Horasan Türkçesinin Bocnurd Ağzında kanıtsallık (evidentiality)
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Kanıtsallık (evidentiality), olayla ilgili bilginin hangi kaynaklardan elde edildiğini bildiren bir dil bilgisi kategorisidir. Türkçede kanıtsallık, bilginin dolaylı yollardan sağlandığına göndermede bulunan dolaylılık (indirectivity) olarak ortaya çıkar. Kanıtsallıkta konuşur, olay anında değil, olay sonrasında devreye girer. Bilgi, olay sonrasında oluşan ortamın sunduğu imkânlardan elde edilir. Bocnurd ağzında kanıtsallık, fiillere eklenen -(I)ddI(r), -dI, -?di ekleri ve isimlere eklenen IdI ~ -(y)IdI ~ -(y)dI, imiş ~ -(y)imiş yapılarıyla işaretlenmektedir. Bunlar arasında kanıtsallık ifadesi için -(I)ddI(r) ve IdI ~ -(y)IdI ~ -(y)dI yapıları karakteristiktir. -?di eki, kanıtsallığın geçmiş zamanda bildirilmesinde kullanılmaktadır. Sistemde kanıtsallık işaretleyicilerinin türü ve sayısı, tarihsel gelişimin ve dil etkileşimlerinin sonucunda şekillenmiştir. Buna göre de Bocnurd ağzının kanıtsallık tablosu, Oğuz grubunun diğer üyelerine göre bir dereceye kadar farklılaşmıştır.
Evidentiality is a grammar category reporting which sources the factual information is obtained from. Evidentiality in Turkic appears as indirectivity referring to indirect information. The talker comes into play after the event, not during the event. Information is obtained from the opportunities which are presented by the environment arisen after the event. Evidentiality in Bocnurd dialect is marked by the structures of -(I)ddI(r), -dI, -?di suffixes attached to verbs and IdI ~ -(y)IdI ~ -(y)dI, imiş ~ -(y)imiş suffixes attached to nouns. Among them, the structures of -(I)ddI(r) and IdI ~ -(y)IdI ~ -(y)dI are characteristic for evidentiality expression. -?di suffix is used for stating evidentiality in the past tense. The type and number of evidentiality markers in the system has been formed as a result of historical developments and language relationships. Accordingly, the evidentiality table of Bocnurd dialect has been differentiated to some extent according to other members of Oghuz group.
Evidentiality is a grammar category reporting which sources the factual information is obtained from. Evidentiality in Turkic appears as indirectivity referring to indirect information. The talker comes into play after the event, not during the event. Information is obtained from the opportunities which are presented by the environment arisen after the event. Evidentiality in Bocnurd dialect is marked by the structures of -(I)ddI(r), -dI, -?di suffixes attached to verbs and IdI ~ -(y)IdI ~ -(y)dI, imiş ~ -(y)imiş suffixes attached to nouns. Among them, the structures of -(I)ddI(r) and IdI ~ -(y)IdI ~ -(y)dI are characteristic for evidentiality expression. -?di suffix is used for stating evidentiality in the past tense. The type and number of evidentiality markers in the system has been formed as a result of historical developments and language relationships. Accordingly, the evidentiality table of Bocnurd dialect has been differentiated to some extent according to other members of Oghuz group.
Açıklama
URL: http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/1168
Anahtar Kelimeler
Horasan Türkçesi, Bocnurd ağzı, Kanıtsallık, Dolaylılık, Dil ilişkileri, Khorasan Turkic, Bojnurd dialect, Evidentiality, Indirectivity, Language relationships
Kaynak
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Doğan, T. (2018). Horasan Türkçesinin Bocnurd Ağzında kanıtsallık (evidentiality). Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (44), 1-14.
