İri Taneli ve Yüksek Tane Verimli Konservelik Bezelye Hatlarının Geliştirilmesi
| dc.contributor.advisor | Ceyhan, Ercan | |
| dc.contributor.author | Taşyürek, Semih | |
| dc.date.accessioned | 2023-12-01T12:51:27Z | |
| dc.date.available | 2023-12-01T12:51:27Z | |
| dc.date.issued | 2021 | en_US |
| dc.date.submitted | 2021 | |
| dc.department | Selçuk Üniversitesi | en_US |
| dc.description.abstract | Bu araştırma diallel melezleme yöntemiyle Orta Anadolu şartlarına uygun iri taneli bezelye ebeveyn ve melezlerin belirlenmesinin yanında, bazı tarımsal özelliklerin kalıtımlarının belirlenmesi amacıyla Konya ekolojik şartların da yürütülmüştür. Çalışmanın ilk yılında tam kontrollü ıslah serasında melezlemeler yapılmış ve elde edilen F1 tohumları 2019 yılında ebeveynlerle beraber tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak ekilmiştir. F1 melez bitkileri ve ebeveynler üzerinde tek bitki tane verimi ve bazı tarımsal özelliklere ait ölçüm, tartım ve gözlemler yapılmıştır. Bu araştırmada incelenen tarımsal özellikler bakımından ele alınan popülasyonda yeterli düzeyde bir genetik varyasyon bulunmaktadır. İncelenen özelliklere ait GKK ve ÖKK varyans tahminleri, eklemeli ve dominantlık varyans komponentleri ile oransal ilişkileri dikkate alındığında; incelenen özelliklerin tümünde eklemeli olmayan gen etkileri görülmektedir. Eklemeli olmayan gen etkilerinin hâkim olduğu özelliklerde ortalama dominantlık derecesi (H/D)1/2, üstün dominantlığın varlığına işaret etmektedir. Tek bitki tane verimi ve incelenen özelliklerde eklemeli olmayan gen etkisi ve yüksek geniş anlamda kalıtım dereceleri belirlenmiştir. Araştırmada tek bitki tane verimi ve tane iriliği için Betagreen ve Ultrillo çeşitleri uygun ebeveynler olurken, bitkide tane verimi için “PS16011 x Ultrillo”, “PS16002 x Betagreen” ile “PS16004 x Betagreen” ve tane iriliği için “Betagreen x PS16004” ve “Ultrillo x Betagreen” uygun melez kombinasyonları olarak belirlenmiştir. Heterosis değerleri tek bitki tane verimi için bazı melez kombinasyonlarında pozitif önemli bulunmuştur. Bezelye gibi kendine döllenen bitkilerin ıslahında açılan generasyonlarda ne zaman seçime başlanacağı büyük ölçüde o özelliği yöneten gen etkilerine bağlıdır. Bu araştırmada olduğu gibi eklemeli olmayan gen etkilerinin önemli olduğu özelliklerde bulk yöntemini kullanıp seçimin ileri generasyonlara bırakılması daha uygun olmaktadır. | en_US |
| dc.description.abstract | This research was carried out in Konya ecological conditions in order to determine the inheritance of some agricultural characteristics, as well as to determine the large-seed pea parents and hybrids suitable for Central Anatolian conditions by diallel hybridization method. In the first year of the study, crosses were made in a fully controlled breeding greenhouse and the obtained F1 seeds were planted with the parents in a “Randomized Block Trial Design” with 3 replications in 2019. Measurement, weighing and observations of single plant seed yield and some agricultural characteristics were made on F1 hybrid plants and parents. There was a sufficient level of genetic variation in the population considered in terms of the agricultural characteristics examined in this study. When the GCA and SCA variance estimations of the examined traits are taken into account, their proportional relations with additive and dominance variance components; non-additive gene effects are seen in all of the examined traits. The average degree of dominance (H/D)1/2 in traits dominated by non-additive gene effects indicates the presence of superior dominance. Single plant seed yield and non-additive gene effect and high broad-sense heritability were determined in the traits studied. In the study, Betagreen and Ultrillo varieties were suitable parents for seed yield and seed size in a single plant, “PS16011 x Ultrillo”, “PS16002 x Betagreen” and “PS16004 x Betagreen” for seed yield and “Betagreen x PS16004” and “Ultrillo” x Betagreen” for seed size were determined as suitable hybrid combinations. Heterosis values were found to be positively significant for single plant seed yield in some hybrid combinations. In the breeding of self-pollinated plants such as peas, when to start selection in the generations opened largely depends on the gene effects that govern that trait. As in this study, it is more appropriate to use the bulk method and leave the selection to the next generations for the features that non-additive gene effects are important. | en_US |
| dc.identifier.citation | Taşyürek, S., (2021). İri Taneli ve Yüksek Tane Verimli Konservelik Bezelye Hatlarının Geliştirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12395/51182 | |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.publisher | Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.selcuk | 20240510_oaig | en_US |
| dc.subject | Bezelye | en_US |
| dc.subject | Diallel analiz | en_US |
| dc.subject | Heterosis | en_US |
| dc.subject | Kalıtım | en_US |
| dc.subject | Tane iriliği | en_US |
| dc.subject | Verim | en_US |
| dc.subject | Pea | en_US |
| dc.subject | Diallel analyses | en_US |
| dc.subject | Heredity | en_US |
| dc.subject | Big grained | en_US |
| dc.subject | Yield | en_US |
| dc.title | İri Taneli ve Yüksek Tane Verimli Konservelik Bezelye Hatlarının Geliştirilmesi | en_US |
| dc.title.alternative | Development of the Pea Lines That are Big Grained and High Yielded for Canned | en_US |
| dc.type | Master Thesis | en_US |
