Geçmişten Günümüze Türkiye'de Genel Seçimlerde Uygulanan Seçim Sistemleri
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Demokrasilerde siyasal iktidarın meşruiyeti halk iradesinin yansıması olan seçimlerle tezahür emektedir. Siyasetin çoğulculuğu kavramı siyasal katılımın aracı da yine
seçme hakkını kullanma özgürlüğünü ifade eden seçimlerdir. Seçme hakkını ete kemiğe
büründüren, reel hale getiren seçim yöntemleri ve seçim sistemleri bu nedenle demokrasilerde özellikle yönetme hakkının ifade edilebilmesi bakımından çok önemlidir.
Temsilcilerin belirlenmesinde kullanılan teknik bir yöntemi anlatan seçim sistemleri hususu genellikle çoğunluk ve nispi temsil sistemi olarak kategorize edilmekte ve uygulamada farklı yöntemleri kullanılmaktadır. Teknik olduğu kadar, ağır basan siyasi bir
yanı da bulunan seçim sistemi, bir ülkenin siyasi hayatında oldukça önemli etkileri beraberinde getirmektedir. Bu nedenle demokratik ülkelerde seçim yöntemine ilişkin tercih
ve seçim sistemine ilişkin diğer düzenlemeler bir çeşitlilik arz eder.
Yaklaşık yüz elli yıllık bir demokratikleşme geçmişine paralel olarak Türkiye’de
dönemin şartları çerçevesinde çeşitli seçim yöntemleri ve seçim sistemleri uygulanmaktadır. 1876 Anayasasından başlayarak, tek parti dönemi ve çok partili siyasal hayat dönemlerinde farklı seçim sistemleri kullanılmış ve sorunlar, tartışmalar bağlamında en
iyiyi bulma arayışı devam etmiştir. 1921, 1924, 1961 ve halen yürürlükte olan 1982 Anayasalarıyla çizilen hukuki çerçevede çoğunluk ve nispi temsil yöntemlerinin farklı uygulamaları zaman içinde kullanılmaktadır. 1982 Anayasasında zaman içinde yapılan değişikliklere paralel olarak geliştirilen seçim kanunları çerçevesinde günümüzde ülke barajlı
d’hondt sistemi uygulanmaktadır. “Yönetimde istikrar ve temsilde adalet” ilkesi bağlamında tartışmaların ve arayışların devam ettiği seçim sistemi konusu, 9 Temmuz
2018 itibariyle uygulanmaya başlayan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi (CHS) ile birlikte yeni bir döneme girmiş ve bu bağlamda düzenlemeler, arayışlar devam etmektedir.
In democracies, the legitimacy of political power is manifested through elections that are the reflection of the will of the people. The concept of pluralism of politics is the means of political participation, which also expresses the freedom to use the right to choose. Election methods and electoral systems that embody the right to vote and make it real are therefore very important in democracies, especially in terms of expressing the right to rule. Election systems, which describe a technical method used in the determination of representatives, are generally categorized as majority system and proportional representation system, and different methods are used in practice. The electoral system, which has a political as well as a technical side, brings with it very important effects in the political life of a country. For this reason, in democratic countries, preferences regarding the election method and other regulations regarding the electoral system present a variety. In parallel with a history of democratization of approximately one hundred and fifty years, various electoral methods and election systems are implemented in Turkey within the framework of the conditions of the period. Starting with the 1876 Constitution, different electoral systems were used in the single-party and multi-party-political life periods, and the search for the best in the context of problems and debates continued. Different applications of majority and proportional representation methods are used in the legal framework drawn by the 1921, 1924, 1961 and 1982 Constitutions that are still in force. Within the framework of the electoral laws developed in parallel with the changes made in the 1982 Constitution, the d'hondt system with a country threshold is applied today. The issue of the election system, where discussions and searches continue in the context of justice in representation and stability in administration, entered a new era with the Presidential Government System (CHS), which started to be implemented as of 2018, and in this context, regulations and searches continue.
In democracies, the legitimacy of political power is manifested through elections that are the reflection of the will of the people. The concept of pluralism of politics is the means of political participation, which also expresses the freedom to use the right to choose. Election methods and electoral systems that embody the right to vote and make it real are therefore very important in democracies, especially in terms of expressing the right to rule. Election systems, which describe a technical method used in the determination of representatives, are generally categorized as majority system and proportional representation system, and different methods are used in practice. The electoral system, which has a political as well as a technical side, brings with it very important effects in the political life of a country. For this reason, in democratic countries, preferences regarding the election method and other regulations regarding the electoral system present a variety. In parallel with a history of democratization of approximately one hundred and fifty years, various electoral methods and election systems are implemented in Turkey within the framework of the conditions of the period. Starting with the 1876 Constitution, different electoral systems were used in the single-party and multi-party-political life periods, and the search for the best in the context of problems and debates continued. Different applications of majority and proportional representation methods are used in the legal framework drawn by the 1921, 1924, 1961 and 1982 Constitutions that are still in force. Within the framework of the electoral laws developed in parallel with the changes made in the 1982 Constitution, the d'hondt system with a country threshold is applied today. The issue of the election system, where discussions and searches continue in the context of justice in representation and stability in administration, entered a new era with the Presidential Government System (CHS), which started to be implemented as of 2018, and in this context, regulations and searches continue.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Demokrasi, Anayasa, Seçim Sistemi, Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemleri, Genel Seçimler, Democracy, Constitution, Election System, Election Systems in Türkiye, General Elections
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Turan, İ., (2022). Geçmişten Günümüze Türkiye'de Genel Seçimlerde Uygulanan Seçim Sistemleri. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
