Kafeterya, lokanta çalışanları ve müşterilerinin sigara yasağı ile ilgili bilgi ve tutumları

Tütün kullanımı insan sağlığını tehdit eden en önemli etken olarak kabul edilmekte, milyonlarca insanın sakat kalmasına ve ölmesine neden olmaktadır. Sigara başta olmak üzere tütün mamulleri, sadece kullanıcısının sağlığını tehdit etmekle kalmayıp, aynı zamanda bu tür maddeleri kullananlarla aynı mekanı paylaşan ve pasif içici durumunda kalan kişilerin sağlığını da önemli ölçüde tehdit etmektedir. Sigara içmeyen erişkinler arasında Çevresel Tütün Dumanı maruziyetinin primer kaynağı iş yerleridir. Bu çalışma lokanta, kafeterya sahip, çalışan ve müşterilerin sigara yasağı ile ilgili bilgi ve tutumlarını ölçmeyi amaçlamıştır. Tanımlayıcı tipte olan bu araştırmanın evrenini Konya'nın Meram ilçesindeki lokanta ve kafeterya sahip ve çalışanlar ile araştırma anında müşteri olarak orada bulunan lokanta grubundan 202, kafeterya grubundan ise 123 kişi oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan sosyo-demografik özellikleri ve 4207 sayılı tütün mamüllerinin zararlarının önlenmesine dair kanun hükümleri hakkındaki görüşleri sorgulayan anket formu ve sigara yasağına karşı tutumları ölçmeye yönelik soruları içeren, `Fagerstörm Bağımlılık Testi' kullanılmıştır. Veriler; ortalama, standart sapma ve yüzdeler şeklinde özetlenmiştir. Bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki ilişkinin ortaya konmasında Ki-Kare uygulanmıştır. Lokanta grubunun yaş ortalaması 36,70 ± 12,82, kafeterya grubunun yaş ortalaması ise 33,58 ± 11,25'dir. Sigara içme prevalansı lokanta+kafeterya sahibi ve çalışanında daha yüksek (%65,0) tespit edilmiştir. Yapılan araştırma sonuçlarına göre yasayı en fazla destekleyenler lokanta ve kafeterya müşterileridir (%64,8). Çalışılan işyerinde kapalı ortamlarda sigara içme yasağına en çok uyum sağlayan lokanta+ kafeterya sahip ve çalışanıdır (%74,8). Yeni kanunun müşteri sayısı ve işyeri gelirlerini azaltacağı düşüncesi lokanta ve kafeterya sahip ve çalışanında daha yüksek oranlarda tespit edilmiştir (%62,0-%66,3). Kapalı alanlarda sigara içmenin yasaklanması uygulamasının daha sıkı bir denetimle uygulanması, sigara içmeyenler için pasif içiciliğin ortadan kaldırılması ve sigara içenlerin de zamanla bu alışkanlıklarından vazgeçmesine olanak sağlaması açısından çok önemli olarak görülmektedir. Tütün kontrolü programının sürekliliğinin sağlanması tütünün yarattığı sağlık sorunlarını azaltması açısından çok değerlidir. Bu konuda kararlı politika sürdürülmelidir. Yasaya uyum sağlanabilmesi için işletme sahipleri yasa hakkında, çalışanlar ve müşteriler pasif sigara içiciliği ve etkileri hakkında bilgilendirilmelidir. Ayrıca iş yeri sahiplerine yasa sonrasında müşteri ve gelir kaybına uğramayacakları konusunda açıklamada bulunulmalıdır. Anahtar sözcükler: Pasif içicilik; Sigara; Sigara yasağı;

Tobacco using is accepted as the most important factor and causes millions of people to become permanently disabled and die. Especially cigarette, tobacco products not only threaten the health of user but also the health of people sharing the same spaces with those using this kind of substances and staying in the position of passive smoker. Among the adults that not smoke, the primary source of Exposing to Environmental Tobacco Fume are the workplaces. This study aimed to measure the information and attitudes of the owners, employees, and clients of restaurants and cafeterias about smoking prohibition. The universe of this study, in the descriptive type, consists of the owners and employees as well as 202 people, from restaurant group, and 123 people, from cafeteria group, appearing there. In collecting data, questionnaire, prepared by researcher, reasoning socio-demographic features and the views about the provisions of Code numbered of 4207 on preventing the harms of tobacco products, and ?Fagerstörm Addiction Test? including the questions towards assessing the attitudes against smoking prohibition were utilized. Data were summarized as mean, standard deviation, and percent. In realizing the relationship between dependable and undependable variables, Chi Square were applied. The mean age of restaurant group was 36.70 ± 12.82, that of cafeteria group, 33.58 ± 11.25. İt was identified that smoking prevalence was higher (65.0%) in the owners and employees of restaurant and cafeteria. According to the results of research carried out, those mostly supporting the Code are the clients of restaurants and cafeterias (64.8%). In the workplace worked, those mostly conforming to smoking prohibitions in closed environments are the owners and employees of restaurant - cafeteria (74.8%). It was determined that the thought that the new code will decrease the number of clients and incomes of workplace were in higher in the owners and employees of restaurant ? cafeteria (62.0 % - 66.3%). Applying the smoking prohibition in closed areas with more strict control is seen as very important in terms of eliminating passive smoking for those not smoking and making it possible for those smoking to give up these addictions of them over time. Providing the continuity of tobacco control program is very valuable in terms of decreasing the health problem created by tobacco. A resolute policy must be continued about this issue. In order to be able to comply with the Code, the owners of business enterprises should be informed about the Code, the employees and clients about smoking and its effects. In addition, some explanations should be made about that they will not undergo the loss of client and income after the Code. Keywords: Passive Smoking; Cigarette; Smoking prohibition