Hasan-ı Zarîfî'nin Kâşif al-Esrâr ve Matla al-Envâr adlı mesnevî şerhi (vrk. 1b-35b) tercüme, inceleme ve indeks

Farsça olarak kaleme alınan Kâsif al-Esrâr ve Matla`al-Envâr isimli eser, Hasan-ı Zarîfî'nin (ö.977/1569-1570) elimize ulasan en önemli eserlerinden birisidir. Eser, zamanın padisahı Kanûnî Sultan Süleyman'a övgüyle baslar. Eser, ney ile insân-ı kâmil arasındaki iliskiyi ele alarak velîlik ve evliyâ mertebesine ulasmanın yollarını açıklarken, bu yolun da Muhammed (a.s)'ın nûrunun ısıgı oldugunu anlatır. Bu arada Âyet, Hadis-i Serif, Mevlâna'nın ve diger tasavvuf sairlerinin siirlerinden yapılan tazminler, tasavvufî konular ve Mesnevî hikâyelerine yer vererek açıklamalarına devam eder. En önemli konular insân-ı kâmil olmanın sartları, müritlik, Küll makâmına ulasmanın sırları, evliyâ ve inkârcılar arasındaki farklar, kalbin hâlleri ve ilâhî ask gibi mevzulardır. Bunların yanında Arapça anlatımlar ve kendine ait siirleri de yer alır. Biz Mesnevî'nin ilk 18 beytinin serhini kapsayan 1b-35b varaklar arasını tercüme ettik, sonuna da ndeks kısmı ekleyerek tasavvufî ve dinî bilgiler açısından zengin bir kaynak niteligindeki bu eserden daha kolay yararlanma imkânı saglamaya çalıstık.

The work titled Kâsif al-Esrâr and Matla` al-Envâr written out by Hasan-ı Zarîfî (ö.977/1569-1570) in Persian is one of the most important works of him reached our hand. He begins his work with praise for Kanuni Sultan Suleiman who was the sultan of era. While the work explains how to reach the degree of sainthood and saintliness by discussing the relationship between reed flute and perfect human, it also tells that this way is the heavenly light of Mohammed (A.S). By the time, he maintains his explanations by taking places to the arrangements from verses of Koran, hadiths, poems of Mevlana and other sufistic poets, sufistic subjects and Mesnevi stories. The most important subjects are the conditions of being perfect person, discipleship, exam of reaching to the slave position, differences between Moslem saints and deniers, states of heart and divine love. Arabic explanations and poems pertaining to him take place as well. We have studied only translations-examination and index between 1b-35b sheets of this work. Work is in the nature of being a rich source in respect of sufistic and religious knowledge.