Elipsoidal yüksekliklerin ortometrik yüksekliğe dönüşümünde kullanılan enterpolasyon yöntemlerinin karşılaştırılması

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2003

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

GPS gözlemleriyle noktaların WGS84 datumunda elipsoidal yükseklikleri elde edilir. Pratik haritacılıkta ise ortometrik yükseklikler kullanılır. Elipsoidal yüksekliklerden ortometrik yüksekliklere geçiş jeoit ondülasyonunun bilinmesini gerektirir. Bu amaçla, GPS/Nivelman yöntemiyle jeoit ondülasyonları belirlenmiş değişik üç test bölgesinde, aranoktaların ondülasyon değerlerinin belirlenmesinde ağırlıklı ortalama, polinom yüzeyler, multiquadratik, en küçük karelerle kollokasyon ve Kriging yöntemi uygulanmış ve yöntemler karşılaştırılmıştır. Ağırlıklı ortalama yönteminde tüm dayanak noktalan ve kritik daire olmak üzere iki farklı yaklaşım kullanılmıştır. Polinom yüzeyleri için; lineer, quadratik, kübik, bi- lineer, bi-quadratik ve bi-kübik yüzey, multiquadratik yöntem için; farklı trend modelleri ve farklı geometrik parametre uygulanmıştır. Kollokasyon ve Kriging yönteminde trend yüzeyi quadratik seçilmiştir. Kriging yöntemi için; teorik variograma ilişkin bilinmeyen parametrelerin çözümünde iki farklı yaklaşım düşünülmüştür. Uygulama küresel, üssel ve Gaussian modellerine dayalı olarak gerçekleştirilmiştir. Yöntemlerin bölgeye uygunluğu test noktalan ile noktasal anlamda belirlenmiştir. Test bölgelerinde uygulanan beş farklı enterpolasyon yöntemi ve her birinin alt varyasyonları için yapılan uygulama sonuçlarına göre; yüzeyin enterpolasyon modelinin seçiminde etkili olduğu ve genel olarak multiquadratik ve Kriging yöntemlerinin jeoit ondülasyonlarının enterpolasyonunda benzer sonuçlar verdiği görülmüştür.
Ellipsoidal heights of the points are obtained in WGS84 datum by GPS. In practical surveying missions, orthometric heights are used. Geoid undulations must be known to transform ellipsoidal heights to orthometric one. For this reason, geoid undulations for interpolation points in the three test areas with some reference points, which their geoid undulations were known, were computed by using invers distance weighted methods, polinomial surface, multiquadratic methods, least square collocation and m Kriging interpolation methods and then the results were then compared with respect to these interpolation techniques. For the invers distance weighted method, two different approaches were used as all control points and search circle linear, quadratic, cubic, bi-linear, bi-quadratic and bi cubic models for polynomial surfaces and different trend models, and different geometric parameter for multiquadratic methods were held on. In the collocation and Kriging methods, trend surface was choosen quadratic for Kriging method two different approaches were considered in solution of the unknown parameters corresponding to the theoretical variogram. Application was made based on spherical, exponential and Gaussian models. The availability of methods were determined by test points. According to the used five different enterpolation methods and results which are made for the subvariations of each methods, it is shown that surface is efficient in the selection of enterpolation method and usually multiquadratic and Kriging methods are given similar results in the enterpolation of geoid ondulation.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Ortometrik yükseklik, Ağırlıklı ortalama, Polinom yüzeyler, Multiquadratik, Kollokasyon, Kriging, Deneysel variogram, Variogram modelleri, Geoid, Ellipsoidal height, Orthometric height, Polinomial surface, Multiquadric methods, Least squares collocation, Kriging, Experimental variogram, Elipsoidal yükseklik, Jeoid, Invers distance weighted methods, Variogram models

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Yiğit, C. Ö. (2003). Elipsoidal yüksekliklerin ortometrik yüksekliğe dönüşümünde kullanılan enterpolasyon yöntemlerinin karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya.