Manisa'da Osmanlı Dönemi sıbyan mektepleri
| dc.contributor.advisor | Eroğlu, Bahtiyar | |
| dc.contributor.author | İnci, Şule | |
| dc.date.accessioned | 2018-02-19T07:34:44Z | |
| dc.date.available | 2018-02-19T07:34:44Z | |
| dc.date.issued | 2007 | |
| dc.department | Enstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Ana Bilim Dalı | en_US |
| dc.description.abstract | Osmanlı Devleti 320 yıl boyunca dünyanın ileri gelen devletleri arasında yer almıştır. Kuruluşundan yıkılışına kadar halkın ihtiyaç duyduğu han, hamam, cami, medrese, sıbyan mektebi, kütüphane, mescit ve bunların bir çoğunu içinde barındıran külliyeler inşa etmişlerdir. Eğitim alanında, sınırları içerisinde kalan, büyük küçük demeden her yerleşim merkezinde yapılar yapmışlardır. Selçukluların devamı niteliğinde görebileceğimiz eğitim yapıları içerisinde kütüphaneleri, medreseleri, sıbyan mekteplerini sıralayabiliriz. Çocukların eğitime ilk başladıkları, dönemin ilkokulları olarak adlandırabileceğimiz sıbyan mektepleri, küçük ölçekli, gözü yormayan sade bir mimariye sahip yapılardır. Osmanlı Devleti'nin hüküm sürdüğü birçok şehirde görebileceğimiz sıbyan mekteplerinin örneklerine Manisa'da da rastlamaktayız. Bir eğitim kurumu olan bu mekteplerden önce insanoğlunun yaşamaya başladığı ilk yüzyıllardan Osmanlı'ya kadar olan eğitim tarihi; Avrupa eğitim tarihi ve Türk Eğitim Tarihi olarak iki ana başlıkta özetlenmeye çalışılmıştır. Ayrı bir başlık altında yer verilen Osmanlı eğitim tarihinde ise kuruluşundan yıkılışına kadar eğitim öğretim veren tüm kurumlar hakkında bilgi verilip örneklendirilmiştir. Devamında sıbyan mekteplerinin tanımı, gelişimi, fonksiyonu, öğretim ve idari sistemi ve mimarisi incelenmiştir. Mimarisi incelenirken İstanbul Üsküdar Mihrimah Sultan Külliyesi Sıbyan Mektebine ait fotoğraflar, vaziyet planı, plan, görünüş, kesit ve perspektif çizimlerine yer verilmiştir. Tez konumuz olan Osmanlı dönemi Manisa sıbyan mektepleri ile ilgili yapılan çalışmalarda varlığını tarihi kaynaklardan öğrendiğimiz ancak bugün mevcut olmayan 29 sıbyan mektebi yer almaktadır. Bununla beraber halen mevcut olan 6 sıbyan mektebi değerlendirilmiştir. Değerlendirme; yeri ve bugünkü durumu, inşa tarihi ve banisi, mimarı ve ustaları, kitabesi, mimarisi ve tezyinatı, malzeme ve teknik özellikleri, geçirdiği tamirat ve tadilatlar ana başlıklarında yapılmıştır. Ayrıca mekteplerin rölöveleri alınarak, vaziyet planı, plan ve cepheleri çizilmiştir. İstanbul, yapımlarına Fatih Sultan Mehmet Dönemi'nde başlanan sıbyan mekteplerinin en güzel örneklerini barındırmaktadır. Osmanlı Devleti'nde önemli bir yeri olan Şehzadeler Şehri Manisa ile İstanbul sıbyan mektepleri; şehir içindeki yeri, mimari özellikleri, tavan ve örtü sistemi ve süslemesi ana başlıkları altında İstanbul'da plan, vaziyet planı ve fotoğraflarla desteklediğimiz örneklerle birlikte karşılaştırılmıştır. Küçük ölçekli olan ve haklarında fazla kaynak olmayan sıbyan mekteplerinin özellikle mahalle mektebi görünümünde olanlar kaderine terk edilmiş durumdadır. Çalışmamızdaki amaç kültürel kimliğimizin bir parçası olan sıbyan mekteplerine hak ettiği ilginin gösterilmesi ve gelecek kuşaklara özgün nitelikleriyle aktarılmasını sağlamaktır. | en_US |
| dc.description.abstract | Ottoman Empire was one of the leading states for 320 years. From the beginning to collapse, Ottomans constructed the buildings like hotels, baths, mosques, universities, sibyan schools, library and a collection of buildings of an institution composed of schools, a mosque, lunatic asylum, hospital, kitchen and bath, which their people need. They have constructed many buildings on education in every town, whether they are big or small, in their huge territory we can see library, university and sibyan schools as educational building which are the continuing style of Seljuk Empire. Sibyan schools, which can be described as primary schools where the children have their first education, have a small plain architecture which doesn?t give harm to eyes. In Manisa, we can find the examples of sibyan schools as we can come across every place the Ottomans reigned. Before studying these schools, the education from creation to Ottoman Empire is divided into two main headings: The history of European education and The history of Turkish education. Under the heading of the history of Ottoman Education, the information about all educational buildings from the beginning to collapse of the empire have been given and they have been exampled. Then, the description of Sibyan Schools, their development, functions, educations and administral system and architecture have been examined. While examining, its architecture, plan, photograph, section, perspective, drawings are presented. In this study, we have studied 29 sibyan schools which we have learnt their existence from historical sources and do not exist any more at the moment. In addition, that we have studied 6 sibyan schools which are still present. The study is done under the following headings; its place, date of construction, architecture, architect, decoration, the technical aspects and material the repairs they have had and today?s state. Besides, taking their roloves, their plan, stance plan, front of buildings was drawn. Istanbul has the most beatiful examples of Sibyan schools which began to be constructed during Fatih the Conqueror?s period. The Sibyan schools in Istanbul and Manisa have been compared with each other according to their place in a city, architectural aspects, roof and cover systems, decoration. The small sibyan schools, which we don?t have much information about and be built in suburbs were left their fate. One of our aims is to give deserved importance to the Sibyan schools which are part of our culture and to narrate them with their own features to the next generations. | en_US |
| dc.identifier.citation | İnci, Ş .(2007). Manisa'da Osmanlı Dönemi sıbyan mektepleri. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Konya. | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/8823 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.selcuk | 20240510_oaig | en_US |
| dc.subject | Osmanlı Devleti | en_US |
| dc.subject | Ottoman Empire | en_US |
| dc.subject | Eğitim tarihi | en_US |
| dc.subject | History of education | en_US |
| dc.subject | Sıbyan mektebi | en_US |
| dc.subject | Sibyan schools | en_US |
| dc.subject | Manisa | en_US |
| dc.title | Manisa'da Osmanlı Dönemi sıbyan mektepleri | en_US |
| dc.title.alternative | Sibyan Schools During Ottoman Period In Manisa | en_US |
| dc.type | Master Thesis | en_US |
