Kırgızistan'ın Oş Bölgesi Özgen Ceviz (Juglans Regia L.) Ormanında Ümitvar Tiplerin Seleksiyonu

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışma 2020-2022 yıllar arsında Kırgızistan’ın Oş ili, Özgen Ceviz Ormanı’nda ve bazı köylerde yürütülmüştür. Araştırmanın ilk yılında 38, ikinci yılda 50 tip eklenerek 88, üçüncü yılında da toplam 102 ceviz ağacından örnek alınarak pomolojik analizleri yapılmıştır. İlkbahar aylarında da fenolojik gözlemlere ilaveten ağaç yaşı, taç genişliği, yandal verimi gibi bazı özellikler ölçülmüştür. Çalışma sonuçlarına göre Ağaç yaşı 4-250 yaş arasında, ağacın gövdesi 0.25-5,00 m arasında, ağacın taç genişliği 1,5-10 m arasında, ağaç boyu 2,5-25 m arasında, bir saptaki meyve sayısı 1-12 adet arasında yan dallarda meyve verme de %0,00- 88,00 arasında değişim göstermiştir. Fenolojik gözlemler sonucu ise bölgelerin rakım ve iklim özelliklerine göre değişkenlik göstermiştir. Seçilen tipler arasında tepe tomurcuk patlama tarihi 17 Mart ile 30 Nisan arasında, yapraklanma tarihi 23 Mart ile 6 Mayıs arasında değişim gösterdiği gözlemlenmiştir. Pomolojik analizler sonucu ceviz örneklerinin en, boy ve yüksekliği sırasıyla 23,09-36,08 mm, 26,23-45,75 mm, 23,35-44,31 mm arasında bulunmuştur. Kabuklu meyve ağırlığı bakımından 4,21-23,26 g, kabuk rengi bakımından %9,80’i açık, %67,60’ı orta, %2,50’si koyu, kabuk pürüzlülük durumu %33,40’ı düz, %43,10’u orta, %23,50’si pürüzlü, kabuk kırılma bakımından %11,7’si kolay, %22,50’i orta, %65,70’si zor, kabuktan ayrılması bakımından %38,3’ü kolay, %39,2’si orta, %22,50’i zor, kabuk kalınlığı bakımından 0,78-2,42 mm arasında değişim gösterdiği tespit edilmiştir. İç meyve ağırlığı bakımından 1,84-8,40 g arasında, randıman bakımından %29,40-79,00, iç meyve rengi bakımından %19,70’i (20 tip) açık, %43,10’i (44 tip) sarı, %2,90 (3 tip) koyu, %34,30 (35 tip) esmer olduğu tespit edilmiştir.
This study was carried out in 2020-2022 in Uzgen Walnut Forest and some villages in Osh province, Kyrgyzstan. In the first year of the study, 38 walnut trees were sampled, in the second year 88 walnut trees were sampled with 50 accessions, and in the third year, a total of 102 walnut trees were sampled and analyzed pomologically. In addition to phenological observations, some characteristics such as tree age, crown width, side yield were measured in spring. According to the results of the study, tree age varied between 4-250 years, tree trunk between 0,25-5,00 m, crown width between 1,50-10,00 m, tree height between 2,50-25,00 m, number of fruits on a stem between 1-12 pieces, fruiting on side branches between 0,00- 88,00%. The results of phenological observations varied according to the altitude and climate characteristics of the regions. It was observed that the peak bud burst date varied between March 17 and April 30, and the leafing date varied between March 23 and May 6 among the selected types. As a result of pomological analysis, the width, length and height of the walnut samples were found between 23,09-36,08 mm, 26,23-45,75 mm, 23,35-44,31 mm, respectively. In terms of in-shell fruit weight 4,21-23,26 g, in terms of shell color 9,80% light, 67,60% medium, 22,50% dark, in terms of shell roughness 33,40% smooth, 43,10% medium, 23,50% rough, in terms of shell breakage 11,70% easy, 22,50% medium, 65,70% difficult, 38,30% easy, 39,20% medium, 22,50% difficult in terms of separation from the shell, and 0,78-2,42 mm in terms of shell thickness. It was determined that the inner fruit weight varied between 1,84-8,40 g, the yield varied between 29,40-79,00%, the inner fruit color varied between 19,70% (20 types) light, 43,10% (44 types) yellow, 2,90% (3 types) dark, 34,30% (35 types) dark.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Juglans regia L., Kırgızistan, Özgen Ceviz Ormanı, Seleksiyon., Juglans regia L., Kyrgyzstan, Selection, Uzgen Walnut Forest.

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Zhaanbaev M., (2023). Kırgızistan'ın Oş Bölgesi Özgen Ceviz (Juglans Regia L.) Ormanında Ümitvar Tiplerin Seleksiyonu. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.