Anadolu’da yazılmış ilk Türkçe tıp kitaplarından biri bâh-nâme-i pâdişâhî tercümesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Eski Anadolu Türkçesi Dönemi Türk Dilinde önemli gelişmelerin olduğu telif ve tercümepek çok eserin kaleme alındığı bir dönemdir. Türkçenin bu döneminde dinî ve edebî eserlerinyanında hekimlere ve halka tıbbî bilgiler öğretmek için yazılan tıp konulu eserler karşımızaçıkmaktadır. Anadolu?da Türkçe tıp eserlerinin yazımı XIII. yüzyılın ilk çeyreğinde başlamış,başta Osmanoğulları olmak üzere Germiyan, Aydın, Menteşe beylikleri döneminde birçok tıpeseri Türkçeye kazandırılmıştır.Tarihî tıp metinleri konularına göre, genel tıp ve sağlık bilgisi metinleri, cerrah-nâmeler,göz hastalıklarıyla ilgili metinler, eczacılık kitapları, cinsel sağlık konularını anlatan bâh-nâmeler,vb. olarak ayrılabilir. Anadolu?da yazılmış pek çok bâh-nâme vardır fakat bu kitaplar üzerindeyapılan çalışmalar azdır. Bu çalışmada Anadolu?da yazılmış ilk Türkçe tıp kitaplarından biri olan,Eski Anadolu Türkçesiyle 15. yüzyılda Nâsır-ı Tûsî?nin Farsça yazılmış Bâh-nâmesi?ne atfenGermiyan Beylerinden II. Yakup Bey adına tercüme edilen Konya Yazma Eserler BölgeMüdürlüğü Hacıbektaş koleksiyonunda 25 numarada kayıtlı bâh-nâmenin içeriği, dili ve sözvarlığı üzerinde bir değerlendirme yapılmıştır.İnsan hayatında doğum ve üreme gibi önemli bir bilim dalı ve bu bilim dalında kullanılankelime dağarcığının ortaya koyulması önemlidir. Bugüne kadar Eski Anadolu Türkçesi üzerineyapılan araştırmaların çoğu dinî ve edebî metinler üzerine yoğunlaşmış, tıp yazmalarıüzerindeki çalışmalar ise sınırlı kalmıştır. Oysa bir dilin söz dağarcığını, yapı ve işleyişini tamolarak belirleyebilmek için o dilin çeşitli dallarında yazılmış eserlerin incelenmesi gerekir. Bâhnâmelerüzerinde yapılacak dil araştırmaları bu bakımdan önem taşır.
Old Anatolian Turkish Period Turkish language is a period in which many works ofcopyright and translation have been written. In this period of Turkish language, besides thereligious and literary works, the medical works written to teach physicians and people medicalinformation emerge.In Anatolia, the Turkish Medical works of spelling, XIII. began in the firstquarter of the century, the Ottomans initially Germiyan, Aydin, Menteşe was to gain manymedical works into Turkish in the period of principalities. According to historical medical texts,general medical and health information texts, cerrahname eye disease-related texts, pharmacybooks, bahname about sexual health issues, etc. There are many bahname written in Anatolia,but these studies are scarce on boks in this study, one of the first Turkish medical books writtenin Anatolia, with the Old Anatolian Turkish 15. century Nasir-I-Tusi written in Persian Bahnamedfrom Germiyan of the brain II. ın the name of Yakup Bey translated Bahname registeredin the Konya Regional Museum of Manuscripts Library of Hacıbektaş Manuscript Librarynumber 25 in the collection of content, language and vocabulary on an evaluation conducted.In human life, an important branch of science such as birth and reproduction, and thevocabulary used in this field is important. Most of the researches on Old Anatolian Turkish havebeen concentrated on religious and literary texts and studies on medical manuscripts have beenlimited. However, in order to determine the vocabulary, structure and operation of a language,the works written in various branches of that language should be examined. The languageresearches on the poems are important in this regard.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tarih, Eski Anadolu Türkçesi, Türkçe Tıp Metinleri,, Tıbbi Bitki Adları

Kaynak

Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

6

Sayı

15

Künye

Davulcu, A. C. (2018). Anadolu’da Yazılmış İlk Türkçe Tıp Kitaplarından Biri Bâh-Nâme-İ Pâdişâhî Tercümesi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(15), 40-52.