Türkiye Selçukluları ve beylikleri döneminde Ahî Zaviye Vakıfları (1292-1333)

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2022

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi, Selçuklu Araştırmaları Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Anadolu coğrafyası incelendiğinde bu bölgenin tarih boyunca insan iskânına ve istilasına açık bir bölge olduğu görülmektedir. Anadolu'ya XIII. yüzyıl başlarından itibaren meydana gelen göçlerde, değişik tasavvuf mekteplerine bağlı sunnî veya bâtınî derviş guruplarının geldiği bilinmektedir. Bunlar fethedilen topraklara yerleşip, müridleriyle beraber zaviyeler açmışlardır. Zaviyeler, İslamiyetin yayılmasında en önemli rolü üstlenmişlerdir. Bu yapılar dini bir tarikat yapısı olmasına rağmen çok yönlü bir sisteme de sahiptir. Selçuklu döneminde inşa edilmiş on dört Ahi Zaviyesinin vakfiyesi mevcut olmakla birlikte adı geçen bu yapılardan sadece bir kısmı günümüze ulaşmıştır. Bu çalışmada Ahî Şorba Zaviyesi, Ahî Nahcivan Zaviyesi, Ahî Evran Şeyh Nasîrüddin Zaviyesi, Ahî Pehlivan Zaviyesi, Ahî Emir Ahmed Bin Zeynülhac Zaviyesi, Mesud Bin Mahmud Bin Alınmuş-Şanlı Zaviyesi'nin isimleri ve vakfiyeleri tespit edilmiştir. Bu doğrultuda Kastamonu, Kırşehir, Sivas ve Tokat'taki Ahî zaviyelerinin vakfiyeleri incelenerek işleyişlerindeki farklar ve benzerliklerin ortaya konulması açısından önemlidir. Ayrıca Selçuklu döneminde inşa edilmiş olan bu zaviyelerin bulundukları bölgenin dini yapısına ve buradaki İslamlaşmaya katkıları incelenerek, Osmanlı dönemindeki durumları tahlil edilmektedir.
When Anatolian geography is examined, it is seen that this region has been open to human settlement and invasion throughout history. Anatolia XIII. It is known that in the migrations that took place since the beginning of the century, groups of sunni or esoteric dervishes from different schools of Sufism came. They settled in the conquered lands and opened zawiyas with their followers. Zawiyas played the most important role in the spread of Islam. Although these structures are a religious cult structure, they also have a versatile system. Although there are foundation charters of fourteen Ahi Zawiyas built during the Seljuk period, only some of these structures have survived to the present day. In this study, the names and endowments of Ahi Şorba Zawiya, Ahi Nahcivan Zawiya, Ahi Evran Şeyh Nasîrüddin Zawiya, Ahi Pehlivan Zawiya, Ahi Emir Ahmed Bin Zeynülhac Zawiya, Mesud Bin Mahmud Bin Alimmuş-Şanlı Zawiya were determined. In this respect, it is important to examine the endowments of the Ahi lodges in Kastamonu, Kırşehir, Sivas and Tokat and to reveal the differences and similarities in their functioning. In addition, these zawiyas, which were built during the Seljuk period, are examined in terms of the religious structure of the region and their contribution to the Islamization there, and their situation in the Ottoman period is analyzed.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Türkiye Selçukluları, Seljuks of Türkiye, Ahi Zaviye Vakıfları, Ahi Zawiya Foundations

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Dereli, S. (2022). Türkiye Selçukluları ve beylikleri döneminde Ahî Zaviye Vakıfları (1292-1333). (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Selçuklu Araştırmaları Enstitüsü, Konya.