78,6 ve %71,4; çoğul doğum oranı sırasıyla %46,3, %40,0 ve %46,0; aşım yapılan koyun basına kuzu verimi (AYKBKV) 1,13, 1,11 ve 1,06 ve doğuran koyun başına kuzu verimi (DKBKV) sırasıyla 1,46, 1,42 ve 1,48 olarak tespit edildi. Değerlendirilen parametreler bakımından gruplar arasında istatistiksel bir fark tespit edilmedi (p˃0,05). Farklı günlerde alınan kan örneklerindeki progesteron düzeylerinde de gruplar arasında istatistiksel bir fark tespit edilmedi (p˃0,05). Sonuç olarak; Orta Anadolu Merinosu ırkı koyunlarda aşım sonrası 11. günde Karprofen ve Diklofenak Sodyum uygulaması gebe kalma oranını istastiki açıdan artırmamasına rağmen kontrol grubuna göre gebe kalma oranını ve yavru sayısını sayısal olarak arttırmıştır (p˃0,05). Dolayısıyla gebeliğin önemsendiği ve/veya biyoteknolojik uygulamaların yapıldığı (suni tohumlama, embriyo transferi vb) sürülerde uygulanabileceği kanısına varıldı.

The study aimed to reduce embryonic deaths and consequently increase pregnancy rates in Central Anatolian Merino sheep by administering Carprofen and Diclofenac Sodium during the maternal acceptance period post-mating. Estrus was synchronized in these sheep at the beginning of the mating season (June-July). The study material consisted of 210 Central Anatolian Merino sheep, aged 2-6 years, that had given birth at least once, were kept under the same care and feeding conditions, and were found to have no reproductive health issues during ultrasonographic examination. For estrus synchronization, the sheep were administered a double dose of 1 ml PGF2α intramuscularly (12.5 mg, dinoprost, Dinolytic, Zoetis, Turkey) with 9-day interval. Estrus was detected using teaser rams at 06:00 and 16:00 in ewes. Detected estrus ewes were mated by hand (day 0). After mating, the animals were randomly divided into three groups based on their age. On the 11th day post-mating, Group I (n=70) received 1.4 mg/kg Carprofen subcutaneously (Rimadyl XL, Zoetis, Turkey), Group II (n=70) received 2.5 mg/kg Diclofenac Sodium intramuscularly (Diklovet, Vetaş, Turkey), and Group III (n=70) received 1 ml physiological saline (placebo) subcutaneously. Blood samples for progesterone analysis were taken from all groups on days 9, 11, 13, 15, and 17. Pregnancy examinations of the mated sheep were performed using real-time ultrasonography on days 25 and 50 and compared with birth records. On day 25, the pregnancy rates in Groups I, II, and III were 80%, 81%, and 76%, respectively. The birth rates were 77.1%, 78.6%, and 71.4%, respectively. The multiple birth rates were 46.3%, 40.0%, and 46.0%, respectively. The lamb yield per mated sheep (LYPMS) was 1.13, 1.11, and 1.06, and the lamb yield per lambing sheep (LYPLS) was 1.46, 1.42, and 1.48, respectively. No statistical differences were found between the groups in the evaluated parameters (p>0.05). Similarly, no statistical differences were found between the groups in the progesterone levels from blood samples taken on different days (p>0.05). In conclusion, although Carprofen and Diclofenac Sodium application on the 11th day post-mating did not increase the conception rate in Central Anatolian Merino ewes, it increased the conception rate and the number of offspring numerically compared to the control group (p>0.05). Therefore, it was concluded that these treatments could be applied in flocks where pregnancy is crucial and/or biotechnological applications (such as artificial insemination, embryo transfer, etc.) are performed.