Engelli çocuğu olan ailelerin sosyal problem çözme becerileri ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi.

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2009-05

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu araştırmada engelli çocuğu olan aile bireylerinin sosyal problem çözme becerileri ve umutsuzluk düzeyleri; cinsiyet, engelli çocuğa yakınlık derecesi ve eğitim durumu değişkenleri açısından incelenmiş, sosyal problem becerisinin umutsuzluğu açıklama derecesi araştırılmıştır. Araştırma genel tarama modelindedir. Örneklemi, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde engelli çocuğu olan; 79 anne, 65 baba ve 59 kardeş olmak üzere toplam 203 aile bireyinden oluşmaktadır. Araştırmada, Sosyal Problem Çözme Envanteri-R ve BECK Umutsuzluk Envanteri kullanılmıştır. Verilerin analizinde t testi, varyans analizi, tukey testi ve çoklu regresyon analizi kullanılmış, istatistiksel analizler SPSS 14. 00 paket programında yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre, engelli kız çocuğa sahip aile bireylerin puan ortalamaları arasında, umutsuzluk ve sosyal problem çözme ölçeğinin hiçbir alt boyutunda, anlamlı ölçüde fark bulunmamıştır. Aile bireylerinin eğitim durumları ile sosyal problem çözmenin kaçıngan yaklaşım alt boyutunda yüksek öğrenim görmüş olanlar lehine anlamlı fark bulunmuş, engelli çocuğa yakınlık derecesi ile umutsuzluk ölçeğinin alt boyutları arasında anlamlı ölçüde fark bulunmamıştır. Sosyal problem çözme ölçeğinin; probleme olumlu yaklaşım alt boyutunda yüksek öğrenimliler lehine, probleme olumsuz yönelim alt boyutunda ilköğretim mezunu aile bireyleri aleyhine, akılcı yaklaşım alt boyutunda yüksek öğrenimliler lehine, probleme kaçıngan yaklaşım alt boyutunda ilköğretim mezunları ile ortaöğretim mezunları arasında ortaöğrenimliler lehine, yüksek öğretim mezunları ile diğer gruplar arasında yüksek öğrenimliler lehine anlamlı fark bulunmuştur. Yapılan regresyon analizi sonucunda, sosyal problem çözmenin umutsuzluk ölçeğinin umut alt boyutunda umudun %14,4'ünü, motivasyon kaybı alt boyutunda motivasyon kaybının %11,2'sini açıklamaktadır. Bu sonuç, probleme olumlu yönelim ve olumsuz yönelimin motivasyon kaybının yordayıcısı olduğunu ortaya koymaktadır.
In this research social problem solving skills of the families who have disabled children were observed according to the gender of disabled children, affinity of these children and the educational levels of family members. Moreover it was observed that how hopelessness predicts social problem solving skills. The research is survey study. The scope of the study is 203 volunteer family members (79 mothers, 65 fathers and 59 siblings) in Konya center rehabilitation centers. These families have disabled children and they are educated in these rehabilitation centers. In the research ?Social Problem Solving Inventory-R for determination of problem solving approaches and BECK Hopelessness Inventory for determination of hopelessness level were used. T test, ANOVA, Tukey test and multiple regression analysis were used in order to analyze the data. According to findings of the research there is no significant difference between hopelessness and social problem solving questionnaires sub dimensions within families who have female disabled children. There is a significant relation in avoidance sub dimension in the favor of high education when educational levels and problem solving styles were examined. There is no significant relationship between the affinity to children and hopelessness questionnaire?s sub dimensions. There are significant relationships between the sub dimensions of social problem solving scale in the favor of higher education in positive orientation to the problem sub dimension, in the unfavorable of elementary education family in negative orientation to the problem sub dimension, in the favor of higher school education in the rational approach, in the favor of high school education in avoidance style. After regression analysis, social problem solving predicts 14,4% of the hope in the hopelessness scale?s sub dimension and the positive orientation to the problem is predictor of hopelessness. Moreover positive orientation to the problem predicts 11,2% of motivation lose and positive and negative orientation to the problem are predictors of motivation lose. There is no significant relationship between future sub dimension and social problem solving.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Sosyal problem çözme, Umutsuzluk, Engelli çocuğu olan aile, Social problem solving, Hopelessness, Family with disabled children

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Izgar, A. (2009). Engelli çocuğu olan ailelerin sosyal problem çözme becerileri ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.