Biyoloji felsefesinde nedensellik kavramı
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bilimin ve felsefenin en tartışmalı konularından olan nedensellik, biyoloji bağlamında ele alındığında çok daha kompleks bir sorunla karşılaşılmaktadır. Klasik nedensellik; yapı ve sistemleri indirgeyerek, parçalara ayırarak incelerken biyolojik sistemlerde bu olanaksızdır. Fakat biyolojik yapılarda bu tür bir müdahale sistemin kendine özgü (sui generis) özellikleri gereği mümkün değildir. Biyolojik sistemlerde sayısız olay meydana gelir ve neredeyse bütün bu olaylar, süreçler birbirleriyle ilişkilidir. Bu nedenle biyolojik yapılardaki etkileşimleri açıklayıp anlamlı hale getirebilmek için korelasyon, heterarşi, emergent özellikler, süreç felsefesi, epigenetik, geri bildirim döngüleri gibi kavramlar üretilmiştir. Bütün bunlar da bir anlamda biyoloji alanında nedensellik kavramının bilhassa fizik biliminden farklılık gösterdiğine işaret eder. Nitekim bu çalışmanın temel amacı da biyoloji felsefesindeki nedensellik kavramının bilhassa fiziksel bilimlerden farklı olduğunu göstermek olmuştur. Böylelikle tezde ulaşılan önemli sonuçlardan birisi de geleneksel anlayışın aksine bilim felsefesi yapma biçiminin fiziğe göre değil de biyolojinin kendine özgü kavramsal ve yöntemsel süreçlerinde incelenmesi gerektiğini açığa çıkarmıştır.
Causation, one of the most controversial issues in science and philosophy, is faced with a much more complex problem when considered in the context of biology. Classical causality examined structures and systems by reducing them and breaking them into pieces. However, such an intervention in biological structures is not possible due to the unique (sui generis) characteristics of the system. Numerous events occur in biological systems, and almost all these events and processes are interrelated. For this reason, in order to explain and make meaningful the interactions in biological structures, an approach as realistic as possible has been tried to be presented by using correlation, heterarchy, emergent properties, process philosophy, epigenetics and feedback loops. For this reason, it is aimed to realize the internal dynamics of biological systems, to avoid generalizing and limiting judgments and to try to see the whole system and to present a new perception of causality. This thesis is important in terms of providing an introduction to new and comprehensive studies.
Causation, one of the most controversial issues in science and philosophy, is faced with a much more complex problem when considered in the context of biology. Classical causality examined structures and systems by reducing them and breaking them into pieces. However, such an intervention in biological structures is not possible due to the unique (sui generis) characteristics of the system. Numerous events occur in biological systems, and almost all these events and processes are interrelated. For this reason, in order to explain and make meaningful the interactions in biological structures, an approach as realistic as possible has been tried to be presented by using correlation, heterarchy, emergent properties, process philosophy, epigenetics and feedback loops. For this reason, it is aimed to realize the internal dynamics of biological systems, to avoid generalizing and limiting judgments and to try to see the whole system and to present a new perception of causality. This thesis is important in terms of providing an introduction to new and comprehensive studies.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Nedensellik, Biyoloji Felsefesi, Bilim, Fizik, Biyoloji, Causality, Philosophy Of Biology, Science, Physics, Biology
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Okur, O. N. (2024). Biyoloji felsefesinde nedensellik kavramı. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
