Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi’nden kalıp yapımı bir kâse

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Bölümü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Hellenistik Dönem’in popüler seramik gruplarından olan kalıp yapımı kâseler, genellikle yarı küresel formda, kaidesiz ve kulpsuz, dış yüzeyleri kabartma bezemeli içki kâseleridir. Hellenistik Dönem’de, Anadolu’da da popüler olan bu tür kaplar, MÖ 3. yüzyıldan 1. yüzyıl ortalarına kadar Akdeniz havzasında ve Karadeniz’de yaygındır. Atinalı çömlekçiler tarafından metal kapların pişmiş toprak taklitleri niteliğinde üretilmişlerdir. Kâselerin dış yüzeylerinde kabartma şeklinde bitkisel, geometrik ve figürlü bezemeler yer almaktadır. Kalıp yapımı kâselerde Attika ve Delos olmak üzere iki yaygın tip vardır. Bu kâseler MÖ 3. yüzyılın sonlarından itibaren Anadolu’daki yerel atölyeler tarafından da üretilmiştir; Pergamon, Sardis, Ephesos, Phokaia, Tralleis, Laodikeia, Tripolis, Sagalassos, Kibyra, Kremna, Tarsos ve Orontes (Asi Nehri) kıyısındaki Antiokheia, Anadolu’daki önemli üretim merkezlerinden bazılarıdır. Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi’nde korunmakta olan kalıp yapımı kâse müzeye satın alma yoluyla kazandırılmıştır. Söz konusu kâse, özellikle duvar kısmında yer alan figürlü sahnesiyle ön plana çıkmaktadır. Bu sahnede, hoplitler, Amazonlar (?) ve Athena-Hera ikilisinin tasvir edildiği düşünülmektedir. Kâsenin yüzeyinde yan yana dizili olarak, toplam on altı figür on iki grup halinde betimlenmiştir. Figürlü kâselerde genellikle mitolojik sahneler bulunurken, Kahramanmaraş Müzesi’ndeki örnekte görülen figürlerin tam benzerine rastlanmamakla birlikte, kompozisyonun Ionia kâseleri arasında, formu, mitolojik konuları ve figürleriyle dikkat çeken Homerik kâselerle benzerliği dikkati çekmektedir. Formu ve bezemesiyle Ionia’da üretildiği düşünülen kâse, MÖ 3. yüzyıl sonları ile 2. yüzyıl arasına ait olmalıdır. Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi koleksiyonunda bulunan bu kâsenin ilk defa ayrıntılı olarak ele alınması ve benzersiz figürleri, Hellenistik kabartmalı kâselere yeni bir örnek eklemesi açısından önemlidir.
The Hellenistic Period mould-made bowls were a popular type of ceramic during that era. Typically hemispherical and decorated with relief on the exterior, these drinking bowls were widely used in the Mediterranean basin and the Black Sea region from the 3rd century to the mid-1st century BCE. Created as imitations of metal vessels, the bowls featured relief decorations of floral, geometric, and figurative motifs on the exterior surfaces. These bowls are divided into two main classes: Attic and Delian. Local workshops in Anatolia began producing these bowls by the late 3rd century BCE, and notable production centers included Pergamon, Sardis, Ephesus, and other cities in the region. The mould-made bowl preserved in the Kahramanmaraş Archaeology Museum was acquired through purchase. This particular bowl stands out due to its figurative scene on the wall section. It is believed to depict hoplites, Amazons (?), and the duo of Athena-Hera. These figures are organised into twelve groups, comprising a total of sixteen figures. While this bowl's figures do not have an exact parallel, it bears resemblance to Homeric bowls among the Ionian ceramics in terms of form, mythological themes, and figures. It is believed to have been produced in Ionia and likely dates between the late 3rd century and the 2nd century BCE based on its form and decoration. The detailed examination of this bowl, which is part of the Kahramanmaraş Archaeology Museum collection, is significant as it adds a new example to the corpus of Hellenistic relief bowls.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kalıp Yapımı Kase, Kabartmalı Kase, Kahramanmaraş Müzesi, Anadolu, Seramik, Mould-Made Bowl, Floral Bowls With Figures, Ceramic, Anatolia, Kahramanmaraş Museum

Kaynak

Arkhaia Anatolika: Anadolu Arkeolojisi Araştırmaları Dergisi

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

7

Künye

Ok, M., Canlı, H. (2024). Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi’nden kalıp yapımı bir kâse. Arkhaia Anatolika: Anadolu Arkeolojisi Araştırmaları Dergisi, (7), 14-28. https://doi.org/10.32949/Arkhaia.2024.63