Kazakistan’da Yaşayan İki Dilli Ahıska Türklerinin Dil Seçimlerinin İncelenmesi?

İki dilli topluluklarda dil sürdürümünün sağlanması ve dil kaybının önüne geçilmesinde bireylerin dil seçimlerinin uzun süreli etkisi vardır. Bu araştırmada da Kazakistan’da yaşayan iki dilli Ahıska Türklerinin dil repertuvarlarında bulunan Türkçe, Rusça ve Kazakçaya yönelik dil seçimleri Fishman’ın ortaya attığı “alan” kavramı etrafında incelenmiştir. Tarama modeline göre tasarlanmış araştırma için Kazakistan’ın güney eyaletlerinde yaşayan 274 katılımcıdan anket aracılığı ile veriler toplanmıştır. Katılımcılar %85,0 oranında ana dillerini Türkçe olarak belirtseler de Rusça dil yeterliklerinin Türkçeden daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanında kimlik ve ana dili bağlamında dil kaybının düşük düzeyde seyrettiği belirlenmiştir. Dil öğrenme kaynağı olarak Türkçenin evde öğrenilen bir dil olduğu ve eğitim ortamında girdiye sahip olmadığı anlaşılmıştır. Kişi, ortam ve işleve bağlı olarak katılımcılar Türkçe ve Rusçayı eşit oranda kullanılıyor gibi görünse de yaş, cinsiyet ve yerleşim yeri değişkenlerine göre bu eşitliğin bozulduğu belirlenmiştir. Türkçe dil seçiminin ağırlıkla evde, aile büyükleriyle ve duygusal işleve dönük eylemler için gerçekleştirildiği sonucuna ulaşılmıştır.

Language choice of individuals has a long-term impact on ensuring language maintenance and preventing language loss in bilingual societies. This study investigates language choices for Turkish, Russian, and Kazakh which exist in the repertoire of bilingual Ahiska Turks who live in Kazakhstan around the concept of "domain" suggested by Fishman. Data were collected through surveys from 274 participants who live in the southern states of Kazakhstan for the research which is designed according to the survey model. Although the participants stated that their native language is Turkish at a rate of 85,0%, it was observed that they are much more competent in the Russian language. Within the context of identity and native language, it was determined that language loss remains at a low level. As language learning source, it was seen that Turkish is a home-learned language and does not have any input in the educational atmosphere. Although an individual seems to use Turkish and Russian in terms of language use, it was determined that this balance is impaired in people, environment, and function-based language choices. It was concluded that the Turkish language is mainly chosen to use at home, with family elders and for actions towards emotional function.