Kavunda meyve gelişimi-hasat arasında uygulanan kısıtlı sulamanın verim ve kalite üzerine etkileri

Sürdürülebilir tarımda verim ve kaliteyi kısıtlayan en önemli faktörler abiotik ve biotik stres faktörleridir. Bu stres faktörleri küresel iklim değişikliği sonucunda etkisini artırarak tarımsal üretimi ciddi anlamda etkilemektedir. Kuraklık stresi abiyotik stres faktörlerinden biri olup son zamanlarda etkisini ciddi derecede artırarak birçok tarım arazisinde bitki yetiştiriciliğini kısıtlayan, verim ve kalite kayıplarına sebep olan önemli bir faktördür. Bu sebeple araştırmacılar kuraklık veya su stresinin olumsuz etkisini azaltarak verim ve kalite kayıplarının önüne geçmek için stratejiler geliştirmeyi hedeflemektedir. Bu stratejilerin en başında mevcut suyun en ekonomik şekilde kullanılarak maksimum verimi elde etmektir. Bu amaçla farklı sulama rejimleri uygulanarak bitkideki agronomik, fizyolojik ve biyokimyasal değişimler izlenerek en uygun sulama programının belirlenmesi gerekmektedir. Bu amaç doğrultusunda mevcut tez çalışmasında açık arazi şartlarında Kırkağaç kavun tipinde çiçeklenme döneminden sonra meyve büyümesinden hasada kadar olan dönemde su stresi uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Çalışmada; sezon boyunca tam su uygulanan konu (kontrol) (S100), S100 konusuna verilen suyun sırasıyla %80, %60, %40 ve %20'sinin uygulandığı 4 farklı su stres konusu (S80, S60, S40, S20) ve yağışa dayalı (susuz) konu olmak üzere 6 farklı deneme konusu tasarlanmıştır. Çalışma sonucunda orta ve şiddetli su stresinin verim, meyve sayısı, meyve ağırlığı, eni, boyu gibi kalite parametrelerinde önemli azalmalara sebep olduğunu göstermiştir. Su stresi membran geçirgenliği, MDA (Malondehaldehid), H2O2, pigment içerikleri, prolin, protein ve antioksidant enzim aktivitelerini artırırken, stoma iletkenliğinde önemli kısıtlamalar görülmüştür. Bunun yanı sıra uygulanan su stresi kabuk ve meyve kalınlığında önemli azalmalara sebep olmuştur. Diğer taraftan su stresi şartlarında meyve kabuğu b* değeri artarak su stresi şartlarında yapraktaki fosfor ve potasyum içeriği önemli seviyelerde azalmıştır. Kavunda meyve gelişiminden hasada kadar olan dönemde ortaya çıkan kuraklığın ya da bitkinin ihtiyacı kadar suyun karşılanamaması bitki gelişimini sınırlandırmasının yanı sıra verim kayıplarına sebep olacaktır. Bu çalışmada S-100 ile S-80 uygulamaları arasında verim komponentleri açısından kayda değer bir farklılık görülmemiştir. Bu nedenle Konya ve benzer iklim özelliğine sahip alanlarda meyve gelişimi-hasat periyodu arasında kavuna %20 su kısıtı uygulanarak sulama suyundan tasarruf edilebileceği ve sürdürülebilir bir sulama yönetiminin sağlanabileceği düşünülmektedir.

The most important factors that limit yield and quality in sustainable agriculture are abiotic and biotic stress factors These stress factors seriously affect agricultural production, with their impacts exacerbated by global climate change. Drought stress has recently increased significantly and is an important factor that restricts plant cultivation in many agricultural lands and causes yield and quality losses. For this reason, researchers aim to develop strategies to prevent yield and quality losses by reducing the negative effects of drought or water stress. The most important of these strategies is to obtain maximum yield by using the available water in the most economical way. For this purpose, it is necessary to determine the most appropriate irrigation program by monitoring the agronomic, physiological and biochemical changes in the plant by applying different irrigation regimes. In line with this match, in the current project, water stress issues were applied in Kırkağaç melon type in field conditions from the flowering period to fruit growth until harvest. In the study; 6 different experimental subjects were designed, namely, the subject to be fully watered throughout the season (control) (S100), 4 different water stress subjects (S80, S60, S40, S20) where 80%, 60%, 40%, and 20% of the water given to the S100 subject to full irrigation during the fruit development-ripening period was applied, respectively, and the subject based on rainfall (non-irrigated). The results of the study showed that moderate and severe water stress caused significant decreases in quality parameters such as yield, fruit number, fruit weight, width and length. While water stress increased membrane permeability, MDA (Malondialdehyde), H2O2, pigment contents, proline, protein, and antioxidant enzyme activities, significant restrictions were observed in stomatal conductance. In addition, the applied water stress caused significant decreases in peel and fruit thickness. On the other hand, fruit peel b* value increased under water stress conditions and phosphorus and potassium content in the leaf decreased at significant levels under water stress conditions. In the melon, drought that occurs during the period from fruit development to harvest or not being able to meet the water needs of the plant will not only limit plant development but also cause yield losses. In this study, no significant difference was observed between S-100 and S-80 applications in terms of yield components. Therefore, it is thought that in Konya and areas with similar climate characteristics, 20% water restriction can be applied to melon between fruit development and harvest period, thus saving irrigation water and ensuring sustainable irrigation management.