Konya havzasındaki bazı büyük toprak grupları ince fraksiyonlarının organik madde, besin maddeleri içeriği ve katyon değişim kapasitesi

Toprak organik karbonu toprakların kil ve silt miktarı ile yakın ilişki içindedir. Yar kurak bölgelerde doğal arazilerin işlenmesi, üst toprak katının organik karbon, toplam azot ve fosfor miktarlarını azaltarak toprak kalitesini bozmaktadır. Tarım topraklarında; toprak işleme, ürünün topraktan uzaklaştırılması, yetiştirme sezonu aralarında toprakların çıplak kalması gibi nedenlerle toprak organik karbonu azalmaktadır. Bu nedenle işlenen topraklarda organik karbon miktarı toprağın tutabileceği maksimum miktarlardan daha düşük olmaktadır. Arazi kullanım ve yönetim pratikleri, organik materyali azaltması nedeniyle toprak verimliliğini bozması, yar kurak bölgelerde yaygın bir problemdir. . Bu çalışmanın amacı; Konya kapalı Havzasında dört farklı toprak çeşidinde ve iki farklı parçacık büyüklüğünde ( < 2µm ve 2-50 µm arası) toprak işlemenin organik karbon, toplam azot, faydalı fosfor, faydalı potasyum ve KDK üzerine etkisinin belirlenmesidir. Bu amaçla 13 adet doğal 13 adet işlenen alandan üst 30 cm den toprak örnekleri alınmış, kimyasal dispersiyon kullanmadan ultrasonik dispersiyonla sedimantasyon ve sifonlama yöntemleriyle toprak fraksiyonları ayrılmıştır. Toprak fraksiyonlarında organik karbon, toplam azot, faydalı fosfor, faydalı potasyum ve KDK değerlerinin dağılımı arazi kullanım şekillerine göre önemli değişim göstermiştir. Doğal topraklarda işlenenlere göre daha yüksek organik karbon ve azot ölçülmüştür. Her iki kullanım türünde de ortalama organik karbon < 2µm fraksiyonda 2-50 µm arası fraksiyona göre daha yüksek bulunmuştur. Kil ve silt fraksiyonundaki azot dağılımı da organik karbon dağılımına benzer bulunmuştur. Her iki kullanımda da 2-50 µm arası fraksiyonda daha az ayrılmış organik materyal nedeniyle daha yüksek C/N oranları bulunmuştur. KDK değerleri fraksiyonların içermiş olduğu kil ve organik karbon içeriklerine bağlı olarak değişmiştir. En yüksek KDK değerleri fraksiyonun mineralojik yapısına bağlı olarak kil fraksiyonunda bulunmuştur. Faydalı fosfor her iki kullanımda kil fraksiyonunda daha yüksek tespit edilmiştir. Faydalı potasyum ise toprakların mineralojik yapısına bağlı olarak düzensiz dağılım göstermiştir.

Soil organic carbon associated with clay and silt size particles in soils. Cultivation of native land reduce the quality of soil by decreasing top soil contents of organic carbon, total nitrogen and phosphorous in semi arid regions. For cultivated soils soil organic carbon is lost from the soil during various operations such as tillage, crop removal, lack of crop cover between cropping season and as a result this soil organic carbon is typically lower than the maximum concentration in cultivated soils has been proposed to have a maximum concentrations that is referred to as the soil protective capacity. Land use and management affects soil organic carbon. This situation is widespread problem in semi arid areas, may lead decline in soil productivity since the decreased soil organic matter. The objective of this study was to analysis the changes produced by cultivation on organic carbon, total nitrogen, available phosphate, available potassium and CEC in two particles size and four different semi arid soils of Konya closed catchments area. For this purpose soil samples were taken from the top 30 cm at 13 cultivated and 13 native soils. The size fractions from soil samples were isolated without chemical pretreatment by ultrasonic dispersion in water followed by sedimentation ? syphonation . The distribution of organic matter within size fractions varied with land use significant differences in soil organic C, total N, available P and available K among these land uses were found. Higher values in Soil organic C, total N were measured in soil from native soils. Both cultivated and native soils had greater percentage (on average) of total soil organic carbon in < 2µm fractions than 2-50 µm fractions. The distributions of soil N between clay and silt size fractions followed a similar pattern to that shown by soil organic carbon. The higher C/N ratio obtained for the 2-50 µm fractions for both forest and cultivated soils suggest the presence of less decomposed organic matter, while the organic matter associated with the < 2µm fractions can be considered to be more humified. The cation exchange capacity of organa-mineral fractions were correlated with their respective C and clay contents. The clay- size fractions had highest CEC which was related to its mineralogical composition. Both cultivated and native soils had higher available phosphorous in clay fractions than silt fractions, available Potassium of soils fractions were not correlated with land use but related soil mineralogical composition.