Hi̇ti̇tlerde Hurri̇ Etki̇si̇yle Geli̇şen Munusšu.gi (Yaşlı/Büyücü Kadın) Anlayışı ve Munusšu.gi (Yaşlı/Büyücü Kadın) Ri̇tüelleri̇

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Sosyal Bilimleri Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Hitit kültürel ve toplumsal yaşamında önemli bir yere sahip olan büyünün, çeşitli majik araçlarla, tanrıları ve doğaüstü güçleri etkileyerek bu güçleri kendi yararına, başkalarının zararına çevirmeye yönelik, belirli kuralları olan uygulamalar sistemi olduğu düşünülmektedir. Genel anlamıyla ritüel, herhangi bir sonuç elde etmek amacıyla gerçekleştirilen ve çoğu zaman aynı şekilde tekrarlanan eylemler olarak nitelenebilir. Büyü kavramının, Hititlere, Anadolu'nun güneyinden ve güneydoğusunda Hurrice ve Luwice konuşulan bölgelerden, özellikle Kizzuwatna’dan gelmiş olduğu filolojik belgeler yoluyla bilinmektedir. Hititlerden günümüze ulaşan pek çok çivi yazılı kaynak Hititlerin başkenti Hattuşa’da gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu çivi yazılı arşivlerin arasında din, ritüel, büyü ve tıp ile ilgili belgeler büyük önem taşımaktadır. Tezimizin konusunu Hititlerde Hurri etkisiyle gelişen MUNUSŠU.GI (Yaşlı/Büyücü kadın) ritüelleri oluşturmaktadır. Bu amaçla incelediğimiz ritüeller ile Hurri kültünün Hitit dinine etkisini ortaya koymaya çalıştık. Böylelikle, çalışmamızda MUNUSŠU.GI (Yaşlı/Büyücü Kadın) Ritüellerini metinlere bağlı kalarak derinlemesine değerlendirebildik. Söz konusu bölümleri, A. Allaiturahhi Ritüelleri, B. Šalašu Ritüelleri, C. Ummaya Ritüelleri, D. Šapšušu Ritüelleri, E. Aštu Ritüelleri, F. Šawuška Ritüelleri, G. Çeşitli Tanrılar ve Akad Devri Kralları ile İlgili Ritüeller, H. Yemin Ritüelleri, I. Doğum Ritüelleri, J. Çeşitli Konulardan Oluşan Ritüel Fragmanları şeklinde sınıflandırdık. Çalışmamızın ikinci bölümü olan II. MUNUSŠU.GI RİTÜELLERİ’NİN ANALİZİ, TARİHSEL DEĞERLENDİRMESİ VE SONUÇ BÖLÜMÜ’nde ise özellikle I. kısımda ele aldığımız metinlerin analizini ve değerlendirmesini yaptık. Bu bölümde ritüellerin yapısı, dili, çeşidi, kökeni, tarihlendirmesi ve bu ritüellerin özellikle Hitit saray yaşamına etkisi hakkında tarihsel yorumumuz bulunmaktadır. Ayrıca tezimin yine Giriş Bölümü’nde ele aldığımız Hitit dini ve tarihsel gelişimi, Hurri etkisinin Hitit dinindeki yeri ve önemi ile; I. Kısımda yazılı kaynaklar ışığında sınıflandırarak değerlendirmeye aldığımız MUNUSŠU.GI metinleri bize önemli bir sonuç çıkarma olanağı sağlamaktadır. Sonucumuzda, tezimizin amacında da belirttiğimiz gibi, MUNUSŠU.GI’lerin başta Hitit dinindeki yeri olmak üzere, aynı zamanda siyasal ve sosyal yaşamındaki yerine dair son bir değerlendirme bulunmaktadır. Bunun yanı sıra Hurri etkisinin Hitit kültürüne nasıl etki ettiğini tarihsel değerlendirmelerle gözler önüne sermeye çalıştık. Araştırmamızın III. HARİTA VE TABLET FOTOĞRAFLARI’ kısmında ise tezimize kaynak olarak kullandığımız çivi yazılı tabletlerin ayrıntılı belgelemesini yapmış bulunmaktayız.
It is thought that magic, which has an important place in Hittite cultural and social life, is a system of practices with certain rules aimed at influencing gods and supernatural powers by various magical means and turning these powers to the benefit of oneself and to the detriment of others. In general terms, ritual can be described as actions performed with the aim of obtaining any result and often repeated in the same way. We know through philological documents that the concept of magic came to the Hittites from the south and southeast of Anatolia from Hurrian and Luwian speaking regions, especially from Kizzuwatna. Many cuneiform sources that have survived from the Hittites have been found in Hattusa, the capital of the Hittites. Between the cuneiform tablets are documents on religion, ritual, magic and medicine of great importance. The subject of our thesis is the MUNUSŠU.GI (Old/Magician) rituals that developed under the influence of Hurri in the Hittites. For this purpose, we tried to reveal the influence of Hurri culture on Hittite religion with the rituals which we already examined.Thus, in our study, we were able to evaluate the MUNUSŠU.GI (Old/Magician) Rituals in depth by adhering to the texts. We classified rituals as A. Allaiturahhi Rituals, B. Šalašu Rituals, C. Ummaya Rituals, D. Šapšušu Rituals, E. Aštu Rituals, F. Šawuška Rituals, G. Rituals Related to Various Gods and Akkadian Kings, H. Rituals of Vow, I. Birth Rituals, J. Ritual Fragments of Various Subjects. At the second part of our study, II. ANALYSIS, HISTORICAL EVALUATION AND CONCLUSION OF RITUALS OF MUNUSŠU.GI RITUALS, we have analyzed and evaluated the texts that we have discussed especially in Part I. In this part our work, we tried to explain structure, language, variety, origin of rituals and the effect of these rituals on the Hittite palace life. In conclusion, as we stated in the purpose of my thesis, we were able to evaluate not only the place of MUNUSŠU.GI in Hittite religion, but also their place in political and social life. In addition to this, we tried to reveal how the Hurri effect affected the Hittite culture. In the last part of our work (III. MAP AND PHOTOS OF CUNEIFORM TABLETS) we have made detailed documentation of the cuneiform tablets that we used as a source for our thesis.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Keçeci, M. S., (2022). Hi̇ti̇tlerde Hurri̇ Etki̇si̇yle Geli̇şen Munusšu.gi (Yaşlı/Büyücü Kadın) Anlayışı ve Munusšu.gi (Yaşlı/Büyücü Kadın) Ri̇tüelleri̇. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.