Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların ebeveynlerinin besleme tarzlarının çocukların yeme davranışları ve beden kitle indeksi üzerine etkisi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Çalışma, ebeveynlerin besleme tarzlarının otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda yeme davranışları ve beden kitle indeksi üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı ve karşılaştırmalı tasarımda yapılan çalışmanın evrenini Ankara'da bulunan üç farklı Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Kurumları'na kayıtlı otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarını eğitim için getiren ebeveynler oluşturdu. Çalışmanın örneklemini güç analizi sonucunda belirlenen 138 ebeveyn oluşturdu. Çalışmada veriler, Ebeveyn ve Çocuğa Yönelik Tanıtıcı Bilgi Formu, Ebeveyn Besleme Tarzı Anketi, Çocuklarda Beslenme Davranışı Anketi ve Beden Kitle İndeksi (BKI) Kayıt Formu kullanılarak toplandı. Verilerin analizinde; Bağımsız Örneklem t Testi, Varyans Analizi, Pearson korelasyon analizi ve Regresyon analizi, ölçekler ve alt boyutları için güvenilirlik Cronbach's Alpha katsayısı kullanıldı. Çalışmanın her aşamasında etik ilkeler gözetildi. Ebeveynlerin büyük kısmının 30-39 yaş arasında olduğu (%55,8), çekirdek aile yapısına sahip oldukları (%90,6), erkek çocuk oranının daha fazla olduğu (%69,6) bulundu. Çocukların ortalama tanı alma yaşı 36 ay olarak bulundu. Çocukların Vücut Kitle İndeksi ortalaması 20,36±2,62 kg/m2 olarak bulundu. Tanıtıcı özelliklerden "evdeki yemek düzeni" ve "çocuğun yemeye karşı hassasiyetinin olması" değişkeninin çocuklarda yeme davranışı pun ortalaması üzerine etkili değişkenler olduğu belirlendi (p<0.05). Ayrıca "aile tipi" ve "çocuğun yediği yemeğin işlemden geçme durumu" ile ebeveyn besleme tarzı puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu belirlendi (p<0.05). Çocuklarda Yeme Davranışı Ölçeği toplam puan ortalaması ile çocuğun beden kitle indeksi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptandı (r=0.386, p<0.001). Ebeveyn Besleme Tarzı Ölçeği toplam puan ortalaması ile Çocuklarda Yeme Davranışı Ölçeği toplam puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu (F=23,873; p<0,001; R2=0,149), beden kitle indeksi üzerine etkisi olmadığı belirlendi (p>0.05). Çalışma sonucunda, ebeveynlerin besleme tarzlarının, çocukların yeme davranışları üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu ve bu tarzların çocukların beslenme alışkanlıklarını ve genel yeme davranışlarını şekillendirebileceğini göstermektedir. Bu nedenle, ebeveynlerin besleme tarzlarının, çocukların sağlıklı beslenme alışkanlıklarını geliştirmelerine yardımcı olacak şekilde düzenlenmesi önerilmektedir.
The study aimed to determine the effect of parental feeding styles on eating behaviors and body mass index of children with autism spectrum disorder. The population of the study, which was conducted in a descriptive and comparative design, consisted of parents who brought their children with autism spectrum disorder to three different Special Education and Rehabilitation Centers in Ankara. The sample of the study included 138 parents determined by power analysis. Data were collected using the Parent and Child Demographic Information Form, Parental Feeding Style Questionnaire, Child Feeding Behavior Questionnaire, and Body Mass İndex(BMI) Recording Form. In the analysis of the data; Independent Sample t-Test, Variance Analysis, Pearson correlation analysis, and Regression analysis, as well as the reliability Cronbach's Alpha coefficient for the scales and their sub-dimensions, were used. Ethical principles were observed at every stage of the study. It was found that the majority of the mothers were aged between 30-39 years (55.8%), had a nuclear family structure (90.6%), and the proportion of male children was higher (69.6%). The average age of diagnosis for children was found to be 36 months. The average Body Mass Index of the children was found to be 20.36±2.62 kg/m2. It was determined that the variables "meal arrangement at home" and "the child's sensitivity to eating" had a significant impact on the average score of children's eating behavior (p<0.05). Additionally, it was found that there was a statistically significant difference between the family type and the processing status of the food the child ate and the average score of parental feeding style (p<0.05). A statistically significant relationship was detected between the total score of the Child Feeding Behavior Scale and the child's body mass index (r=0.386, p<0.001). It was determined that there was a statistically significant relationship between the total score of the Parental Feeding Style Scale and the total score of the Child Feeding Behavior Scale (F=23.873; p<0.001; R2=0.149), but there was no effect on body mass index (p>0.05). The study concluded that parental feeding styles have a significant impact on children's eating behaviors and that these styles can shape children's dietary habits and general eating behaviors. Therefore, it is recommended that parental feeding styles be regulated in a way that helps children develop healthy eating habits.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Otizm Spektrum Bozukluğu, Ebeveyn Besleme Tarzı, Beden Kitle İndeksi, Hemşirelik, Autism Spectrum Disorder, Parental Feeding Style, Body Mass Index, INTERDISCIPLINARY RESEARCH AREAS::Caring sciences::Nursing

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Demir, Ü. (2024). Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların ebeveynlerinin besleme tarzlarının çocukların yeme davranışları ve beden kitle indeksi üzerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.