Geleneksel Türk Halk Bayramları Üzerine bir Araştırma
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Çeşitli bölgelerde ortaya çıkan ve bu sebepten içinde bazı farklılıkları
barındıran kültür onu meydana getiren insan topluluklarına has bir unsurdur.
Milletlerin özünü temsil eden kültür kolaylıkla değiştirilemeyeceği gibi milletin ortak
malı olması ve birleştirici rol oynamasından dolayı nesilden nesile aktarılmakta,
korunmakta ve milletin yapısına uygun olarak geliştirilmektedir. Nesiller arası köprü
vazifesi gören kültür, değişmeleri ve gelişmeleri de en iyi gösteren unsurdur.
Çalışmamızda milletimizin benliğinden ilhamını alan, önemli olaylar karşısında
sevincini, coşkusunu anlattığı bayramlar ve şenlikler bu bağlamda incelenmektedir.
Bayramlar her millette görülen o milletin bir parçası olan her fert tarafından
benimsenen ortak unsurlardandır. Bütün bayramlar dinî veya millî bir inanış, o
milleti ilgilendiren ortak olaylar ve değer yargıları ya da tabiatta meydana gelen
değişiklikler neticesinde oluşmuştur. İslâmiyet’i kabul eden Türkler eski bayram ve
ayinleri pagan dönemine ait gelenekler olarak kabul etmişler fakat yine de ilk
Müslüman olan ve konargöçer olarak yaşayan Türkler toy, şölen, yuğ, sürgün avı vb.
şekillerde yaşatmaya devam etmişlerdir. Bu gelenek, görenek ve an’aneler Türk
dünyasına miras olarak kalmış ve farklı coğrafyalarda birtakım değişikliklerle
yaşatılmıştır.
ix
Eski Türkler Orta Asya bozkır kültürü çerçevesinde yaşamış, hayvancılık ve
tarım alanında şekil alan hayat tarzını benimsemiş ve ekonomik faaliyetleri etrafında
oluşan zaman kavramını bu hayat tarzına göre bölümlere ayırıp kullanmışlardır.
Türklerin yaşadıkları geniş bozkırlar Türklerin kültürlerinin ve değerlerinin ortaya
çıkmasında, oluşmasında ve şekillenmesinde kendine has bir kültür oluşturmasında
önemli bir rol oynamıştır. Özellikle Türklerin hayatlarında geniş bozkır alanlarının
ve kendilerine yoldaş kabul ettikleri atların önemli bir yeri olmuştur.
Tabiattaki değişiklikler, özellikle baharın gelmesiyle birlikte tabiatın uyanışı,
canlanışı onların hayatında çok önemli ve anlamı olan bir hareketlilik olmuştur.
Çetin geçen kış mevsiminin ardından baharın gelmesi, tabiatın canlanması, o
coğrafyada hayvancılık yapan Türklerin sürülerini otlaklara çıkarması ve çiftçilerin
ekinlerini ekmeleri için bir başlangıç ve büyük bir bayram yapma vesilesi olmuştur.
Özellikle yeni gün, yeni yıl, yılbaşı gibi adlarla anılan bahar bayramları değişik
adlarla anılmış olsalar bile uygulama şekillerindeki küçük değişikliklerle Türkler
arasında büyük bir coşkuyla kutlanagelmiştir. Baharın gelmesi şüphesiz her
toplumda büyük bir sevince sebep olmuştur. Bu sebepten kışın soğuğundan karından
kurtuluş ve yeniden diriliş, can buluş tabiata duyulan sevgiyi “bahar bayramları”
biçiminde şekillendirmiştir.
Just as the culture representing essence of nations cannot be changed easily, due to the fact that it is common property of a nation and it has a connective role, it is transferred from one generation to the next and it is protected and developed in accordance with the nature of that nation. The culture performing a bridge task between generations, is also an element demonstrating changes and developments in the best way. Bairams and carnivals those take inspiration from identity of our nation and joy and enthusiasm for important events, are examined. Bairams are mutual elements those are adopted by every individual, are parts of that nation and are seen in every nation. All bairams were formed as a result of a religious or national belief, mutual events concerning that nation and value judgments or changes occurred in the nature. Turkish people accepting Islam, accepted old bairams and rituals as traditions of pagan period, however, Turkish people those become Muslim and live as nomadic, continued to make them live in different ways such as feast, beanfeast, funeral ceremony, blood sports etc. These customs, traditions and practices were inherited to Turkish world and they were kept alive in different geographies with several changes. Ancient Turks lived within the frame of steppe culture of Central Asia, adopted a life shaped in animal breeding and agriculture and they used concept of time xi shaped around economic activities by dividing them into sections based on their lifestyle. Wide steppes where Turkish people lived, had an important role in arising cultures and values of Turks, forming and shaping them and creating a unique culture. Changes in the nature and awakening of nature together with spring, its resurrection had been the most important and meaningful activity in their lives. Spring coming after a tough winter season, became resurrection of nature, that Turkish people who lived in that geography, took their herds to meadows and a beginning to plant corps for farmers and became a cause to form a big bairam. Even though spring bairams were especially named as new day, new year and year beginning, they were celebrated with a great enthusiasm amongst Turkish people with small changes in practice. Certainly, spring’s coming caused a big joy in all societies. For this reason, salvation from cold and snow of winter and resurrection, refreshment were shaped as love for the nature as “spring bairams”.
Just as the culture representing essence of nations cannot be changed easily, due to the fact that it is common property of a nation and it has a connective role, it is transferred from one generation to the next and it is protected and developed in accordance with the nature of that nation. The culture performing a bridge task between generations, is also an element demonstrating changes and developments in the best way. Bairams and carnivals those take inspiration from identity of our nation and joy and enthusiasm for important events, are examined. Bairams are mutual elements those are adopted by every individual, are parts of that nation and are seen in every nation. All bairams were formed as a result of a religious or national belief, mutual events concerning that nation and value judgments or changes occurred in the nature. Turkish people accepting Islam, accepted old bairams and rituals as traditions of pagan period, however, Turkish people those become Muslim and live as nomadic, continued to make them live in different ways such as feast, beanfeast, funeral ceremony, blood sports etc. These customs, traditions and practices were inherited to Turkish world and they were kept alive in different geographies with several changes. Ancient Turks lived within the frame of steppe culture of Central Asia, adopted a life shaped in animal breeding and agriculture and they used concept of time xi shaped around economic activities by dividing them into sections based on their lifestyle. Wide steppes where Turkish people lived, had an important role in arising cultures and values of Turks, forming and shaping them and creating a unique culture. Changes in the nature and awakening of nature together with spring, its resurrection had been the most important and meaningful activity in their lives. Spring coming after a tough winter season, became resurrection of nature, that Turkish people who lived in that geography, took their herds to meadows and a beginning to plant corps for farmers and became a cause to form a big bairam. Even though spring bairams were especially named as new day, new year and year beginning, they were celebrated with a great enthusiasm amongst Turkish people with small changes in practice. Certainly, spring’s coming caused a big joy in all societies. For this reason, salvation from cold and snow of winter and resurrection, refreshment were shaped as love for the nature as “spring bairams”.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Demirelma, B., (2021). Geleneksel Türk Halk Bayramları Üzerine bir Araştırma. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya
