Giyilebilir Sanat Yaklaşımında Atık Malzeme ve Özgün Tasarım Önerileri

Giyilebilir Sanat kavramı, atık malzemeler de dahil olmak üzere farklı malzemelerin bir araya getirilerek tasarımcının sanatsal fikirlerini üzerinde taşıyan, moda ve el sanatlarını kapsayan giysi veya giysi formundaki tüm eserleri tanımlamaktadır. Tasarlanan giyilebilir sanat eserleri eşsiz ve estetik bir temele sahip olmasıyla birlikte, giyilebilir ya da giyilemez olup sadece sergilenebilen ürünlerdir. Tasarımcılar temel malzeme olarak kullandığı kumaş üzerine farklı atık/atık olmayan malzemeleri üzerine uygulamasıyla özgün bir tasarım ürününe dönüştürebilmektedirler. Ek olarak atık malzemelerin kullanımı, yeniden işlevsel hale dönüştürülerek geri kazanımı sağlanmaktadır. Böylece tasarım sürecinde tasarım ilke ve yöntemlerine dayanarak yaratıcılık sınırlarının zorlanmasıyla, izleyiciyi bambaşka düşünce ve fikirlere itmektedir. 18. yüzyıldan günümüze kadar ulaşan ve giderek artan endüstriyelleşmeyle doğru orantılı bir şekilde artan çevre ve sağlık sorunları sanat alanlarına yansımaktadır. Bu bakımdan giyilebilir sanat alanında tercih edilen atık malzemenin geri dönüşümünde ve sürdürülebilirliği vurgulaması açısından upcycling örneği olarak önem taşımaktadır. Çalışmanın birinci bölümü giriş ikinci bölümü materyal ve yöntemden oluşmaktadır. Üçüncü bölümde giyilebilir sanat kavramı açıklanarak tarihsel sürecine değinilmiş ve giyilebilir sanata yönelik çeşitli sanatçıların yaklaşımları ve düşünceleri bir araya toplanmıştır. Aynı zamanda giyilebilir sanat alanında tasarım süreci malzeme ve manifesto ilişkisi üzerinde durularak kavramsal olarak atık malzeme ele alınmış ve atık malzeme bağlamında giyilebilir sanat örneklerle incelenmiştir. Dördüncü bölümde ise deneysel giyilebilir sanat eseri çizimleri ve moodboardları hazırlanarak her bir tasarım önerisi manifesto, malzeme ve tasarım özellikleri bakımından incelenip yorumlanmıştır. Son olarak değerlendirme ve sonuç bölümünde, giyilebilir sanatın postmodern kavramı içinde her bir giyilebilir sanat eserinin ileri dönüşüm (upcycle)’e birer örnek olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca bu alanda kullanılan atık malzemelerin pozitif ve negatif etkisinin olabileceği, atık malzemenin yeni anlamlara, yaklaşımlara, işlevlere ve biçimlere büründüğü sanatsal algıda varlığını dönüşerek sergilediği tespit edilmiştir.

The concept of Wearable Art describes all workarts which is in the form of clothing or apparel, covering fashion and crafts, by combining different materials, conveying the artistic ideas of the designer. Waste materials are also included. The designed wearable artworks have a unique and aesthetic basis. In addition, they are wearable or non-wearable products that can only be displayed. Designers use fabric as the base material. Designers can make original designs by applying different waste / non-waste materials on the fabric. In addition, the use of waste materials is re-functionalized and recycled. Thereby, by pushing the limits of creativity based on design principles and methods in the design process, it pushes the viewer to completely different thoughts and ideas. It has been increasing since the 18th century and is gradually increasing with industrialization. Environmental and health problems, which increase in direct proportion to this, are reflected in the fields of art. In this regard, it is significant as an example of upcycling in terms of recycling the waste material preferred in the field of wearable art and emphasizing sustainability. The first part of the study consists of the introduction and the second part consists of materials and methods. In the third chapter, the concept of wearable art is explained and its historical process is mentioned and the approaches and thoughts of various artists towards wearable art are gathered together. At the same time, in the wearable art sector, the concept of waste material is mentioned with examples of wearable art. The relationship between design process, material and manifest was also used as an important factor. In the fourth chapter, experimental wearable artwork drawings and moodboards were prepared and each design proposal was analyzed and interpreted in terms of manifest, material and design features. Finally, in the fifth chapter, evaluation and conclusion, wearable art within the concept of postmodern is an example of upcycle of each wearable art work. Waste materials used in this area can have positive and negative effects. It has been determined that the waste material can be exhibited by transforming its existence in artistic perception, where it takes on new meanings, approaches, functions and forms.