Uşak Ekolojisinde Yetiştirilen Leblebilik Nohutlarda (Cicer Arietinum L.) Potasyum Uygulamalarının Bazı Verim ve Kalite Bileşenlerine Etkilerinin Belirlenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Uşak ekolojisinde gerçekleştirilen bu araştırma kapsamında, 2 yıl süreyle (2019 ve 2020) ekilen 4 farklı nohut genotipinde (Azkan, Etiyopya, Hisar ve Sarı-98) 4 farklı potasyum dozu (0, 3, 5 ve 7 kg/da) uygulanmış, özellikle leblebi üretimi bakımından önemli görülen bazı verim ve kalite bileşenleri tespit edilmiştir. Çalışmanın tarla denemeleri Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur.
Araştırma kapsamında yılların ortalaması (gübre dozu x genotip) olarak elde edilen ortalama değerler; çıkış süresi 17.17-23.00 gün, çiçeklenme süresi 64.67-68.50 gün, bakla bağlama süresi 72.67-80.17 gün, bitki boyu 24.68-39.80 cm, ilk bakla yüksekliği 11.43 (0 kg/da Etiyopya) - 23.93 (3 kg/da Hisar) cm, bitkide bakla sayısı 12.13 (5 kg/da Azkan) – 17.90 (5 kg/da Hisar) adet/bitki, tane verimi 35.41 (3 kg/da Sarı-98) – 130.16 (7 kg/da Sarı-98) kg/da, yüz tane ağırlığı 37.33 (7 kg/da Etiyopya) – 48.17 (5 kg/da Sarı-98) gram, tane iriliği 6.83 (0 kg/da Etiyopya) - 9.00 (3 kg/da Sarı-98) mm, antraknozlu bakla oranı %0.00 (tüm gübre dozları Azkan genotipi) - %24.25 (3 kg/da Etiyopya) ve tane rengi (“L, a, b” değerleri) aralığında değişim göstermiştir.
Bu çalışmada incelenen özelliklere ait değerler genel ortalama (yıl x gübre dozu x genotip) olarak; çıkış süresi 14.00-27.67 gün, çiçeklenme süresi 58.00-74.67 gün, bakla bağlama süresi 64.33-90.67 gün, bitki boyu 22.63-40.33 cm, ilk bakla yüksekliği 10.80-25.20 cm, bitkide bakla sayısı 9.40-24.73 adet/bitki, tane verimi 19.63-180.69 kg/da, yüz tane ağırlığı 36.67-48.67 gram, tane iriliği 6.33-9.00 mm, antraknozlu bakla oranı %0.00-%48.50 ve tane rengi (“L, a, b” değerleri) değerleri arasında farklılık göstermiştir.
Çalışma kapsamında tespit edilen sonuçlar değerlendiğinde; yüksek tane verimi nedeniyle 5 kg/da potasyum uygulanan Sarı-98 genotipi, tane iriliği nedeniyle 3 kg/da potasyum uygulanan Sarı-98 genotipi ve antraknozlu bakla olmaması nedeniyle Azkan genotipi ön plana çıkmıştır. Bu araştırmanın sonuçlarına göre, nohut üretimde önemli bir paya sahip olan Uşak ilinde özellikle leblebilik nohut üretimi yönünden gerek verim gerekse kalite nitelikleri dikkate alındığında farklı bölgelere uygun potasyum gübre dozlarının ve genotiplerin belirlenmesine odaklanan farklı çalışmaların yapılması gerektiği söylenebilir.
This research carried out in the ecology of Uşak, 4 different potassium doses (0, 3, 5 and 7 kg da-1) were applied to 4 different chickpea genotypes (Azkan, Etiyopya, Hisar and Sarı-98) grown for 2 years (2019 and 2020). Some yield and quality components, which are considered important in terms of leblebi production, have been determined. The field trials of the study were set up according to the Split Plots in Randomized Blocks Trial Design with 3 replications. The average values obtained as the average of the years (fertilizer dose x genotype) within the scope of the research; emergence period 17.17-23.00 days, flowering period 64.67-68.50 days, pod set time 72.67-80.17 days, plant height 24.68-39.80 cm, first pod height 11.43 (0 kg da-1 Ethiopia) - 23.93 (3 kg da-1 Hisar) cm , number of pods per plant 12.13 (5 kg da-1 Azkan) – 17.90 (5 kg da-1 Hisar) pieces plant-1, grain yield 35.41 (3 kg da-1 Sarı-98) – 130.16 (7 kg da-1 Sarı-98) kg da-1, hundred seed weight 37.33 (7 kg da-1 Ethiopia) – 48.17 (5 kg da-1 Sarı-98) gram, seed size 6.83 (0 kg da-1 Etiyopya) - 9.00 (3 kg da-1 Sarı-98) mm, anthracnose pod ratio varied between 0.00% (all fertilizer doses Azkan genotype) - 24.25% (3 kg da Etiyopya) and grain color (“L, a, b” values). The values of the traits examined in this study as the general average (year x fertilizer dose x genotype); emergence period 14.00-27.67 days, flowering period 58.00-74.67 days, pod setting time 64.33-90.67 days, plant height 22.63-40.33 cm, first pod height 10.80-25.20 cm, number of pods per plant 9.40-24.73 pieces plant-1, grain yield 19.63 -180.69 kg da-1, hundred grain weight 36.67-48.67 grams, seed size 6.33-9.00 mm, anthracnose pod ratio 0.00-48.50% and grain color (“L, a, b” values) values differed Consequently; Sarı-98 genotype with 5 kg da-1 potassium applied due to high grain yield, Sarı-98 genotype applied 3 kg da-1 potassium due to seed size and Azkan genotype due to the absence of anthracnose pods came to the fore. According to the results of this research, it can be said that different studies focusing on the determination of potassium fertilizer doses and genotypes suitable for different regions should be carried out in Uşak province, which has an important share in chickpea production, especially considering yield and quality characteristics in terms of leblebi production.
This research carried out in the ecology of Uşak, 4 different potassium doses (0, 3, 5 and 7 kg da-1) were applied to 4 different chickpea genotypes (Azkan, Etiyopya, Hisar and Sarı-98) grown for 2 years (2019 and 2020). Some yield and quality components, which are considered important in terms of leblebi production, have been determined. The field trials of the study were set up according to the Split Plots in Randomized Blocks Trial Design with 3 replications. The average values obtained as the average of the years (fertilizer dose x genotype) within the scope of the research; emergence period 17.17-23.00 days, flowering period 64.67-68.50 days, pod set time 72.67-80.17 days, plant height 24.68-39.80 cm, first pod height 11.43 (0 kg da-1 Ethiopia) - 23.93 (3 kg da-1 Hisar) cm , number of pods per plant 12.13 (5 kg da-1 Azkan) – 17.90 (5 kg da-1 Hisar) pieces plant-1, grain yield 35.41 (3 kg da-1 Sarı-98) – 130.16 (7 kg da-1 Sarı-98) kg da-1, hundred seed weight 37.33 (7 kg da-1 Ethiopia) – 48.17 (5 kg da-1 Sarı-98) gram, seed size 6.83 (0 kg da-1 Etiyopya) - 9.00 (3 kg da-1 Sarı-98) mm, anthracnose pod ratio varied between 0.00% (all fertilizer doses Azkan genotype) - 24.25% (3 kg da Etiyopya) and grain color (“L, a, b” values). The values of the traits examined in this study as the general average (year x fertilizer dose x genotype); emergence period 14.00-27.67 days, flowering period 58.00-74.67 days, pod setting time 64.33-90.67 days, plant height 22.63-40.33 cm, first pod height 10.80-25.20 cm, number of pods per plant 9.40-24.73 pieces plant-1, grain yield 19.63 -180.69 kg da-1, hundred grain weight 36.67-48.67 grams, seed size 6.33-9.00 mm, anthracnose pod ratio 0.00-48.50% and grain color (“L, a, b” values) values differed Consequently; Sarı-98 genotype with 5 kg da-1 potassium applied due to high grain yield, Sarı-98 genotype applied 3 kg da-1 potassium due to seed size and Azkan genotype due to the absence of anthracnose pods came to the fore. According to the results of this research, it can be said that different studies focusing on the determination of potassium fertilizer doses and genotypes suitable for different regions should be carried out in Uşak province, which has an important share in chickpea production, especially considering yield and quality characteristics in terms of leblebi production.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Agronomi, antraknoz, leblebilik nohut, verim bileşenleri, Agronomy, anthrachnose, leblebi chickpea, yield components
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Buğdaylı, Ü., (2022). Uşak Ekolojisinde Yetiştirilen Leblebilik Nohutlarda (Cicer Arietinum L.) Potasyum Uygulamalarının Bazı Verim ve Kalite Bileşenlerine Etkilerinin Belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
