Olağanüstü durumlarda toplumsal dayanışma ve bütünleşmeye basının katkısı: Milli Mücadele dönemi Türk basını
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2005
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Millû Mücadele dönemi toplumsal yapısı olağanüstü bir durum arz etmektedir. Olağanüstü durum toplumda eskinin bitmek ve yok olmaz üzere olduğu ve yerine yenisinin konamadığı durumlardan biridir. Uzun savaş dönemleri zorunlu olarak toplumda olağanüstü durumlara neden olmaktadır. Basının ulus devlet ve modernleşme olgusuyla ilişkisi vardır. Toplumsal değişim ve toplumun yeniden yapılanmasında basın önemli işlevlerde bulunmaktadır. Aynı zamanda basın, olağanüstü durumlarda toplumsal bütünleşme ve toplumsal dayanışma olgusunu sağlayan öğelerden biridir. Milli Mücadele basınının temel özelliklerine bakıldığında aynı durum görülür. Basın bir propaganda aracı olarak toplumda yer almaktadır. Anadolu'da yayınlanan bütün gazeteler, Matbuat ve İstihbarat Umum Müdüriyeti'nin kontrolü altındadır. Bu müdüriyet doğrudan Meclis Başkanlığı'na (aynı zamanda Ordu Komutanlığına) bağlıdır. Bu bağlılık haber ve bilgi kaynaklarına sahip olma, gazete çıkarma yetkisi, gazete ile ilgili diğer düzenlemeler ve maddû olanaklarla ilişkilidir. Gazetelerde resmû tebliğlerin yayınlanma zorunluluğu vardır. Aykırı hareket edenler ve yardım alamayan gazeteler ya baskı sayısını azaltmak yada bir zaman sonra yayın hayatına ara vermek zorunda kalmışlardır. Olağanüstü bir durum olarak savaşlarda halk, gerekli bilgiyi cephe ve cephelerde harekâtları gazetelerden öğrenmek istemiş böylece gazete tirajları artmıştır. Savaş neticesini bekleyen halkta, bilgi açlığını gidermek için gazeteler normal baskılarına ilâveten el ilanı, ikinci baskı, akşam baskısı gibi baskılar yapmışlardır. Millû Mücadele gazetelerinin dünya görüşü, belirlenmiş bir amaca yöneliktir. O da Milû Mücadele'ye katkıdır. Gazetelerdeki haber ve yazı dağılımı, bize Millû Mücadele toplumunda öne çıkan olayların neler olduğunu gösterir. Gazetelerde en çok yer alan haber % 30'larla dış dünya ile ilgili haberlerdir, gazetelerin birlik ve beraberlik ile ilgili haberleri % 20'lerdedir, Yunanlılar ile ilgili haberler ise gazete haberlerinin ortalama % 25'ini oluşturmaktadır. Ordu ve cephe haberleri % 20'ye tekabül ederken yerel haberler daha düşük olmaktadır. Gazeteler toplumun üyeleri arasında ortak bir duygunun gelişmesine katkıda bulunmuştur. Özellikle olağanüstü durumda, gazeteler ortak düşmana karşı sembol ve anlamları temsil ederek ve taşıyıcılığını yaparak toplumsal dayanışma ve bütünleşmenin yaratılmasında önemli bir rol oynamışlardır.
The social structure of the period of Turkish National struggle can be considered as an unordinary social condition. In unordinary condition, the traditional features of society tend to be extinguished and no new ones come forth. The long periods of war are inevitable causes of unordinary conditions of the society. Press has a close relation with the phenomenon of nation-state and modernization. In social change and restructuration of society press has a central role. Specifically, in unordinary condition press plays one of the most important roles in social integration and social solidarity. The press of the Turkish National Struggle has these main characteristics. It was used as an instrument of propaganda. All the newspapers in Anatolia were tied to The General Directory of Press (Matbuat Umum Müdürlüğü). This directory was directly controlled by the Presidency of the Grand National Assembly (at he same time by the Army Commandership). This control was related to possessing the resource of information and news, authorization to print a newspaper, financial support and other arrangements in having and publishing newspaper. Newspapers had to publish official papers. The newspapers that did not obey these regulations were not financially supported so that they needed either to decrease the number of newspapers printed or to pause publication. In the unordinary condition, people had access to information about war solely through newspapers. So the sale of newspapers increased. In order to meet the need of information between people, second copies of the newspapers, hand notices and night editions were also published. The ideology of the Press of Turkish National Struggle is determined by considering its role in this struggle. The distribution of the news and articles in the newspapers shows the significant events of this time. In newspapers, we see that 30 percent of the news was about external world, then news about social unity and solidarity occupied 20 percent, the news about Greece comprised of the 25 percent, and 20 percent of the news were placed about army and front lines. The newspapers have contributed to the development of common feeling among the members of society. Especially in unordinary condition, newspapers had an important role in the creation of social solidarity and integration through representing and carrying symbols and events against the common enemy.
The social structure of the period of Turkish National struggle can be considered as an unordinary social condition. In unordinary condition, the traditional features of society tend to be extinguished and no new ones come forth. The long periods of war are inevitable causes of unordinary conditions of the society. Press has a close relation with the phenomenon of nation-state and modernization. In social change and restructuration of society press has a central role. Specifically, in unordinary condition press plays one of the most important roles in social integration and social solidarity. The press of the Turkish National Struggle has these main characteristics. It was used as an instrument of propaganda. All the newspapers in Anatolia were tied to The General Directory of Press (Matbuat Umum Müdürlüğü). This directory was directly controlled by the Presidency of the Grand National Assembly (at he same time by the Army Commandership). This control was related to possessing the resource of information and news, authorization to print a newspaper, financial support and other arrangements in having and publishing newspaper. Newspapers had to publish official papers. The newspapers that did not obey these regulations were not financially supported so that they needed either to decrease the number of newspapers printed or to pause publication. In the unordinary condition, people had access to information about war solely through newspapers. So the sale of newspapers increased. In order to meet the need of information between people, second copies of the newspapers, hand notices and night editions were also published. The ideology of the Press of Turkish National Struggle is determined by considering its role in this struggle. The distribution of the news and articles in the newspapers shows the significant events of this time. In newspapers, we see that 30 percent of the news was about external world, then news about social unity and solidarity occupied 20 percent, the news about Greece comprised of the 25 percent, and 20 percent of the news were placed about army and front lines. The newspapers have contributed to the development of common feeling among the members of society. Especially in unordinary condition, newspapers had an important role in the creation of social solidarity and integration through representing and carrying symbols and events against the common enemy.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Toplumsal dayanışma, Social solidarity, Toplumsal bütünleşme, Social integration, Milli Mücadele dönemi, National Struggle Period, Türk basını, Turkish press
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Ayhan, B. (2005). Olağanüstü durumlarda toplumsal dayanışma ve bütünleşmeye basının katkısı: Milli Mücadele dönemi Türk basını. Selçuk Üniversitesi, Yayımlanmış doktora tezi, Konya.
