Üniversite öğrencilerinin duygularını ifade edebilmelerinin aleksitimi ve psikolojik ihtiyaçlarına göre incelenmesi

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2010-08-18

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin duygularını ifade etmeleri ile aleksitimi ve psikolojik ihtiyaçları arasındaki ilişkiyi çeşitli değişkenlere göre incelemektedir. Araştırmanın bağımsız değişkenleri cinsiyet, sınıf, yaş, aile içerisinde kendini ifade edebilme, aleksitimi, psikolojik ihtiyaçlardır. Araştırmanın bağımlı değişkeni ise duyguları ifade etmedir. Bu araştırmanın evrenini Selçuk Üniversitesi'nin farklı fakültelerinde öğrenim görmekte olan 1. ve 4. sınıf öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışma evreni, Eğitim Fakültesi, Mesleki Eğitim Fakültesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Tıp Fakültesi, İlahiyat Fakültesi, Mühendislik Fakültesi, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Konservatuar ve Teknik Eğitim Fakültesi olarak belirlenmiştir. Araştırma örneklemi bu fakültelerin çeşitli bölümlerinde öğrenim görmekte olan 1, ve 4. sınıf öğrencilerinden tesadüfi küme örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Araştırma örneklemi 461'i kız 313'ü erkek olmak üzere toplam 774 öğrenciden oluşmaktadır. Verilerin analizinde t testi, tek yönlü varyans analizi, tukey testi, regresyon analizi ve pearson momentler çarpım korelâsyonu kullanılmıştır. Araştırma ile ilgili bulgular incelendiğinde; cinsiyet değişkenine göre duyguları ifade etme ölçeğinin yakınlık ve olumlu duygu alt boyutlarında, kız öğrencilerin puan ortalamalarının erkek öğrencilerden anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmektedir. Olumsuz duygu alt boyutunun ise cinsiyet değişkenine göre farklılaşmadığı bulunmuştur. Üniversite öğrencilerinde, duyguları ifade etme ölçeğinin yakınlık alt boyutu puan ortalamasına bakıldığında; dördüncü sınıf öğrencilerinin puan ortalamalarının birinci sınıf öğrencilerinden anlamlı ölçüde yüksek olduğu görülmektedir. Duyguları ifade ölçeğinin olumlu duyguları ifade etme ve olumsuz duyguları ifade etme alt boyutlarına bakıldığında ise I. Sınıf öğrencileri ile IV. Sınıf öğrencilerinin skorlarının farklılaşmadığı gözlemiştir. Ebeveynlerin eğitim durumu değişkenine göre ise; duyguları ifade edebilmenin yakınlık, olumlu duygu, olumsuz duygu alt boyutlarından alınan skorların gruplar arasında anlamlı düzeyde faklılaşmadığı bulunmuştur. Yaşamlarını geçirdikleri yerleşim yeri değişkeni ile ilgili bulgulara göre; öğrencilerin duygularını ifade etme ölçeğinin yakınlık, olumlu duygu ve olumsuz duygu alt boyutlarında anlamlı düzeyde fark olduğu görülmektedir. Yaşamının büyük çoğunluğunu büyük şehir, şehir ve ilçe de geçiren üniversite öğrencilerin yakınlık alt ölçeği puan ortalamaları yaşamının çoğunluğunu köyde yaşayanlardan anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Aile içerisinde kendilerini ifade edenler ile kısmen ifade eden öğrencilerin yakınlık alt boyutu puan ortalamaları, kendini ifade edemeyen öğrencilere göre daha yüksektir. Üniversite öğrencilerinde psikolojik ihtiyaçlardan başarı, ilişki, özerklik, başatlık boyutları ile duyguları ifadenin yakınlık ve olumlu duygu alt ölçek puanları arasında pozitif yönlü ilişki olduğu görülmektedir. Ayrıca üniversite öğrencilerinin duyguları ifade olumsuz duygu alt ölçek puanlarının psikolojik ihtiyaçlardan başarı, ilişki, özerklik, başatlık ile de pozitif yönlü ilişkili olduğu bulunmuştur. Üniversite öğrencilerinin duyguları ifade yakınlık alt boyutu skorlarının; aleksitimi ölçeğinin duyguları tanıma zorluğu, duyguları ifade zorluğu, dışa dönük düşünce skorları ile negatif yönlü anlamlı düzeyde ilişkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca duyguları ifade olumsuz duygu alt ölçek puanları ile aleksitimi duyguları ifade zorluğu arasında negatif yönlü anlamlı düzeyde ilişki gözlenmiştir. Yakınlık duygusu psikolojik ihtiyaçlardan başarı ihtiyacı ile pozitif yönde anlamlı bir ilişkiye sahip görünürken, aleksitimide duyguları tanıma güçlüğü ile negatif yönde ilişkili görünmektedir.
This study examines the relationship between emotion expression of university students with alexithymia and phsycological needs according to different variables. The independent variables of this study are gender, seniority, age, expression of emotion in family, alexithymia and phsycological needs. Dependent variable is expression of emotions. Total field of this study is the students from different faculties of Selcuk University, from first class to fourth. Field of this study is composed of the students from Faculty of Education, Faculty of Professional Education, Faculty of Dentistry, Faculty of Medicine, Faculty of Theology, Faculty of Economics and Management, Faculty of Fine and Arts, Conservatory and Faculty of Technical Education. Sample of the survey is selected with random cluster sampling from first to fourth class students of these faculties. It is composed of 774 students, 313 were males and 461 were females. Data analysis was made using t-test, one way variance analysis, tukey test, regression analysis and Pearson?s Moments Correlation Coefficient. When the results are examined it?s found that according to gender variable, females had significantly higher score than males on emotion expression closeness and positive feelings subscales. Negative emotion subscale scores didn?t change according to gender variable. According to seniority variable, fourth class students? average score of emotion expression closeness subscale was significantly higher than first class students?. Fourth and first class students? scores didn?t differ in expression of negative and positive feelings which are the subscales of Emotion Expression Scale. According to educational status of parents variable; it is found that there was no significant difference between groups on closeness ,positive and negative feelings subscales of emotion expression. According to accomodation variable; there was significant difference between emotion expression closeness, negative and positive emotions subscale scores. Students who lived in big cities, cities and towns had higher closeness subscale scores than students who lived in villages. Students who could express him/her self and who sometimes could express him/her self in families had significantly higher closeness subscale scores than the other students who could not express him/herself in their families. Moreover, psycological needs of success, relationship, autonomy and dominance scores seemed to have positive relationship with emotion expression closeness and positive feelings subscale scores. Furthermore, it is found that there was a positive relationship between emotion expression negative feelings subscale scores and psycological needs of success, relationship, autonomy and dominance scores. There was a negative significant relationship between emotion expression closeness subscale and difficulty in recognition of emotions, difficulty in expression of emotions and extrovert toughts subscales of alexitymia. Moreover, there was negative significant relationship between difficulty in emotion expression in alexithymia and expression of negative emotions subscale scores. Closeness subscale had a positive significant relationship with need of success but a negative relationship with difficulty in recognition of emotions.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Aleksitimi, Alexitmia, Duyguları ifade etme, Emational expression, Eğitim psikolojisi, Education psychology, Kendini anlatma, Self explanation, Psikolojik ihtiyaçlar, Psychological needs, Üniversite öğrencileri, University students

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Yalçın, S. B. (2010). Üniversite öğrencilerinin duygularını ifade edebilmelerinin aleksitimi ve psikolojik ihtiyaçlarına göre incelenmesi. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış doktora tezi, Konya.