Yürüyüş konforu değerlendirme yöntemleri üzerine yeni bir yaklaşım: Selçuk Üniversitesi Alaeddin Keykubat Yerleşkesi örneğinde yürüyüş dostu tasarım rehberi hazırlama ilkeleri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Gelişen teknoloji ve artan çevresel kirlilikler ile ortaya çıkan fiziksel hareketsizlik ve obezite gibi hastalıklar, çağımızda yaşam kalitesini düşüren başlıca problemler olarak gösterilebilir. Söz konusu sorunlarla doğrudan ilişkili olan aktif ulaşım konusunda yapılan çalışmalarda başarıya ulaşılması, bu konudaki olumsuz etkilerin azaltılması açısından oldukça önem arz etmektedir. Araştırmacılar tarafından yoğun bir şekilde ele alınan aktif ulaşım konularından biri ise yürünebilirlik konusudur. İlgili literatürde yürünebilirlik düzeyinin belirlenmesi amacıyla farklı ölçüm yöntemleri uygulanmakla birlikte, ölçümlere konu olan önemli sayıdaki değişkenin çeşitli araştırmalarda ortak kullanıldığı görülmektedir. Söz konusu değişkenlerin farklı çalışma alanlarında kullanıldığı ve sonuçlar arasında uyuşmazlıklar olduğu tespit edilmiştir. Tutarsız sonuçlara sebep olan faktörlerin ortaya konulması için bir takım kontrol çalışmasına ihtiyaç bulunmaktadır. Bu noktada, standart bir değişken kümesinin farklı alanlarda kullanılması yerine, her alanın karakteristik özellikleri temelinde kendine özgü değişkenlerinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu sebeple bu araştırmada, spesifik bir çalışma alanı (Selçuk Üniversitesi Alaeddin Keykubat Yerleşkesi) örneğinde yürüyüş konforunu etkileyen mekânsal ölçüt ve değişkenlerin önem dereceleriyle birlikte belirlenmesi ve bu örnekten hareketle farklı çalışma alanlarına uyarlanabilecek nitelikte yeni bir yaklaşım geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma ile elde edilecek veriler arasında uyuşmazlık durumunun sorgulanması amacıyla hem objektif hem sübjektif ölçüm yöntemleri kullanılmıştır. Ölçümlerde kullanılan mekânsal ölçüt ve değişkenler, konuyla ilgili çeşitli meslek disiplininden uzman görüşlerinin alınması sonucunda belirlenmiştir. Belirlenen ölçüt ve değişkenlerin önem dereceleri ise hem uzman hem de kullanıcıların görüşleri alınarak 2 farklı şekilde tespit edilmiştir. Objektif ölçümler yerleşke bütününü oluşturan 38 segmentte yerinde ölçüm ve gözlemlerle gerçekleştirilmiştir. Bu aşamada yaya ve araç sayım işlemlerine ek olarak ölçümlerin kontrol edilmesi amacıyla insansız hava aracı (drone) ile yerleşkedeki tüm segmentlerin video kayıtları plan taraması yapılarak alınmıştır. Sübjektif ölçümler ise farklı karakteristikteki 6 segmentte 659 kullanıcıya anket uygulaması ile tamamlanmıştır. Ölçümler sonucunda elde edilen veriler SPSS istatistik yazılımı ile analiz edilmiş ve ArcGIS yazılımı ile 38 segmentteki mevcut durumu gösteren yerleşke yürüyüş konfor haritası hazırlanmıştır. Ek olarak her bir değişken için yerleşkedeki mevcut durumun ortaya koyulduğu yeterlilik haritaları hazırlanmıştır. Değişkenlerin önem dereceleriyle ilgili olarak, çalışma kapsamında değerlendirmeye alınan toplam 30 değişkenin 17'sinde, kullanıcılar tarafından belirlenen katsayılar (önem derecesi), uzman katsayılarından daha yüksek bulunmuştur. Benzer şekilde, yürüyüş konfor puanlarının kıyaslandığı 6 segmentin 5'inde sübjektif puanların objektif puanlara göre daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Tüm segmentlerdeki objektif ve sübjektif yürüyüş konfor puanlarının değişken bazında analizleri sonucunda ise, 30 değişkenden ortalama 10 değişken (%32) için kısmen benzer yanıtlar (%20 ve daha düşük fark), ortalama 12 değişken (%38) için farklı yanıtlar (%20,1-%40 arasında fark), ortalama 8 değişken (%26) için oldukça farklı yanıtlar (%40,1-%60 arasında fark), ortalama 1 değişken (%4) için ise zıt yanıtlar (%60,1-%80 düzeyinde fark) alındığı tespit edilmiştir. Bu durum tasarım standart ve kriterlerinin bulunduğu yönergelerde belirtilen özelliklerin, alan kullanıcıları tarafından tam anlamıyla geçerli bulunmadığının göstergesidir. Çalışma sonucunda elde edilen veriler temelinde, farklı alanlarda uygulanabilecek yeni bir yaklaşım ortaya konulmasının yanında, alan kullanıcıları ve uzman görüşlerinin ortak noktada buluşması için dikkate alınması gereken hususlara değinilmiş ve yürünebilir üniversite yerleşkeleri için tasarım rehberi hazırlama ilkeleri belirlenmiştir.
Physical inactivity and the diseases such as obesity are the results of increasing environmental pollution caused by developing technology, can be shown as the main problems reducing the quality of life today. Succeed in the studies conducted on the topic of active transportation is directly related to the mentioned problems, which is very important in terms of reducing the negative effects. One of the active transportation issues that has been extensively evaluated by researchers is the issue of walkability. Although different methods are used in the relevant literature, a significant number of parameters are commonly evaluated in various studies. It is seen that these parameters are used in different study areas and there are inconsistencies between the results. A number of control studies are needed to reveal the factors that cause inconsistent results. At this point, instead of using a standard set of parameters in various study areas, it would be useful to create a new set of specific parameters based on the characteristics of the related study area. For this reason, this study aims to determine the spatial parameters affecting walking comfort in a specific study area (Selçuk University Alaeddin Keykubat Campus) together with the significance levels and to develop a new approach that can be adapted to different study areas based on this example area. In the study, both objective and subjective measurement methods were used to evaluate the potential inconsistency between the obtained results. The spatial criteria and parameters used in the measurements were determined as a result of taking expert opinions from various professional disciplines related to the subject. The importance levels of the identified criteria and parameters were determined in 2 different ways by taking the opinions of both experts and users. Objective measurements were carried out by on-site measurements and observations in 38 segments that are the constituents of the entire campus. At this stage, in addition to pedestrian and vehicle counting operations, video recordings of all segments in the campus were taken by plan scanning with an unmanned aerial vehicle (drone) in order to control the measurements. Subjective measurements were completed by questionnaires conducted to 659 users in 6 segments with different characteristics. The data obtained as a result of the measurements were analyzed with SPSS statistical software and the campus walking comfort map showing the current situation in 38 segments was prepared with ArcGIS software. In addition, competence maps (for each parameter) presenting the current situation in the campus were prepared. In 17 of 30 parameters evaluated within the scope of the study, the coefficient determined by the users was higher than that of the experts. Similarly, in 5 out of 6 segments where walking comfort scores were compared, subjective scores were found to be lower than objective scores. As a result of the analysis of the objective and subjective walking comfort scores in all segments on the basis of parameters, it was found that slightly similar responses (20% or less difference) for the average of 10 parameters (32%), different responses (difference between 20,1%-40%) for an average of 12 parameters (38%), quite different responses (difference between 40,1%-60%) for the average 8 parameters (26%), and opposite responses (difference between 60.1% -80%) for the average 1 parameter (4%) out of 30 parameters were received. This is an indication that the features specified in the guidelines with design standards and criteria are not fully accepted by the users of the field. On the basis of the data obtained as a result of the study, besides introducing a new approach that can be applied in different study areas, the issues that should be taken into consideration in order for field users and expert opinions to meet at a common point were mentioned and the principles of the design guides for walkable university campuses were determined.
Physical inactivity and the diseases such as obesity are the results of increasing environmental pollution caused by developing technology, can be shown as the main problems reducing the quality of life today. Succeed in the studies conducted on the topic of active transportation is directly related to the mentioned problems, which is very important in terms of reducing the negative effects. One of the active transportation issues that has been extensively evaluated by researchers is the issue of walkability. Although different methods are used in the relevant literature, a significant number of parameters are commonly evaluated in various studies. It is seen that these parameters are used in different study areas and there are inconsistencies between the results. A number of control studies are needed to reveal the factors that cause inconsistent results. At this point, instead of using a standard set of parameters in various study areas, it would be useful to create a new set of specific parameters based on the characteristics of the related study area. For this reason, this study aims to determine the spatial parameters affecting walking comfort in a specific study area (Selçuk University Alaeddin Keykubat Campus) together with the significance levels and to develop a new approach that can be adapted to different study areas based on this example area. In the study, both objective and subjective measurement methods were used to evaluate the potential inconsistency between the obtained results. The spatial criteria and parameters used in the measurements were determined as a result of taking expert opinions from various professional disciplines related to the subject. The importance levels of the identified criteria and parameters were determined in 2 different ways by taking the opinions of both experts and users. Objective measurements were carried out by on-site measurements and observations in 38 segments that are the constituents of the entire campus. At this stage, in addition to pedestrian and vehicle counting operations, video recordings of all segments in the campus were taken by plan scanning with an unmanned aerial vehicle (drone) in order to control the measurements. Subjective measurements were completed by questionnaires conducted to 659 users in 6 segments with different characteristics. The data obtained as a result of the measurements were analyzed with SPSS statistical software and the campus walking comfort map showing the current situation in 38 segments was prepared with ArcGIS software. In addition, competence maps (for each parameter) presenting the current situation in the campus were prepared. In 17 of 30 parameters evaluated within the scope of the study, the coefficient determined by the users was higher than that of the experts. Similarly, in 5 out of 6 segments where walking comfort scores were compared, subjective scores were found to be lower than objective scores. As a result of the analysis of the objective and subjective walking comfort scores in all segments on the basis of parameters, it was found that slightly similar responses (20% or less difference) for the average of 10 parameters (32%), different responses (difference between 20,1%-40%) for an average of 12 parameters (38%), quite different responses (difference between 40,1%-60%) for the average 8 parameters (26%), and opposite responses (difference between 60.1% -80%) for the average 1 parameter (4%) out of 30 parameters were received. This is an indication that the features specified in the guidelines with design standards and criteria are not fully accepted by the users of the field. On the basis of the data obtained as a result of the study, besides introducing a new approach that can be applied in different study areas, the issues that should be taken into consideration in order for field users and expert opinions to meet at a common point were mentioned and the principles of the design guides for walkable university campuses were determined.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Açık alan, Aktif ulaşım, Active transportation, Campus
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Akay, A. (2021). Yürüyüş Konforu Değerlendirme Yöntemleri Üzerine Yeni Bir Yaklaşım: Selçuk Üniversitesi Alaeddin Keykubat Yerleşkesi Örneğinde Yürüyüş Dostu Tasarım Rehberi Hazırlama İlkeleri. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
